Bi hài cướp chiếc áo và 25 năm "trốn nã" tại…nhà

Sáng nay, tại phiên phúc thẩm, TAND cấp cao tại Hà Nội đã đọc quyết định đổi biện pháp ngăn chặn từ tạm giam sang tại ngoại cho bị cáo bị Dương Văn Toản, 51 tuổi (ở xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn, Hà Nội), đồng thời hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, đề nghị điều tra lại vụ án.

Theo truy tố, sáng mùng 6 Tết năm 1988, Toản cùng Phạm Văn Nhật (ở xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn, Hà Nội), trên đường đi lễ hội đền Gióng về thì gặp 3 người đồng hương (Nguyễn Văn Phú, Vũ Bá Bừng, Trần Văn Phấn). Theo gợi ý của Bừng, nhóm này đến chùa Non Nước để “ăn bay”. Thấy anh Lê Văn Nghĩa, anh Dương Văn Dũng, chị Đặng Thị Phương Hoa, chị Trịnh Thanh Hải, ăn mặc sang trọng, đeo cả máy ảnh nên cả nhóm đã đưa vào “tầm ngắm”. Bừng vờ đến hỏi xin thuốc lá. Anh Dũng, Nghĩa đáp: “Không có” thì Bừng, Nhật, Toản, Phú, Phấn nhảy vào hành hung.

Bừng giật chiếc áo bò của anh Nghĩa, chiếc áo nhung và máy ảnh trên tay chị Hải. Phú cũng xông vào đánh, cướp của anh Dũng chiếc áo khoác, đôi dép tông. Trong khi đó, Phấn đe dọa, bắt chị Hoa cởi chiếc áo măng tô chị này đang mặc. Chị Hoa do dự, chưa cởi chiếc áo, Nhật liền giơ rìu đe dọa. “Đứa nào chống lại đánh luôn”, khiến chị Hoa sợ hãi, vội cởi chiếc áo. Sau khi cướp được tài sản, cả nhóm chia nhau. Ngay khi thoát khỏi nhóm cướp, các nạn nhân đã tới cơ quan công an trình báo sự việc.

Ngày 10/7/1990, TAND Hà Nội mở phiên xử và nhận định, tài sản của các bị hại có giá trị 146.400 đồng và tuyên phạt Bừng, Phú, Phấn mức án từ 20 - 40 tháng tù về tội “Cướp tài sản”. Tòa còn yêu cầu các bị cáo phải bồi thường số tiền trên cho các bị hại. CQĐT xác định, Nhật, Toản trốn lệnh truy nã; ngày 26/12/2013 thì bị bắt.

Tại phiên sơ thẩm ngày 2/7/2014 của TAND thành phố Hà Nội, hai bị cáo Nhật và Toản đều một mực không thừa nhận cáo buộc của VKSND TP Hà Nội và một mực khai rằng không hề biết quyết định truy nã của CQCA năm 1990.

 “Bị cáo chỉ bị giam giữ 9 ngày rồi được công an tha về. Bị cáo tưởng mình không có tội”, Toản trình bày.

Hai bị cáo phiên sơ thẩm

Phủ nhận mình đã gây ra vụ cướp mấy chục năm trước, Nhật và Toản đều quả quyết, mình vô can. “Bị cáo chỉ có hành động giơ rìu” – Nhật nói. Toản thì thanh minh, lúc cả nhóm uy hiếp 4 thanh niên để cướp, bị cáo đứng ở xa, không có bất kỳ cử chỉ gì. Trước thái độ cãi cố ấy, vị chủ tọa phân tích, vì Nhật giơ rìu đe dọa mà nạn nhân hoảng sợ đã phải đưa áo khoác cho đồng bọn của bị cáo. Còn sự góp mặt của Toản cũng tạo thành đám đông để uy hiếp bị hại. Hai bị cáo phạm tội với vai trò đồng phạm, giúp sức.

Có mặt tại phiên tòa, nạn nhân của vụ cướp là bà Hoa bây giờ đã 43 tuổi, trình bày bị nhóm của Nhật, Toản cướp chiếc áo khoác, bà còn bị người làng hiểu lầm. Suốt một thời gian dài, bà mang tiếng là bị sàm sỡ, ảnh hưởng đến cuộc sống của một thiếu nữ 17 tuổi. “Thấy nhóm cướp mang theo rìu, tôi hoảng sợ lắm, sợ họ túng mà làm liều. Tôi đã cởi áo rét đưa cho họ trong điều kiện thời tiết quá lạnh. Về nhà, tôi bị cảm lạnh cả tuần”, bà Hoa cho biết.

