Venezuela: Kế hoạch quay trở lại quốc hội của Đảng Xã hội

"Khởi đầu quá trình thả tù nhân chính trị"

Tổng chưởng lý Tarek William Saab hôm qua tuyên bố Venezuela đã trả tự do cho nhân vật đối lập quan trọng Edgar Zambrano khỏi nhà tù nơi ông bị giam giữ kể từ cuộc nổi dậy thất bại hồi tháng Năm. Edgar José Zambrano Ramírez - một luật sư và chính trị gia người Venezuela hiện đang giữ chức Phó Chủ tịch Quốc hội - đã bị giam giữ trong một nhà tù quân sự kể từ khi bị bắt giữ vì ủng hộ cuộc nổi dậy thất bại ngày 30/4/2019 do lãnh đạo phe đối lập Juan Guaido tổ chức.

Nhân vật đối lập quan trọng Edgar Zambrano được chào đón sau khi ra tù ở Caracas

Động thái trên diễn ra sau khi chính phủ Venezuela và một nhóm các đảng đối lập đã ký một thỏa thuận về việc thành lập một bàn đối thoại quốc gia vì hòa bình, phù hợp với những nguyên tắc về chủ quyền và quyền tự quyết nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế và xã hội kéo dài tại quốc gia Nam Mỹ này.

Tổng chưởng lý Tarek William Saab cho biết, Chính phủ đã kiến nghị lên Tòa án tối cao để trả tự do cho Zambrano "sau những thỏa thuận từng phần đạt được của chính phủ Venezuela và các phe đối lập quốc gia" về việc thành lập một bàn đối thoại quốc gia vì hòa bình, phù hợp với những nguyên tắc về chủ quyền và quyền tự quyết nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế và xã hội kéo dài tại quốc gia Nam Mỹ này.

Tuyên bố trả tự do cho Zambrano dường như có liên quan tới thông báo hôm thứ Hai của chính phủ Tổng thống Nicolas Maduro rằng các nhà lập pháp của họ sẽ trở lại Quốc hội do phe đối lập thống trị sau một cuộc tẩy chay ba năm, sau khi ký một thỏa thuận với các đảng đối lập bên ngoài liên minh của Guaido. Động thái đó nhằm mục đích cố gắng loại bỏ Guaido, người vào thứ ba tuần trước đã được Quốc hội xác nhận là lãnh đạo.

Tuyên bố này được nhà lập pháp đối lập Timoteo Zambrano gọi là khởi đầu của "quá trình thả tù nhân chính trị".

Guaido hồi tháng Tư đã kêu gọi một cuộc nổi dậy để đánh bật Maduro, nhưng thất bại ngay sau đó. Zambrano là một trong 15 nhà lập pháp bị bắt trong một cuộc đàn áp đối với những người kêu gọi đảo chính. Vụ bắt giữ ông được cho là kịch tính nhất và thu hút sự chú ý của quốc tế nhất.

Sự quay trở lại quốc hội của Đảng Xã hội cầm quyền

Trong số các đảng đối lập tham gia ký kết có Đảng Giải pháp cho Venezuela (SpV), Đảng Thay đổi (Cambiemos) và Đảng Tiên phong Tiến bộ (Avanzada Progresista), trong khi đó Đảng Ý chí Nhân dân (Voluntad Popular) của thủ lĩnh đối lập Juan Guaido, người tự phong là “Tổng thống lâm thời” đã tuyên bố từ bỏ cuộc đối thoại với chính quyền của Tổng thống Nicolas Maduro với sự bảo trợ của chính phủ Nauy.

Theo dự kiến, chính phủ Venezuela và các đảng đối lập ký kết thỏa thuận sẽ thảo luận về khả năng tham gia trở lại của các nghị sỹ thuộc đảng cầm quyền Xã hội Chủ nghĩa Thống nhất (PSUV) vào các hoạt động của Quốc hội sau 3 năm rời bỏ cơ quan lập pháp này để thành lập Quốc hội lập hiến, cải tổ cơ quan bầu cử quốc gia và trả tự do cho các nhân vật đối lập.

Hai bên cũng thống nhất sẽ xem xét kế hoạch giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo trong nước bằng cách thúc đẩy việc trao đổi dầu mỏ lấy lương thực, thuốc men và dịch vụ. Thỏa thuận cũng bày tỏ sự phản đối với việc áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế chống lại Venezuela từ bên ngoài, coi đây là một sự vi phạm luật pháp quốc tế.

Các đại biểu của Đảng Xã hội cầm quyền đã rời khỏi Quốc hội năm 2016 sau khi mất quyền kiểm soát trong cuộc bầu cử và chính phủ đã thành lập cơ quan riêng của mình - Quốc hội lập hiến - song song hoạt động với cơ quan thống trị đối lập. Hôm thứ Hai, chính phủ của Maduro cho biết các đại biểu của họ sẽ trở lại Quốc hội với mục đích “mở rộng cuộc đối thoại” với phe đối lập. Thông báo đó được đưa ra vài giờ sau khi Guaido tuyên bố rằng các cuộc đàm phán nhằm giải quyết tình trạng bế tắc chính trị kéo dài của đất nước đã chấm dứt. Maduro đã ngừng các cuộc đàm phán, ban đầu được tổ chức tại Oslo và sau đó chuyển đến Barbados, vào ngày 7 tháng 8 để đáp trả các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với chính phủ của ông. "Sau hơn 40 ngày mà ông ấy vẫn từ chối tiếp tục đối thoại, chúng tôi có thể xác nhận rằng cơ chế đối thoại đã kết thúc", Guaido nói.

Guaido – người hồi đầu năm nay tự xưng mình là tổng thống lâm thời với sự hậu thuẫn của Hoa Kỳ và các cường quốc phương Tây khác - tuyên bố rằng kết quả cuộc bầu cử trả lại quyền lực cho Maduro đã bị làm sai lệch vì một trò gian lận. Tuy nhiên, bất chấp nhiều tháng biểu tình rầm rộ, các lệnh trừng phạt của Mỹ và nhiều lần kêu gọi đảo chính quân sự, Guaido đã thất bại trong việc làm lung lay quyền lực của Maduro.

Chủ tịch Quốc hội thường luân chuyển hàng năm theo một thỏa thuận trong liên minh đối lập. Vị trí này sẽ rơi vào các phong trào thiểu số, bao gồm các đảng đã ký hiệp ước với Maduro mở đường cho sự trở lại của 55 nhà lập pháp từ khối xã hội chủ nghĩa cho cơ quan lập pháp.

Venezuela đã trải qua nhiều năm suy thoái đã buộc hơn ba triệu người phải di cư, siêu lạm phát, thiếu lương thực và mất an ninh kể từ năm 2015, theo số liệu của Liên hợp quốc.