Bất cập trong quản lý, vận hành nhà chung cư

Nội dung được đề cập đến tại phiên họp toàn thể của Ủy ban Pháp luật lần thứ 17  về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, vận hành, cải tạo, xây dựng lại chung cư diễn ra ngày 7/8.

Trình bày báo cáo của đoàn giám sát, bà Nguyễn Thị Mai Phương, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, hiện nay, cả nước có hơn 90% số lượng chung cư đang được quản lý, vận hành an toàn, ổn định, không xảy ra tranh chấp, khiếu nại.

Tuy nhiên, vẫn còn nổi lên một số tồn tại, hạn chế. Cụ thể như số lượng chung cư thực hiện việc phân hạng là không nhiều, chỉ gồm bảy chung cư trên cả nước, còn lại không thực hiện phân hạng và công nhận phân hạng theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014. Nhiều trường hợp nhà đầu tư không thực hiện việc phân hạng và công nhận phân hạng chung cư theo quy định mà tự phong hạng cho chung cư do mình đầu tư xây dựng bằng những tên gọi gây nhầm lẫn cho người mua, thuê căn hộ chung cư.

Liên quan đến vấn đề quản lý, vận hành Nhà chung cư, ông Hà Phước Thắng, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TP.Hồ Chí Minh cho biết, hiện tại các chung cư có số lượng người thuê lại căn hộ rất đông, có nơi chiếm hơn một nửa số căn hộ. Vì vậy cần có quy định người thuê lại căn hộ của chủ sở hữu có quyền lợi, trách nhiệm, đóng góp thế nào đối với chung cư đó.

Vì vậy, nội dung vận hành, quản lý chung cư cần quy định thêm khi tổ chức hội nghị chung cư, khách thuê thời hạn bao nhiêu thì được thay mặt cho chủ nhà dự hội nghị này. Nếu triệu tập lần đầu không dự thì lần hai, lần ba xử lý thế nào cần phải có quy định, ông Thắng đề nghị.

Về vấn đề thành lập BQT nhà chung cư, pháp luật hiện nay quy định chủ đầu tư phải là thành viên BQT nhưng hiện đang có sự bất cập, trên thực tế việc chủ đầu tư gây khó khăn để không thành lập được BQT.

Ông Nguyễn Trường Giang, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, cho hay đang có kiến nghị rằng đại diện CĐT phải có trong thành phần BQT. Nhưng nếu quy định như vậy thì rất khó thành lập BQT, bởi nhiều người dân ở chung cư cho rằng BQT không có CĐT càng tốt.

Quy định hiện nay khi biểu quyết căn cứ vào mét vuông. Ví dụ, CĐT giữ lại một tầng 1.000 m2 không bán. Khi họp BQT, chủ mỗi căn hộ 100 m2 chỉ có một phiếu, trong khi CĐT có đến 10 phiếu là thiệt thòi cho người dân. Do vậy cần tách riêng CĐT ra sẽ hợp lý hơn.

Về vấn đề này, theo ông Hoàng Thanh Tùng, pháp luật hiện nay quy định CĐT phải là thành viên BQT. Nhưng một số trường hợp, CĐT cố tình gây khó khăn để không thành lập được BQT cho nên không ra mặt. Không thành lập được BQT thì CĐT không bàn giao kinh phí bảo trì, cứ lần lữa làm khó chuyện này. Cho nên đoàn giám sát kiến nghị là BQT không cần phải có CĐT và BQT đó vẫn đủ thành phần, cơ cấu, hoạt động theo quy định pháp luật. Còn nếu CĐT tích cực thì cứ tham gia thôi, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho hay.

Một nội dung mới rất được quan tâm là chính sách hỗ trợ, bồi thường đối với chung cư. Theo ông Nguyễn Trường Giang, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, không có chung cư nào vĩnh viễn nhưng đất thì sở hữu lâu dài. Hai khoản này vênh nhau dẫn đến tình trạng nếu chung cư đổ sập do thiên tai thì được Nhà nước hỗ trợ. Nhưng nhà ở riêng lẻ nếu bị tình trạng tương tự thì Nhà nước chỉ hỗ trợ hay cứu trợ một lần, sau đó người sở hữu tự xây dựng. Như vậy có sự  không công bằng  trong quản lý.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) dự kiến quy định một số chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với chung cư không thuộc sở hữu nhà nước. Cụ thể là trong một số trường hợp do thiên tai, chung cư bị tàn phá, hư hỏng thì lúc đấy Nhà nước có chính sách hỗ trợ, thậm chí là bồi thường đối với chủ sở hữu chung cư. Đây là chính sách nhân văn của Nhà nước, nhưng tại sao nhà ở riêng lẻ thì không được quy định như vậy, tính hợp lý của quy định này thế nào vẫn cần tiếp tục bàn thảo, ông Tùng cho hay.