Ông Nghĩa, cũng đã một phen lao đao vì bị nhóm này cướp máy ảnh. Bị hại này chia sẻ, cũng vì chiều các bạn, ông đã thuê chiếc máy ảnh để lưu lại những kỷ niệm đẹp. Thời ấy, chiếc máy ảnh rất giá trị, cả huyện Đông Anh chỉ có một hai chiếc. Không thỏa thuận được, chủ hiệu ảnh còn kiện ông ra tòa để đòi bồi thường. Bao năm dính vào cảnh kiện tụng, ông Nghĩa quá mệt mỏi. Biết cuộc đời của các bị cáo cũng chẳng sáng sủa gì. Giờ trông họ lam lũ, khắc khổ, tóc điểm bạc.

Nhìn hai bị cáo thảm hại sau gần 30 năm gây án, các bị hại tỏ thái độ thông cảm và đã có lời xin với HĐXX giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.

Tại phiên sơ thẩm, TAND TP Hà Nội đã tuyên phạt Nhật 40 tháng tù, Toản 36 tháng tù về tội “Cướp tài sản”. Sau phiên sơ thẩm, Toản kháng cáo với lý do, không hề trốn truy nã; bao năm qua, bị cáo vẫn sống cùng gia đình.

Luật sư Nguyễn Hữu Cường, Đoàn LS TP Hà Nội, bảo về quyền và lợi ích hợp pháp cho bị cáo Toản đã về địa phương nơi bị cáo sinh sống để các minh việc thân chủ của mình không biết đến quyết định truy nã của CQCA.

Theo xác minh của luật sư Cường, ông Nguyễn Văn Phố, nguyên Trưởng CA xã Minh Phú, cho hay, ông là Phó Chủ tịch UBND xã kiêm Trưởng CA xã Minh Phú từ năm 1984 đến 1994. Thời gian này, ông có biết vụ án của bị cáo Toản. Bị tạm giữ 9 ngày, bị cáo được tha và cư trú tại địa phương, không thấy có việc bỏ trốn, khi bầu cử, Toản vẫn có tên trong danh sách cử tri, tham gia bỏ phiếu đầy đủ.

Bà Liễu, vợ bị cáo Toản chia sẻ, từ năm 1990 đến thời điểm bị bắt lại, chồng mình không rời Hà Nội. Năm 2013, Toản có đi nấu cơm thuê cho đội thợ xây ở nội thành Hà Nội. Suốt thời gian qua, bị cáo không nhận được giấy triệu tập và cả nhà đều không biết đến lệnh truy nã. Họ có một gia đình ấm êm, mỗi người đều có 2 con.

Tại phiên phúc thẩm ngày 19/10, luật sư Cường cho rằng theo điều 23 Bộ luật hình sự, hành vi của bị cáo đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm. Ông Cường lý giải, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày thực hiện hành vi phạm tội. Nếu trong thời hạn nói trên, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có lệnh truy nã, thì thời gian trốn tránh không được tính và thời hiệu tính kể từ khi người đó ra tự thú hoặc bị bắt giữ. Cơ quan tố tụng dựa vào việc Toản trốn lệnh truy nã để tính lại thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự (tính từ ngày 26/12/2013, ngày Toản bị bắt lại) để truy tố, xét xử bị cáo.

Luật sư Cường khẳng định, với những dẫn chứng trên, không có căn cứ để cho rằng, Toản trốn truy nã. Đồng nghĩa, sau hơn 20 năm thì hành vi của bị cáo hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm.

Trước lời khai và chứng cứ mới xuất hiện, đại diện VKS đề nghị hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại. Không đồng tình với quan điểm của VKSND, luật sư cho rằng việc kéo dài vụ án sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bị cáo. Luật sư kiến nghị HĐXX tuyên bị cáo mức án bằng thời gian tạm giam (22 tháng).

Tuy nhiên, HĐXX đã đồng tình với đề nghị của VKSND, quyết định hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại, đồng thời đọc quyết định đổi biện pháp ngăn chặn từ tạm giam sang tại ngoại cho bị cáo Toản.