Nhộn nhịp Lễ hội Mường Đòn

Lễ hội Mường Đòn diễn ra vào ngày 18 tháng Giêng hàng năm, là Lễ hội truyền thống nhằm tưởng nhớ công lao khai ấp, lập mường của ông Vũ Duy Dương và em gái Vũ Thị Cao, quê ở làng Yên Mạc, Yên Mô (Ninh Bình). Theo các sắc phong còn lưu giữ tại đình Mường Đòn, thì ông Vũ Duy Dương là Tổng trấn giữ vùng đất phía Tây Thanh Hóa. Ông là một võ tướng có công phò Lê diệt Mạc cùng với 10 bộ tướng của mình lập được nhiều công trạng. Trong một trận giao tranh ác liệt với binh tướng nhà Mạc, ông bị chém giữa đám hỗn quân, mặc dù đầu lìa khỏi cổ, nhưng thân vẫn trên mình ngựa chạy về đến đất Mường Đòn.

Tưởng nhớ công lao to lớn giữ đất, giữ mường của ông, Vua Lê Trang tông ban cho sắc phong “Bạch Mã linh lang Thượng đẳng thần”, được dân làng lập đền thờ tôn ngài là Thành hoàng làng của Mường Đòn.

Bà Vũ Thị Cao khi biết anh trai mình dựng binh phò Lê diệt Mạc ở vùng núi xứ Thanh đã khăn gói từ đất Yên Mạc vào Thanh Hóa. Vào đến nơi, biết tin anh trai hy sinh, bà đã ở lại hương khói cho anh, cùng bà con giết giặc, xây dựng bản mường cho đến lúc mất. Bà được truy phong tước danh “Quế Hoa Nương vô phu quân thường tòng huynh binh tặc” và được Nhân dân lập đền thờ cúng tại thôn Vân Phong, gọi là đền Bà.

Lễ hội diễn ra các hoạt động chính như lễ rước sắc, rước kiệu từ đình Mường Đòn ra đền Ông, đền Bà và từ đền về đình. Trong lễ hội, nhiều chương trình biểu diễn văn nghệ hát giao duyên, hát tuồng cổ, hát mường, hát xường, các hoạt động thể thao bóng đá, bóng chuyền...

Trước đó, năm 2022, lễ hội Mường Đòn là 1 trong 5 lễ hội của cả nước được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức nhằm bảo tồn lễ hội truyền thống tiêu biểu của các dân tộc thiểu số.

Một số hình ảnh đặc sắc ghi tại Lễ hội Mường Đòn đầu xuân 2023: