Người có hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên phải đóng bảo hiểm xã hội?

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ( sau sáp nhập là Bộ Nội vụ, chính thức hoạt động từ ngày 1/3/2025-PV) đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) về BHXH bắt buộc, với những nội dung quan trọng liên quan đến đối tượng tham gia, mức đóng, phương thức và thời hạn đóng BHXH bắt buộc của người lao động và người sử dụng lao động.

Dự thảo Nghị định này gồm 7 chương, 44 điều, quy định về các vấn đề như đăng ký tham gia, quản lý thu đóng BHXH bắt buộc, các chế độ BHXH, chế độ đối với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, chế độ hưu trí và tử tuất trong trường hợp người sử dụng lao động không còn khả năng đóng, cùng với các quy định chuyển tiếp và điều khoản thi hành.

Đáng chú ý, dự thảo đề xuất việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, trong đó bao gồm người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên, cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người lao động đi làm việc ở nước ngoài, chủ hộ kinh doanh, người hoạt động không chuyên trách cấp xã, người quản lý doanh nghiệp và hợp tác xã không hưởng tiền lương.

Đối với chủ hộ kinh doanh, dự thảo đưa ra hai phương án, một là áp dụng với chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh và nộp thuế theo phương pháp kê khai hoặc có đề nghị tham gia BHXH bắt buộc, hai là chỉ áp dụng đối với chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh và có đề nghị tham gia BHXH bắt buộc.

Quy định về mức đóng, phương thức và thời hạn đóng BHXH bắt buộc được thực hiện theo Điều 33 và Điều 34 của Luật BHXH. Theo đó, người lao động và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH trong tháng nếu người lao động không làm việc và không hưởng phụ cấp từ 14 ngày làm việc trở lên. Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác.

Đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, mức đóng BHXH bắt buộc dựa trên phụ cấp hằng tháng, trường hợp phụ cấp này thấp hơn mức tối thiểu thì mức đóng sẽ được tính theo mức tối thiểu đó. Trường hợp tiền lương trả bằng ngoại tệ, mức đóng BHXH bắt buộc sẽ được quy đổi sang đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch bình quân liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước công bố.

Hiện tại, cơ quan soạn thảo đang tiếp tục chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Nghị định trước khi trình Chính phủ xem xét, ban hành. Việc ban hành Nghị định này được kỳ vọng sẽ nâng cao tính bao phủ của hệ thống BHXH, đảm bảo tốt hơn quyền lợi của người lao động và tạo nền tảng vững chắc cho hệ thống an sinh xã hội tại Việt Nam.