Góp ý Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi): Đảm bảo quyền lợi cho người bị thu hồi đất

Tham dự buổi tọa đàm có: Bà Phạm Thị Xuân - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam; nhà báo Khánh Toàn - Phó Chủ tịch Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Môi trường và Cuộc sống; ông Nguyễn Văn Vẻ - Phó Chủ tịch Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam; các đại biểu là đại biểu Quốc hội, luật sư, chuyên gia....

Quy hoạch phải công khai minh bạch

Phát biểu khai mạc tọa đàm, bà Phạm Thị Xuân - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam cho biết: Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đang được công khai lấy ý kiến trong nhân dân gồm 16 chương, 246 điều, trong đó giữ nguyên 28 điều, sửa đổi, bổ sung 184 điều, bổ sung 41 điều mới và bãi bỏ 8 điều.

“Đây là một đạo luật quan trọng, phức tạp, giữ vai trò căn bản trong hệ thống pháp luật về đất đai, có mối quan hệ và ảnh hưởng sâu sắc đến việc thực thi chính sách quy định trong rất nhiều luật khác nhau, tác động đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, tới tất cả các tổ chức và từng người dân.

Toàn cảnh buổi tọa đàm

Vì vậy, việc sửa đổi và hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai và đưa đất đai phát triển là nội dung hết sức quan trọng nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, hệ thống hóa các Nghị quyết của Đảng.

Chia sẻ tại buổi tọa đàm, PGS.TS Bùi Thị An - Đại biểu Quốc hội khóa XIII (Đoàn ĐBQH TP Hà Nội) cho biết: Trong Luật, vấn đề quy hoạch có thể đánh giá là quan trọng số một, cần đảm bảo chất lượng và cả về hình thức, phải dài hạn phù hợp với địa phương và sự phát triển của đất nước; Công bố công khai quy hoạch minh bạch theo đúng luật đến với người dân; Tổ chức thực hiện quy hoạch thế nào và thực hiện giám sát quy hoạch.

Ngoài ra, việc điều chỉnh quy hoạch cần thiết nhưng phải rất hãn hữu, không thể liên tục, phải có quy mô, phân cấp rõ ràng.

Theo bà An, việc quy hoạch không chuẩn, không khoa học, hạ tầng không phù hợp, ảnh hưởng đến sự phát triển của địa phương đó, chiến lược phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh, biến đổi khí hậu khu vực đó.

Khi quy hoạch tốt mới tiến đến có kế hoạch tốt. Do đó, Quốc hội cần quan tâm đến vấn đề quy hoạch hàng đầu, quan tâm ngay từ khi xây dựng quy hoạch, tất cả các quá trình phải công khai minh bạch.

Bà Phạm Thị Xuân - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam phát biểu khai mạc buổi tọa đàm

Còn theo ông Đinh Ngọc Hà – Ban đất đai, Viện Chiến lược, chính sách Tài nguyên và Môi trường cho rằng, điều chỉnh quy hoạch xây dựng và quy hoạch phân khu cần được quy định chặt chẽ nếu không sẽ có các nhóm lợi ích trục lợi.

Quy hoạch được lập ra rất chặt chẽ chặt và phải thông qua hội đồng cùng cấp rồi mới được đưa lên các cấp có thẩm quyền cao hơn để thẩm duyệt.

Tuy nhiên, việc điều chỉnh còn tồn tại các vấn đề phức tạp, nhiều chỉ tiêu sử dụng đất vẫn sẽ bị thay đổi. Nếu không kiểm soát điều chỉnh quy hoạch ban đầu thì sẽ không đảm bảo được hài hòa lợi ích.

Nhiều băn khoăn về giá đất

Liên quan đến việc xác định giá đất, PGS.TS Bùi Thị An cho rằng, giá đất phải theo nhu cầu thị trường và tính giá phải chuẩn ta chọn phương pháp khoa học, học hỏi phương pháp của nước ngoài, áp dụng phù hợp vào nước ta, cần tính đến yếu tố môi trường tự nhiên xã hội, an ninh trật tự, hạ tầng cơ sở và phải có dự báo.

Chúng ta phải thực hiện đúng với tinh thần Nghị quyết 18 của Bộ Chính trị khai thác đất hiệu quả, hài hòa lợi ích của người dân.

Cũng băn khoăn về vấn đề này, luật sư Nguyễn Danh Huế - Công ty Luật TNHH Hừng Đông chia sẻ, xác định giá đất theo Luật Đất đai có nhiều bất cập. Ví dụ dự án nhà nước thu hồi để xây dựng công trình công cộng, giá đất thấp. Nhưng giá doanh nghiệp hay dự án xã hội có thỏa thuận giá cao, tạo sự bất bình đẳng trên cùng khu vực.

Để hài hòa được việc này rất khó, giá cho các công trình phúc lợi công cộng của Nhà nước khó giải phóng mặt bằng, nhà nước không có ngân sách đầu tư. Vì thế cần cố gắng đưa giá đất chuẩn, phải đảm bảo quyền lợi giá trị tương xứng cho người bị thu hồi đất, khắc phục sự bất bình đẳng cho người bị thu hồi đất.

Công khai minh bạch nhiều tiêu chí thì giá đất sẽ chính sách hơn đồng thời cần đề cao vai trò của các đơn vị định giá đất.

Ông Khánh Toàn-Tổng Biên tập Tạp chí Môi trường và Cuộc sống phát biểu tại tọa đàm

Ông Nguyễn Văn Vẻ - Phó Chủ tịch Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam nhận định: “Giá đất trong Luật Đất đai 2013 là một trong những vấn đề nổi cộm, bức xúc. Cái bức xúc ở đây chính là đã tạo ra cơ chế 2 giá là giá thị trường và giá Nhà nước công bố. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra rất nhiều hệ luỵ, khó khăn trong quản lý nhà nước”.

Tại tọa đàm, nhiều ý kiến trao đổi, góp ý tập trung vào các nhóm vấn đề của Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này như: Công tác đấu giá quyền sử dụng đất; Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Các trường hợp thỏa thuận quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư; Công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất...; Những giải pháp giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai; Nâng cao vai trò trách nhiệm quản lý nhà nước về đất đai.