Cần sửa Luật Báo chí 2016 để phù hợp hơn với thực tiễn

Ngày 10/6, tại Hà Nội, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT)và Trường Đại học Luật Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia "Cơ sở khoa học và thực tiễn chỉnh sửa Luật Báo chí 2016."

Hội thảo có sự tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến của gần 80 chuyên gia, các nhà báo, các luật sư, các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực báo chí và luật học về Luật Báo chí 2016.

Luật Báo chí năm 2016 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2017. Sau 5 năm thực hiện, Bộ TT&TT ghi nhận nhiều đánh giá tích cực từ các bộ, ngành, địa phương và cơ quan báo chí. Luật Báo chí năm 2016 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật đã tạo hành lang pháp lý để hoạt động báo chí phát triển vượt bậc, quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí của nhân dân được bảo đảm và phát huy trong khuôn khổ Hiến pháp và luật định.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, vẫn còn không ít bất cập. Bộ TT&TT đã có Báo cáo số 57/BC-BTTTT ngày 30/3/2022 gửi Chính phủ về kết quả nghiên cứu, rà soát Luật Báo chí năm 2016 và kiến nghị sửa đổi, bổ sung.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh, sau hơn 6 năm thi hành trong bối cảnh sự phát triển mạnh mẽ, nhanh chóng của khoa học, công nghệ, truyền thông hiện đại, một số quy định của Luật Báo chí đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn của hoạt động báo chí.

Thực hiện chương trình công tác năm 2023 của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ TT&TT lập đề nghị xây dựng luật sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí năm 2016, trình Chính phủ trong năm 2023.

Đánh giá được tầm quan trọng của nhiệm vụ này, Bộ TT&TT đã phối hợp với Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn và Trường Đại học Luật Hà Nội tổ chức Hội nghị Tổng kết thi hành Luật Báo chí 2016 cùng với Hội thảo Quốc gia cơ sở khoa học và thực tiễn sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí 2016.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm cho rằng, các ý kiến đánh giá của đại diện các cơ quan, các diễn giả, nhà khoa học đến từ nhiều cơ quan thuộc các lĩnh vực khác nhau sẽ đưa ra cái nhìn khách quan, đầy đủ các khía cạnh liên quan về hoạt động báo chí, công tác quản lý nhà nước về báo chí trong giai đoạn hiện nay; qua đó, đề xuất và kiến nghị những vấn đề, nội dung cần sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí năm 2016.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm cũng bày tỏ tin tưởng: “Dù góc nhìn dưới lăng kính cơ quan quản lý Nhà nước từ trung ương đến địa phương và các cơ quan báo chí, hay dưới góc độ khoa học của các nghiên cứu, các giảng viên chuyên ngành báo chí và luật pháp thì đây sẽ là những tiếng nói tâm huyết nhất, với mục tiêu đóng góp vì một nền báo chí cách mạng Việt Nam ngày càng phát triển theo đúng định hướng của Đại hội XIII của Đảng: “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại”.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm khẳng định, Bộ TT&TT sẽ lắng nghe, ghi nhận, tổng hợp, tiếp thu các ý kiến đóng góp tại hội thảo để lập đề nghị trình Chính phủ xin ý kiến về những vấn đề cần sửa đổi Luật Báo chí 2016.

Trình bày tham luận, TS Phan Văn Kiền - Viện trưởng Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cho rằng, Luật Báo chí hiện hành vẫn còn những nội dung cần được làm rõ để phù hợp với tình hình phát triển nhanh, hiện đại của báo chí hiện nay.

Có thể kể đến như, có nên phân cấp “Thẻ nhà báo” và “Thẻ phóng viên” hay không. Hoặc có nên bổ sung vấn đề nếu đăng sai trên báo in với mức độ nghiêm trọng, dù đã đăng cải chính xin lỗi, còn cần thu hồi số báo đã phát hành để tránh những thiệt hại về mặt thông tin, ông Kiên đặt vấn đề.

Cùng quan điểm, Phó Tổng biên tập Phụ trách Tạp chí Thông tin và Truyền thông Trần Anh Tú nhận định, để việc sửa đổi, hoàn thiện Luật Báo chí năm 2016 theo kịp tốc độ phát triển của báo chí hiện đại cần thiết phải có sự tham gia đồng hành tích cực trên cả phương diện lý luận và thực tiễn của đông đảo chuyên gia nghiên cứu, các chuyên gia xây dựng chính sách, các nhà quản lý và đội ngũ những người làm báo, làm luật trên toàn quốc.

Về khía cạnh của Bộ Tư pháp, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cho biết, hiện cơ quan đang phối hợp chặt chẽ cùng Bộ TT&TT nhằm nghiên cứu, rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí 2016.

Trên cơ sở quá trình nghiên cứu, tham khảo ý kiến chuyên gia, các cơ quan báo chí, tổng kết, đánh giá kỹ lưỡng việc thực hiện Luật Báo chí 2016, Bộ Tư pháp đề nghị Bộ TT&TT thông cập nhật và bám sát các văn bản, nghị quyết, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Tuyên giáo Trung ương thời gian qua về công tác báo chí để đảm bảo thể chế hóa đầy đủ mục tiêu, quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng.

Bên cạnh đó là tổng kết thực tiễn, đánh giá kỹ lưỡng các khó khăn, vướng mắc về thể chế gây cản trở cho hoạt động của cơ quan báo chí cũng như công tác quản lý nhà nước về báo chí, nhất là trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số báo chí. Xây dựng kế hoạch toàn diện, chi tiết về việc sửa đổi, bổ sung Luật, báo cáo Chính phủ về đề nghị xây dựng Luật và thực hiện quy trình theo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo tiến độ, thời hạn được giao.