Mất bò mới lo làm chuồng

Sáng sớm 23/3, tiếng điện thoại phòng trực thông tin của Cảnh sát PCCC quận 8 reo vang. Người dân báo cháy ở chung cư Carina, khói lửa nghi ngút. 7 phút kể từ khi nhận điện thoại, lực lượng Cảnh sát PCCC chuyên nghiệp có mặt, gần 1 giờ đồng hồ chữa cháy, ngọn lửa được khống chế hoàn toàn. Nhưng con số thương vong và tài sản thiệt hại trong đám cháy quá lớn.

13 người chết, hàng chục người bị thương; cháy 13 xe ô tô (5 xe cháy hoàn toàn), 150 xe máy, đó là những thống kê thiệt hại ban đầu mà cơ quan chức năng cung cấp và chắc hẳn con số đó sẽ còn tăng lên khi công tác điều tra, thống kê sau vụ cháy được thực hiện chi tiết, đủ đầy.

Sau vụ cháy chung cư Carina, các cơ quan chức năng tích cực vào cuộc, ngành y tế cố gắng cấp cứu để giảm số lượng người thương vong tới mức thấp nhất. Cơ quan Phòng cháy chữa cháy hoạt động hết công suất để giảm thiệt hại về vật chất. Cơ quan điều tra xuống hiện trường điều tra vụ cháy. Thủ tướng Chính phủ gửi Công điện khẩn chỉ đạo và chia buồn… Tất cả đều rất nhanh chóng và cố gắng để tránh thêm sự cố đáng tiếc xảy ra. Sự vào cuộc nhanh chóng đó, thật đáng ghi nhận.

Ngay sau đó, Bộ Xây dựng đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc tiến hành kiểm tra hiện trạng sự cố, đề xuất hướng dẫn các giải pháp di dời người dân, tài sản khỏi công trình bảo đảm an toàn cho người và công trình cũng như các công trình lân cận.

Và rồi cả những bài tuyên truyền trên báo chí, truyền thông về các kỹ năng thoát hiểm, thoát nạn khi có cháy ở chung cư....

Nhưng tất cả phải chăng đã muộn, bởi "mất bò mới lo làm chuồng".

Hiện trường tan hoang sau vụ cháy kinh hoàng. Ảnh: Thuận Thắng

Nhìn vào con số thiệt hại quả thật khiến người ta rùng mình khi nghĩ tới. Những người tử vong phần lớn đều do ngạt khói hoặc nhảy từ trên lầu cao xuống dưới đất. Và từ đây, câu hỏi được đặt ra: kiến thức về kỹ năng thoát hiểm đám cháy của người dân như thế nào?

Tôi đã từng chứng kiến những buổi tuyên truyền về kỹ năng thoát hiểm, thoát nạn, kỹ năng PCCC giành cho người dân tại các khu chung cư vắng hoe người, hoặc nếu có người sẽ chỉ là người già và trẻ nhỏ, tuyệt nhiên không có bóng dáng của những ông bố, bà mẹ trẻ, những người trong độ tuổi lao động (thành phần chiếm phần lớn số lượng người sinh sống tại chung cư). Lý do đưa ra: bận đi làm, đi học, đi kiếm tiền, hoặc đã được đọc trên sách, trên báo, trên internet... Vậy nhưng, khi có sự cố xảy ra, con số thương vong do không có kỹ năng thoát hiểm, thoát nạn thật khó đong đếm. 

Trong vụ cháy chung cư Carina, hệ thống báo cháy không hoạt động, hệ thống cửa ngăn cháy bị kê chặn, đèn báo thoát hiểm không sáng… khiến khói từ dưới tầng hầm tràn lên gây ngạt, người dân không hề biết có cháy cho đến khi khói và lửa bao trùm. Và rồi người dân hò hét, gọi nhau, bỏ chạy thoát thân trong hoảng loạn, trong bế tắc, phó mặc sự sống của mình cho sự may rủi.

Vậy trách nhiệm của Ban quản lý toà nhà, của Chủ đầu tư, của những cán bộ thẩm định PCCC khu vực này như thế nào? Bởi thực tế, trước khi vụ cháy gây thiệt hại nghiêm trọng xảy ra, cư dân của chung cư đã đưa ra nhiều kiến nghị đối với Chủ đầu tư, trong đó có công tác phòng chống cháy nổ, nhưng đã bị phớt lờ.

13 mạng người cùng khối tài sản thiệt hại có thể lên tới hàng tỷ đồng, đó là chưa tính tới tổn thất về tinh thần mà những cư dân phải gánh chịu là quá lớn. Không thể cứ một vụ cháy trôi qua, các Sở, ban, ngành họp xong rồi lại để đấy chìm vào quên lãng.

Đời sống đô thị đang ngày càng phát triển, các chung cư trung, cao cấp và cả giá rẻ mọc lên ngày càng nhiều. Nhưng dù ở phân khúc nào, các Nhà đầu tư, các cơ quan chức năng hãy làm tròn trách nhiệm của mình, đừng "mất bò mới lo làm chuồng". Đừng mang mạng sống của người dân ra để đổi lấy lợi nhuận.