Hướng tới 100% người nhiễm HIV/AIDS có bảo hiểm y tế

Người nhiễm HIV/AIDS tăng báo động

Theo PGS.TS Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), cả nước có gần 230.000 trường hợp nhiễm HIV đang còn sống. 10 tháng đầu năm 2016, cả nước phát hiện thêm 8.059 người nhiễm HIV. Dịch HIV/AIDS vẫn ở mức đáng báo động.

Ông Long cho biết, nguồn lực cho công tác phòng, chống HIV/AIDS hiện còn nhiều khó khăn. Kinh phí từ ngân sách nhà nước cấp cho các chương phòng, chống AIDS liên tục bị cắt giảm nên những tỉnh không có dự án quốc tế tài trợ gặp nhiều khó khăn trong triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS, chủ yếu là cung cấp các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS thụ động.

Bộ Y tế đã có công văn về việc mở rộng BHYT cho người nhiễm HIV/AIDS

Do đó, các hoạt động can thiệp giảm tác hại, tư vấn xét nghiệm HIV, huy động và kết nối, chuyển gửi điều trị ARV hầu như không được triển khai tại cộng đồng. Dự kiến trong thời gian từ năm 2017, các tổ chức quốc tế đa phương và song phương sẽ giảm nhanh việc tài trợ cho phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam và nếu còn chủ yếu hỗ trợ chúng ta về kỹ thuật, nên các hoạt động phòng chống HIV/AIDS, đặc biệt việc đảm bảo điều trị cho bệnh nhân AIDS sẽ bị ảnh hưởng rất lớn.

Việc này đòi hỏi phải nhanh chóng chuyển bệnh nhân sang hệ thống điều trị thanh toán qua BHYT và chọn BHYT là giải pháp thay thế chính cho điều trị HIV/AIDS khi nguồn lực quốc tế cắt giảm.

40% người nhiễm HIV có bảo hiểm y tế

Hiện nay tỷ lệ bệnh nhân có thẻ bảo hiểm còn rất thấp. Tỷ lệ người nhiễm HIV có thẻ BHYT bình quân chỉ đạt khoảng 40%, chỉ bằng 1/2 so với tỷ lệ có thẻ BHYT chung của cả nước (79%).

Các nguyên nhân khiến tỷ lệ người nhiễm HIV có thẻ BHYT thấp gồm có: Lâu nay người nhiễm được cấp thuốc miễn phí từ nguồn tài trợ nên họ chưa quan tâm đến mua và sử dụng BHYT; người nhiễm thường có điều kiện kinh tế rất khó khăn, không có tiền mua thẻ BHYT; nhiều người nhiễm HIV sống lang thang, không có hộ khẩu, không có nơi cư trú ổn định nên không được hưởng các chính sách hỗ trợ BHYT của Nhà nước (kể cả là người nghèo); bên cạnh đó, tình trạng kỳ thị, phân biệt đối xử đối với người nhiễm HIV/AIDS vẫn còn cao, gây cản trở cho những người có nhu cầu tiếp cận với các dịch vụ dự phòng, điều trị và chăm sóc nhiễm HIV/AIDS, làm giảm tác dụng và hiệu quả của các dịch vụ này, bao gồm cả việc mua và sử dụng thẻ BHYT...

Hướng tới 100% bệnh nhân HIV/AIDS được miễn phí ARV

Người nhiễm HIV có tỷ lệ mắc một số bệnh khác cao hơn người bình thường do ảnh hưởng của HIV/AIDS và các tác dụng phụ của thuốc nên cần được điều trị và chăm sóc toàn diện qua BHYT.

BHYT sẽ giúp người nhiễm HIV được điều trị lâu dài

Phần lớn người nhiễm HIV/AIDS là những người nghèo, cận nghèo, sức khỏe yếu và việc làm thường không ổn định nên tham gia BHYT là cách tốt nhất để giảm bớt gánh nặng tài chính cho cá nhân và gia đình khi ốm đau bệnh tật. Người nhiễm HIV nếu được điều trị bằng thuốc kháng virut (ARV), đặc biệt là điều trị sớm ARV có thể có tuổi thọ gần như người bình thường nên BHYT là nguồn bảo đảm bền vững cho người nhiễm HIV trong suốt cuộc đời của họ.

Thủ tướng Chính phủ đã ban  hành Quyết định số 2188/QĐ-TTg ngày 15/11/2016, quy định việc thanh toán thuốc kháng vi rút được mua sắm tập trung cấp quốc gia sử dụng nguồn quỹ khám bệnh, chữa bệnh BHYT và hỗ trợ người sử dụng thuốc kháng vi rút HIV từ quỹ BHYT.

Đây là quyết định kịp thời nhằm tạo điều kiện cho người nhiễm HIV được tiếp cận khám, chữa bệnh bằng thẻ BHYT, trong đó, quy định rất rõ trách nhiệm của từng bộ, ngành đối với Trung ương và sở, ngành ở địa phương cũng như quy định trách nhiệm của UBND tỉnh, thành bố trí kinh phí mua thẻ BHYT cho 100% người nhiễm HIV.

Hiện nay BHYT đã thực hiện thông tuyến đối với tuyến huyện, tuyến xã đã tạo điều kiện cho người nhiễm HIV được tiếp cận thuận lợi, dễ dàng với chăm sóc sức khỏe ban đầu và chăm sóc toàn diện, kể cả điều trị ARV tại tuyến huyện, nhận thuốc ARV tại tuyến xã, phường.