Sau một tháng, kể từ khi phát hiện ra điểm khai thác cát trái phép lên đến hàng trăm m3 cát giáp ranh giữa hai tỉnh Gia Lai và Kon Tum, đến nay, vị trí khai thác đã được các bên định vị, xác định cụ thể.
Vị trí khai thác và điểm tập kết thuộc xã Ia Khươl
Theo nguồn tin của Báo Công lý, vào sáng ngày 12/9, các cơ quan, ban ngành và chính quyền địa phương của hai đơn vị giáp ranh giữa Gia Lai và Kon Tum đã đi thực địa kiểm tra để xác định rõ vị trí khai thác cát nằm ở địa phương nào cũng như xác lập biên bản làm việc về vấn đề cát trái phép.
Cụ thể, thành phần tham gia về phía TP.Kon Tum (Kon Tum) có: đại diện Phòng TN&MT ông Phan Bính (Phó Trưởng phòng); ông Nguyễn Thanh Tặng (chuyên viên); ông Nguyễn Văn Tú (Phó hạt trưởng Hạt Kiểm lâm), ông Trương Minh Trung (công chức Hạt Kiểm lâm); ông Nguyễn Gia Minh Tuệ (Cán bộ địa chính xã Hòa Bình).
Về phía huyện Chư Păh (Gia Lai) có: đại diện Phòng TN&MT ông Nguyễn Văn Bắc (Chuyên viên); ông Rơ Châm Chê (Phó Chủ tịch UBND xã Ia Khươl); Phan Công Thanh (Công chức địa chính xây dựng xã).
Vị trí khai thác cát “khủng” này được xác định nằm trong phần đất của xã Ia Khươl (Chư Păh)
Tại đây, nội dung làm việc được thể hiện: Đi thực địa phối hợp kiểm tra, xác định vị trí khai thác cát trái phép vùng giáp ranh xã Ia Khươl (Chư Păh) và xã Hòa Bình (TP.Kon Tum). Kết quả buổi làm việc cho thấy: Hai bên đều thống nhất xác định vị trí thực tế ngoài thực địa về phương pháp xác định tọa độ bằng máy đo định vị GPS. Từ vị trí tọa độ của điểm đo chi tiết và đối chiếu trên bản đồ, hai bên đã đi đến kết luận là vị trí khai thác cát trái phép và bãi tập kết cát thuộc địa phận xã Ia Khươl (Chư Păh). Tiếp đó, đoàn kiểm tra đã thống nhất, bàn giao khối lượng cát (đo lần này là 320m3) cho UBND xã Ia Khươl quản lý và xử lý theo đúng quy định.
Quay lại thời điểm mà PV Báo Công lý phát hiện ra điểm khai thác cát “khủng” này vào ngày 12/8. Khi đó, PV đã liên hệ với lãnh đạo của huyện Chư Păh và xã Ia Khươl để được phối hợp. Lập tức, hai cán bộ công an xã gồm ông Huỳnh Phương (Phó Trưởng công an xã) và ông Ngô Ngọc Cường (công an viên thường trực) đã đến hiện trường cùng với PV đi xác minh vị trí và khối lượng cát. Theo đo đạc, số lượng cát được phát hiện theo biên bản có chiều cao, chiều rộng và chiều dài lần lượt là 1m x 20m x 26m (số liệu được dùng khúc gỗ đo) tương đương với khoảng 520m3.
Đặc biệt, dưới lòng suối còn có một lượng cát lớn với chiều rộng khoảng 15m, chiều dài khoảng 40m, chưa tính được chiều sâu. Sau khi lập biên bản thực tế xong, số cát này sẽ do xã có trách nhiệm quản lý.
Đến sáng ngày 13/8, PV đến liên hệ với lãnh đạo xã Ia Khươl để xác minh thêm nguồn tin. Tại đây, một người dân tại làng Pok - xã Ia Khươl tên là Rơ Châm Byir, đã đứng ra thừa nhận mình là người hút cát từ dưới suối lên. Đồng thời ông cho biết đã hút cát từ tháng 7 đến nay hai lần.
Sau đó, PV đã cùng với lãnh đạo và các cán bộ liên quan của xã vào xác minh, đo đạc lại lượng cát thì nhận được thông báo đây là phần đất không nằm trong diện xã quản lý, mà thuộc xã Hòa Bình của TP.Kon Tum, tỉnh Kon Tum.
Nhận được thông báo này, PV lại tiếp tục liên hệ với xã Hòa Bình và lãnh đạo Phòng TN&MT TP.Kon Tum đề nghị phối hợp làm rõ. Chiều ngày 13/8, PV cùng với đại diện phòng TN&MT và xã Hòa Bình đã đi thực tế.
