Thời gian qua, cơn bão “tín dụng đen” đã hoành hành tại nhiều địa phương trên cả nước. Với thủ đoạn tinh vi bọn chúng đã thu lợi bất chính từ các khoản cho vay nặng lãi; sẵn sàng uy hiếp, khủng bố, đánh đập con nợ khi không còn khả năng chi trả.
Với các chiêu thức dụ dỗ như vay không cần thế chấp, chỉ cần chứng minh nhân dân, cà vẹt hoặc hộ khẩu là có thể vay tiền nhanh, gọn không phải qua các thủ tục rườm rà khi vay ở các tổ chức tín dụng. Những kẻ cho vay nặng lãi thường nhắm đến đó là người nghèo, người đau ốm cần tiền nhanh để chữa bệnh, người dân có trình độ dân trí thấp, đặc biệt là các đối tượng nghiện cờ bạc…
Những kẻ cho vay nặng lãi thường quy tập những thành phần bất hảo, nghiện ngập, có tiền án, tiền sự…để làm việc cho bọn chúng; cho người công khai phát tờ rơi, tờ bướm, tờ gấp…ở ngoài đường, gửi từng nhà, dán cột điện, vỉa hè hoặc dùng mạng xã hội để thu hút người vay. Nếu vô tình gọi tới số điện thoại của đối tượng cho vay nặng lãi nhưng không vay thì cũng phải trả phí tư vấn, ít nhất là 500 ngàn đồng, nếu để qua một ngày không trả thì số tiền sẽ lên đến 1 triệu đồng.
Mặc dù, nhiều đối tượng cho vay nặng lãi vẫn hoạt động công khai, ngày càng manh động, gây mất trật tự an toàn xã hội, hủy hoại, tàn phá cuộc sống của người dân, nhưng việc triệt phá các đối tượng, băng nhóm, tổ chức cho vay nặng lãi rất khó khăn.
Lực lượng công an rất khó thu thập chứng cứ để xử lý theo quy định. Bởi bọn chúng hoạt động hết sức chuyên nghiệp, bài bản, có kẻ cầm đầu, thường né tránh, không đụng chạm đến pháp luật. Người vay chỉ viết giấy nợ, còn lãi suất, hình thức thanh toán đều thỏa thuận miệng; khi không có khả năng thanh toán thì bọn chúng dùng “luật rừng” để xử lý, uy hiếp, bắt cóc, cưỡng đoạt, tịch thu tài sản, giấy chứng nhận quyền sử đụng đất của người vay.
Hình minh họa
Để ngăn chặn “tín dụng đen” hoành hành, nhiều địa phương đã phát động chiến dịch tẩy xóa, thu gom tờ rơi, tờ bướm quảng cáo cho vay nặng lãi; tuyên truyền, vận động nhân dân không vay nặng lãi, nếu có khó khăn về tài chính thì liên hệ với tổ chức tín dụng hoặc các tổ chức tài chính có đăng ký kinh doanh hợp pháp để vay; đồng thời, tăng cường tố giác các hành vi cho vay nặng lại để cơ quan có thẩm quyền xử lý…Tuy nhiên, những biện pháp này chỉ có thể hạn chế hoạt động “tín dụng đen” trong thời gian nhất định, về lâu dài cần phải có giải pháp căn cơ để ngăn chặn, triệt xóa hoạt động “tín dụng đen”.
Các cơ quan quản lý, nhất là lực lượng công an địa phương phải quản lý chặt chẽ các đối tượng hoạt động cho vay năng lãi; theo dõi, thu thập chứng cứ để xử lý theo quy định. Vận động nhân dân hoặc nạn nhân của “tín dụng đen” cung cấp chứng cứ về hành vi cho vay nặng lãi để kịp thời xử lý.
Bên cạnh đó, cần thiết phải có quy định để ngăn chặn hoạt động “tín dụng đen” như khi cá nhân, tổ chức hoạt động cho vay có thu lãi thì phải khai báo, cung cấp thông tin cho các cơ quan quản lý, hợp đồng cho vay phải rõ ràng theo quy định của pháp luật dân sự. Nếu cá nhân, tổ chức cho vay có thu lãi nhưng không khai báo là hoạt động bất hợp pháp, sẽ chịu các chế tài của pháp luật như bị xử phạt vi phạm hành chính, giao dịch cho vay sẽ vô hiệu; nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng sẽ bị xử lý hình sự.
Mặt khác, các tổ chức tín dụng cần đơn giản tối đa các thủ tục cho vay, tiện lợi, nhanh chóng để người dân có khó khăn về tài chính được tiếp cận với nguồn vốn. Khuyến khích tổ chức, cá nhân dùng khoản tiền nhàn rỗi của mình để cho vay, giúp nhau sản xuất, kinh doanh hoặc giúp đỡ người vay vượt qua khó khăn, hoạn nạn…với lãi xuất hợp lý, phù hợp với pháp luật; khi phát sinh tranh chấp thì giải quyết theo quy định của pháp luật. Có như vậy, mới có ngăn chặn và đẩy lùi hoạt động “tín dụng đen” gây mất an ninh trật tự, đe dọa cuộc sống bình yên của người dân hiện nay.