Ngay khi báo chí phản ánh về tình hình sạt lở đất nghiêm trọng đe dọa tính mạng người dân, các công trình tại xã Trung Thành (Quan Hóa, Thanh Hóa), lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa đã kiểm tra thực tế, chỉ đạo khắc phục.
Ngày 27/2, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng dẫn đầu cùng đoàn công tác của tỉnh kiểm tra tình hình khắc phục sạt lở đất tại cụm công trình Công sở xã Trung Thành và Trường Phổ thông dân tộc bán trú, THCS Trung Thành Trung học cơ sở xã Trung Thành.
Theo báo cáo của chính quyền địa phương, khi các đơn vị thi công đang thực hiện cụm công trình Công sở xã, Trường THCS, trung tâm văn hóa, bưu điện xã và đường điện 0,4KVA thì xảy ra sạt lở đất nghiêm trọng do mưa lũ. Công trình Kè chống sạt lở được khởi công từ đầu năm 2020, với tổng mức đầu tư trên 9,3 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành vào tháng 12/2021. Đến nay, công trình đã hoàn thành khoảng 90% tiến độ. Tuy nhiên, vào đầu năm 2021 tiếp tục có hiện tượng sạt lở công trình, xuất hiện vết nứt tại đỉnh mái ta luy dương kéo dài lên đến đỉnh đồi, có nhiều đoạn đứt gãy. Trong đó, có nhiều vị trí rạn nứt lớn từ 1 đến 7 mét đe dọa tới sự an toàn tính mạng của nhân dân, các công trình đang trong quá trình thi công.
Chủ đầu tư là UBND huyện Quan Hóa cùng với các nhà thầu thực hiện các biện pháp cấp bách khắc phục sự cố. Căng dây, cắm biển tiến hành thông báo, cảnh báo cho 11 hộ gia đình có nguy cơ ảnh hưởng biết để chuẩn bị di dời. Xây dựng phương án di dời 75 ngôi mộ trên đồi. Đối với Trường THCS, dừng tiếp nhận 107 học sinh ở tại khu nhà bán trú; đưa các em sang học tại xã Thành Sơn, thực hiện việc đổi ca để bảo đảm công tác dạy và học đúng với chương trình của năm học 2020-2021, đồng thời bố trí cho các em ở bán trú tại các nhà dân.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng chia sẻ với những khó khăn của chính quyền địa phương, các đơn vị thi công khi triển khai dự án tại huyện miền núi, vùng cao như Quan Hóa. Khi có mưa lũ xảy ra việc sạt lở đất đe dọa tới người dân, công trình của nhà nước là khó tránh khỏi. Các sở, ngành phối hợp với chính quyền địa phương cần khẩn trương thực hiện khảo sát, đánh giá thực trạng, đề xuất phương án xử lý tối ưu nhất, thi công phải đảm bảo an toàn, chất lượng, đúng tiến độ. Có phương án xây dựng duy trì việc dạy và học, hoạt động của công sở; đảm bảo an toàn tính mạng cho học sinh, người dân...
Trước đó báo Công lý đã có bài “Sạt lở đất nghiêm trọng tại huyện Quan Hóa), phản ánh lượng đất đá rất lớn đã sạt xuống phía dưới, tràn cả vào khu vực công sở UBND xã Trung Thành đang trong quá trình hoàn thiện. Trung tâm văn hóa xã, khu bán trú Trường THCS, dãy phòng học và cả bưu điện văn hóa xã đang bị đe dọa bởi đất đá có thể vùi lấp bất kỳ lúc nào.
Nguy hiểm hơn là mái ta luy dương trên quả đồi phía sau cụm công trình này nhiều chỗ nứt toác, kéo dài. Chỉ cần một tác động nhỏ hoặc mưa xuống là hàng nghìn khối đất đá sẽ sạt xuống.
Được biết, năm 2018- 2019, cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa chấp thuận đầu tư cụm công trình Công sở xã Trung Thành, Trung tâm văn hóa, khu bán trú trường THCS, dãy phòng học, bưu điện và cả đường điện 0,4KVA được xây dựng tập trung tổng kinh phí xây dựng gần 31 tỷ đồng.
Trong đó, ngày 31/12/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án công trình Trường THCS xã Trung Thành. Quy mô nhà lớp học 2 tầng 8 phòng, nhà hiệu bộ 1 tầng, 6 phòng, nhà công vụ 1 tầng 5 phòng, nhà học bộ môn 1 tầng 5 phòng, san lấp mặt bằng và các công trình phụ trợ. Dự kiến mức đầu tư khoảng 14 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ 2019- 2021.
Khi các đơn vị thi công đang thực hiện xây dựng dự án thì năm 2019 trên địa bàn xảy ra mưa lũ lớn gây sạt lở nghiêm trọng ảnh hưởng tới cụm công trình đe dọa tới tính mạng và tài sản của nhân dân trong vùng. Trong đó, công sở xã đang trong quá trình xây dựng bị đất đá vùi lấp chưa thể hoàn thiện, đưa vào sử dụng. Các hạng mục công trình khác cũng bị đe dọa.
Vào 31/7/2020 UBND huyện Quan Hóa đã phê duyệt báo cáo kinh tế- kỹ thuật xây dựng công trình xử lý khẩn cấp công trình công sở và khu bán trú học sinh Trường THCS xã Trung Thành với tổng mức đầu tư hơn 9 tỷ đồng. Mục tiêu là đảm bảo an toàn cho cụm công trình đang xây dựng. Đơn vị thi công sẽ đào san nền, tạo mái taluy phía sau các khu bán trú học sinh, khu công sở và khu nhà hội trường thuộc trung tâm văn hóa thể thao xã. Sau đó xây dựng tường chắn bê tông để giữ chân taluy, tạo ổn định lâu dài cho toàn bộ mái taluy dương. Bê tông rãnh bậc thềm, đào và xây dựng bậc nước cùng các công trình phụ trợ.
Khi đơn vị thi công đang xử lý đào, vận chuyển hàng trăm khối đất, đá sạt lở thì phía trên đồi lại tiếp tục có dấu hiệu sạt, trợt. Mức độ sạt lần này có khả năng nghiêm trọng hơn vì vết nứt chạy dài cả nửa quả đồi. Đơn vị thi công là Công ty Cổ phân xây dựng thương mại Hưng Phúc An (có địa chỉ tại TP Thanh Hóa) đã có văn bản báo cáo chủ đầu tư để có hướng giải quyết.
Đến nay, các cơ quan chức năng, chủ đầu tư vẫn chưa đánh giá toàn diện, có cơ sở về việc sạt lở tại cụm công trình xã Trung Thành. Chính vì vậy mà chưa có phương án xử lý cụ thể ngoài việc cắm biển cánh báo, đóng cửa các công trình. Vậy là hàng chục tỷ đồng đầu tư từ ngân sách nhà nước đang “chết lâm sàng”, cán bộ xã Trung Thành vẫn phải làm việc tại công sở lụp sụp, hàng trăm học sinh dân tộc phải đi học, ở nhờ.