Bác sĩ pháp y – Chiến sĩ áo trắng thầm lặng

Nhân kỷ niệm 69 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2024), ngày 27/2, Thiếu tướng Mai Hoàng – Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM đại diện cho lãnh đạo Công an Thành phố đã đến thăm, chúc mừng lực lượng pháp y Công an Thành phố.

Bác sĩ pháp y là công việc vô cùng đặc thù, phải dùng đôi mắt soi xét những thứ không ai muốn thấy, dùng đôi bàn tay chạm vào những thứ mà người khác không muốn chạm, dùng sự kiên trì, tận tụy và lòng dũng cảm để vén từng bức màn tăm tối.

Con dao mổ trong tay không phải để cứu chữa người bệnh, mà là để người chết mở miệng nói chuyện, cho sự thật về cái chết dần được hé lộ.

Tuy âm thầm, lặng lẽ nhưng công việc họ vô cùng ý nghĩa và xứng đáng được trân trọng, bởi đó là hành trình bảo vệ lẽ phải, buộc kẻ ác phải cúi đầu nhận tội, đem lại công lý cho người vô tội và cho cả những người đã khuất.

Không chỉ là đô thị lớn nhất cả nước, TP.HCM còn là địa bàn phức tạp về an ninh trật tự với tình hình phạm pháp hình sự luôn ở mức cao, đứng đầu cả nước.

Áp lực điều tra khám phá tội phạm đối với Công an TP.HCM là rất lớn, đặc biệt là các vụ án mạng. Trong những vụ án mạng, để đưa ra hướng điều tra chính xác nhằm tìm ra chân tướng sự việc, vai trò đầu tiên thuộc về đội ngũ bác sĩ pháp y.

Như vụ án mạng xảy ra ngày 1/7/2016 tại huyện Nhà Bè. Nạn nhân N. T. T. G. (SN 1974) được phát hiện chết trong phuy nước đầy.

Gia đình nghĩ nạn nhân bị bệnh tâm thần, tự tử nên xin đưa về nhà mai táng. Tuy nhiên, qua các dấu vết trên thân thể nạn nhân và qua khám nghiệm tử thi, các bác sĩ pháp y tại Phòng Kỹ thuật hình sự - Công an TP.HCM xác định nạn nhân chết do ngạt nước kèm theo mất máu.

Xác định đây không phải là vụ tự tử mà là một vụ án mạng, từ căn cứ này, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Nhà Bè đã triệu tập Nguyễn Văn Nghĩa (SN 1972), chồng nạn nhân để đấu tranh ngay trong đêm 1/7/2016 và cuối cùng Nghĩa đã thú nhận toàn bộ hành vi giết người.

Hay gần đây, ngày 7/1/2024, trên địa bàn phường Tân Hưng, quận 7 xảy ra vụ tử vong liên quan đến người nước ngoài.

Nạn nhân N.G.T.Y, người Nhật Bản (SN 1975), bất tỉnh khi đi cùng bạn (người Nhật Bản) trong thang máy chung cư và chết trên đường đi cấp cứu.

Qua làm việc với bạn nạn nhân, không phát hiện mâu thuẫn giữa 2 người. Trích xuất camera thang máy và tòa nhà không phát hiện sự kiện bất thường.

Tuy nhiên, qua công tác khám nghiệm tử thi, bác sỹ pháp y của Phòng Kỹ thuật hình sự xác định nạn nhân chết do chấn thương sọ não.

Nhận định, vết thương trên đầu nạn nhân do vật cứng (vật tày) gây ra. Từ đây, cơ quan điều tra xác định đúng tính chất vụ án, tập trung đấu tranh với đối tượng – bạn nạn nhân.

Quá trình đấu tranh đối tượng khai nhận, đối tượng và nạn nhân có mẫu thuẫn và xảy ra xô xát trước thời điểm nạn nhân chết 2 ngày. Đối tượng đã dùng chảo đập vào đầu nạn nhân dẫn đến chấn thương sọ não - là nguyên nhân dẫn đến cái chết của nạn nhân.

Chúng ta không thể nào quên vụ án giết 5 người trong cùng 1 gia đình, phát hiện lúc 10h ngày 15/2/2018 (tức ngày 30 Tết âm lịch) tại nhà số 131/48 Đường số 7, Khu phố 8, phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân.

Đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp. Vụ án được phát hiện vào ngày 30 Tết, với tính chất mức độ manh động, tàn bạo gây hoang mang dư luận, các cấp chính quyền hết sức quan tâm.

Do toàn bộ thành viên trong gia đình đều bị sát hại, nên mọi công tác điều tra đều phải xuất phát từ tử thi và hiện trường. Với trách nhiệm và quyết tâm cao độ, các bác sĩ pháp y và các bộ khám nghiệm hiện trường đã làm việc xuyên suốt 3 ngày Tết.

Công tác khám nghiệm tử thi không chỉ đơn thuần xác định nguyên nhân chết, thời gian chết mà còn nhận định đánh giá đúng hung khí gây án, chiều hướng tấn công của đối tượng.

Kết quả công tác khám nghiệm tử thi, khám nghiệm hiện trường đã giúp cơ quan điều tra truy bắt nóng được đối tượng án, trấn an dư luận.

Công việc vừa thường xuyên, vừa đột xuất, vất vả và độc hại nhưng mỗi bác sĩ pháp y với bản lĩnh và “tinh thần thép” luôn khắc phục khó khăn, những bộn bề cuộc sống, thậm chí cả những “định kiến” xã hội để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần giữ vững bình yên và hành phúc của Nhân dân.

Những chiến sĩ áo trắng thầm lặng phải thường xuyên đối mặt với những cụm từ tiêu cực như tử vong, giết người, máu me, bạo lực và xác chết...

Họ phải phiêu diêu trên ranh giới giữa bóng tối và ánh sáng, đối mặt với áp lực công việc, áp lực cuộc sống, áp lực gia đình, định kiến xã hội…

Nhưng vượt qua tất cả, các bác sĩ pháp y Phòng Kỹ thuật hình sự - Công an TP.HCM luôn dũng cảm, nhiệt huyết, trách nhiệm và “say nghề”, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Tuy thầm lặng trong công việc nhưng niềm hạnh phúc lớn nhất đối với mỗi bác sỹ pháp y chính là công tác giám định pháp y góp phần quyết định cho việc điều tra tìm ra bản chất của vụ án, chứng minh tội phạm, người phạm tội và các tình tiết có ý nghĩa trong quá trình giải quyết đúng đắn vụ án hình sự.

Thay mặt lãnh đạo Công an TP.HCM, Thiếu tướng Mai Hoàng biểu dương, đánh giá cao những công hiến thầm lặng và những thành tích mà lực lượng pháp y đã đóng góp cho sự nghiệp bảo vệ anh ninh trật tự cũng như công tác điều tra khám phá tội phạm của Công an TP.HCM.

Đồng chí hy vọng và tin tưởng rằng, trong thời gian tới, lượng lượng pháp y Công an Thành phố sẽ trưởng thành và phát triển mạnh mẽ về mọi mặt, tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự, vào bề dày thành tích mà các thế hệ Phòng Kỹ thuật hình sự - Công an TP.HCM đã dày công vun đắp, quyết tâm xây dựng đơn vị trở thành đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân.