Trắng đêm cứu cống Nổ Thôn đảm bảo an toàn cho 60 nghìn người

Nhớ lại những giờ phút căng thẳng cứu cống Nổ Thôn (xã Vĩnh An, Vĩnh Lộc) khi nước lũ lên mức báo động, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Văn Cường nhớ như in.

“Cống Nổ Thôn được thi công chắp vá theo từng giai đoạn từ những năm 1960 nên tạo các kẻ hở để nước lồng vào. Cộng thêm thiên tai diễn biến khó lường, nước dâng nhanh, khó dự báo. Thanh Hóa lại có hệ thống đê điều chằng chịt, nhiều điểm đã xuống cấp, không đạt cao trình. Cứ mỗi mùa mưa bão là lãnh đạo tỉnh rất lo lắng cho sự an toàn của nhân dân sinh sống dọc bên đê.

Rất may, lực lượng tuần tra đê của xã Vĩnh An phát hiện kịp thời khi nhận thấy nước ngấm vào thân đê, đi qua công Nổ Thôn nên báo cáo ngay cho Ban chỉ đạo phòng chống thiên tai. Các sự cố đê phải phát hiện, xử lý ngay từ đầu, còn nếu để bục ra thì rất khó chặn được dòng nước chảy xiết.”

Do ảnh hưởng của đợt mưa lũ lớn vừa qua đã xảy ra sự cố nghiêm trọng tại cống tiêu Nổ Thôn ở vị trí K26+711 đê tả sông Mã, huyện Vĩnh Lộc. Qua đánh giá hiện trạng có nguy cơ sập cống gây vỡ đê khi nước lũ Sông Mã dâng cao, sẽ ảnh hưởng đến tính mạng khoảng 59.000 người dân và nhiều tài sản của người dân xã Vĩnh An.

Cống Nổ Thôn đã xảy ra sự cố lùng mang tường cánh hạ lưu cống (phía sông); sự cố đã tạo ra một lỗ sâu có đường kính khoảng 70cm, chiều sâu khoảng 2m, khi nước sông Mã dâng cao, nước từ vị trí bị lồng mang đã thấm qua và chảy ngược vào thượng lưu cống ra phía đồng.

Ngay trong đêm 28/9 lãnh đạo huyện Vĩnh Lộc đã tập trung chỉ đạo các đơn vị liên quan huy động tối đa nhân lực, vật tư, phương tiện, máy móc, thiết bị để khẩn trưởng xử lý sự cố. Đến rạng sáng 29/9 đã xử lý hoành triệt cống Nổ Thôn xong. Đến cuối giờ chiều 29/9 đã xử lý xong đắp đất sét luyện chống thấm mang cống phía sông, đồng thời thi công ép cừ larsen phía đồng.

Đây là vị trí công trình đã có diễn biến hư hỏng từ những năm trước, năm 2024 đã được UBND huyện Vĩnh Lộc xây dựng phương án trọng điểm phòng, chống lụt bão cấp huyện. Sự cố này có nguy cơ rất cao gây mất an toàn, mất ổn định cho tuyến đê tả sông Mã đoạn qua khu vực này, uy hiếp đến tính mạng, tài sản của Nhà nước và nhân dân.

Ngay sau đó, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành quyết định về công bố tình huống khẩn cấp sự cố hư hỏng cống Nổ Thôn tại K26+711 tuyến đê tả sông Mã, xã Vĩnh An, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa.

Giao UBND huyện Vĩnh Lộc thực hiện các biện pháp cảnh báo, cắm biển báo sự cố công trình, phân luồng giao thông, ngăn cấm xe cơ giới chạy trên đê qua khu vực xảy ra sự cố. Theo dõi chặt chẽ diễn biến của sự cố công trình và báo cáo kịp thời khi có tình huống nguy hiểm xảy ra; đồng thời thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân biết, chủ động các biện pháp ứng phó.

Khẩn trương triển khai trên thực tế phương án bảo vệ trọng điểm phòng, chống lụt bão công trình đã được xây dựng, phê duyệt, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho tuyến đê tả sông Mã; đặc biệt là sẵn sàng tổ chức sơ tán, di dời các hộ dân, cơ quan, công sở bị ảnh hưởng khi có tình huống xảy ra; thực hiện các biện pháp gia cố phù hợp để hạn chế sự phát triển của sự cố bảo đảm an toàn cho tuyến đê.

Giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp chặt chẽ với UBND huyện Vĩnh Lộc trong việc theo dõi diễn biến sự cố, hướng dẫn tổ chức xử lý các tình huống phát sinh (nếu có) ngay từ giờ đầu theo phương châm “4 tại chỗ”, hạn chế sự cố phát triển thêm. Thường xuyên cập nhật, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh tình hình diễn biến và tiến độ khắc phục xử lý sự cố.

Để đảm bảo an toàn chống lũ, ngày 28/9 Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với UBND huyện Vĩnh Lộc tổ chức xác định phương án xử lý. Khẩn trương hoành triệt cống Nổ Thôn (theo hướng đóng cừ thép phía đồng, bơm bê tông lấp bịt cống, gia cố lấp cửa vào cống phía sông, khoan phụt chống thấm) để đảm bảo an toàn chống lũ.

Tại cuộc Họp báo 9 tháng năm 2024, của tỉnh Thanh Hóa thông tin về tình hình kinh tế xã hội (ngày 3/10), Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Văn Cườngcho biết thêm, thiệt hại do mưa lũ của bão số 3, số 4 trên địa bàn là rất lớn. Thiên tai ngày một phức tạp, khó lường cần phải chủ động ứng phó để giảm thiểu thiệt hại.

Cụ thể, thiên tai trong tháng 9/2024 đã làm 1 người chết, 2 người bị thương; 282 nhà bị hư hỏng; 19 hộ phải di dời khẩn cấp; 2.446 ha lúa, 639 ha hoa màu, rau màu, 1.191 ha cây trồng hàng năm, 14,5 ha cây ăn quả bị thiệt hại; 284 ha ao nuôi cá truyền thống, 87 m3 lồng bè bị thiệt hại; 3.190 m kênh mương, 05 đập, 10 cống, 9.037 m bờ sông (suối), bãi sông bị sạt lở, hư hỏng, thiệt hại.

Có 17 trường/điểm trường bị hư hỏng, ảnh hưởng; các tuyến đường giao thông bị sạt lở với khối lượng 132.665 m3, sạt lở taluy dương với chiều dài 11.209m; 7 cột điện trung, cao thế và 259 cây cột điện hạ thế bị hư hỏng và nhiều thiệt hại khác.

Thanh Hóa có hệ thống đê chằng chịt, nhiều điểm, khu vực đã xuống cấp, không đạt cao trình nên dễ gây ngập lụt cho các khu vực dân cư. Tuy nhiên để đầu tư thì nguồn kinh phí vô cùng lớn nên buộc phải lựa chọn những khu vực xung yếu xử lý trước. Đồng thời báo cáo cấp trên xem xét bố trí nguồn lực để đầu tư nâng cấp theo giai đoạn đảm bảo an toàn của nhân dân.