Sau khi dùng thước đo, đếm số lượng cát một cách tỉ mỉ, đoàn công tác đã lập biên bản kiểm tra thực trạng số lượng cát tại hiện trường. Tại biên bản lập lúc 15h ngày 13/8, thể hiện rõ: Vị trí khai thác cát trái phép nằm ở Suối Cạn (vùng giáp ranh giữa Gia Lai và Kon Tum, thuộc tiểu khu 571 xã Hòa Bình), chiều dài của đống cát phía đông dài 14m, phía tây 19m, phía nam 19,5m, phía bắc 19m. Cùng với đó, chiều cao được xác định là 1,2m. Tổng lượng cát sau khi đo đạc là 381m3.
Phía dưới, trữ lượng cát rất lớn chưa được khai thác
Chủ tịch UBND xã Ia Khươl: “Tổ tuần tra không phát hiện được"
Ở một diễn biến liên quan, vào ngày 16/8, đại diện các bên có vị trí giáp ranh đã ngồi lại với nhau để thống nhất vị trí và trách nhiệm xử lý trong vụ việc, nhưng kết thúc buổi làm việc vẫn còn nhiều điểm chưa thống nhất. Để thông tin cho bạn đọc những vấn đề liên quan đến vụ khai thác cát quy mô lớn này, cũng như xác định trách nhiệm của các bên liên quan, PV Báo Công lý (thành phần được mời để tham dự buổi làm việc) đã tham gia hỏi UBND xã Ia Khươl ba câu hỏi chính.
Cụ thể: Thứ nhất, đường hư hỏng vào điểm khai thác cát nguyên nhân là gì? Thứ hai, cát vận chuyển về nhà dân, chính quyền có biết hay không? Thứ ba, cán bộ địa chính xã Ia Khươl (Phan Công Thanh) cho biết, vừa qua có đi tuần tra, kiểm tra bãi cát này vậy có biết điểm hút cát này hay không? Trong khi người vi phạm khẳng định khai thác cát từ tháng 7 của năm 2018.
Có mặt lúc ấy, ông Rơ Châm Chê (Phó Chủ tịch UBND xã Ia Khươl) đã trả lời: “Nếu nói biết thì nói mình cố tình vi phạm làm sai, còn nếu nói không biết mình lại buông lỏng”. Sau đó, đại diện xã “khất lại” để về trao đổi lại với lãnh đạo, cụ thể là Chủ tịch rồi sẽ trả lời báo chí.
Đến ngày 29/8, Chủ tịch UBND xã Ia Khươl ông Trần Quốc Nghị đã giải đáp những câu hỏi này. Theo ông Nghị, đường hư hỏng, do đây là con đường dân sinh nên người dân chở vật liệu, cây bời lời đi lại nhiều. Hiện, xã đã thành lập các tổ đi kiểm tra nhưng do mưa, gió nên đã không phát hiện ra.
Bên cạnh đó, vị Chủ tịch này còn cho biết, có thể do trời mưa, nên nhiều người ta lén lút khai thác. Đồng thời khẳng định, sẽ kiểm điểm các cá nhân không hoàn thành nhiệm vụ đã được giao.
Như vậy, đến nay, vị trí khai thác số lượng cát “khủng” trái phép đã được làm rõ. Nhưng câu hỏi được đặt ra ở đây là trách nhiệm và hướng xử lý đối với người vi phạm, cũng như tập thể, cá nhân liên quan khi để xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép tiếp diễn ở chính quyền các cấp của tỉnh Gia Lai như thế nào?
Liên quan đến vấn nạn này, hiện nay ở huyện Chư Păh đang thực sự rất “nóng”, nó không chỉ diễn ra ở góc độ khai thác, mà còn “nóng” ở ngay các văn bản kiểm tra, báo cáo, xử lý của các cấp, các ngành. Cùng với đó, Chủ tịch UBND huyện này là ông Đặng Công Lâm trước đó đã bị ông Kpă Thuyên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai phê bình vì thiếu trách nhiệm khi để khai thác cát trái phép tiếp diễn.
Được biết, vào ngày 7/9, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai ông Võ Ngọc Thành đã ký quyết định số 924/QĐ-UBND về việc điều động, bổ nhiệm ông Đặng Công Lâm-Chủ tịch UBND huyện Chư Păh giữ chức Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Gia Lai. Quyết định có hiệu lực từ ngày 1/10/2018.
Báo Công lý sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.