Mặc dù đã có văn bản chỉ đạo của Bộ Công an về vụ việc chị Phạm Thị Hằng và 36 công dân ở Thanh Hóa trong vụ việc tố cáo lừa đảo đi Đức để chiếm đoạt tài sản, nhưng đến nay sự việc vẫn rơi vào im lặng khiến người dân mòn mỏi chờ công lý được thực thi.
Chị Phạm Thị Hằng (SN 1990, trú tại Khu 6, phường Ba Đình, Bỉm Sơn, Thanh Hóa) nói trong nước mắt: “Vì tin tưởng vào chị Hương mà tôi đã đứng ra giới thiệu, thu tiền của nhiều người đưa cho chị ấy để có thể đi Đức làm việc. Thế nhưng chị Hương lại câu kết với các đối tượng khác để lừa tôi và nhiều người khác để chiếm đoạt tiền. Dù vợ chồng Hương đã hứa trả lại tiền nhưng đến nay bặt vô âm tín, mọi người không thể liên lạc được. Gia đình tôi từ đó lục đục, phải đi đến mức ly hôn. Hàng ngày có nhiều người tới nhà truy trách nhiệm khiến tôi bị trầm cảm. Tôi mong sao cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc, giải quyết sự việc đúng pháp luật, trả lại công bằng cho người dân".
Chị Hằng tan cửa, nát nhà, suy sụp sau vụ việc
Theo đơn tố cáo của chị Hằng, tháng 4/2017 chị lên Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thanh Hóa và có quen với Phạm Thị Hương (SN 1988, trú tại xã Vạn Thiện, Nông Cống, Thanh Hóa). Hương tự giới thiệu đang làm bên quản lý thị trường của tỉnh, có bố là Phạm Thanh Bảo sở hữu nhà hàng lớn bên Cộng hòa liên bang Đức. Từ đó chị Hằng và Hương thường xuyên nói chuyện với nhau qua mạng xã hội.
Tháng 10/2018 hai người gặp lại nhau tại một đám cưới ở Bỉm Sơn. Hương lúc này nói đã chuyển công tác ra Trung ương làm việc và nhà hàng bên Đức của bố Hương đang cần người phục vụ với mức lương 60 triệu/tháng. Chị Hằng nghĩ đây là cơ hội tốt để người quen ra nước ngoài lao động nên nhận lời giới thiệu. Hương hứa sẽ đưa 5 người đi qua Đức làm việc, nếu đóng tiền sớm thì 20/2/2019 sẽ bay.
Tất cả hồ sơ, thủ tục đều do Phạm Quang Hạnh (SN 1983, quê Hải Phòng, bạn Hương) giải quyết. Hạnh tiếp tục môi giới có thể đưa người qua Đức làm cơ khí ô tô và điều dưỡng. Sau đó Hương, Hạnh thu tiền và hồ sơ của 32 người, mỗi người phải nộp cho 2 đối tượng này từ 185 đến 243 triệu đồng. Tổng số tiền 37 người nhẹ dạ, cả tin này đưa cho Hương lên tới 7,031 tỷ đồng.
Người lao động nghèo mong mỏi công lý sớm được thực thi
Sau khi có tiền, các đối tượng bắt đầu sử dụng chiêu “câu giờ” với hàng tá lý do như thủ tục cấp visa chậm, chạy bằng B2 tiếng Đức khó khăn để chiếm đoạt tiền. Nhiều lần người dân đòi gắt gao, Hương cùng chồng cam kết trả nợ nhưng đến 28/5/2019 mới trả lại được 2 tỷ đồng, còn nợ hơn 5 tỷ. Vợ chồng Hương thế chấp 3 sổ đỏ ở các nơi nhưng trong đó có 2 sổ giả. Hiện người dân không thể liên lạc được với vợ chồng Hương nên buộc phải gửi đơn tố cáo tới cơ quan công an. Công an tỉnh Thanh Hóa cho rằng vụ việc này là quan hệ dân sự nên hướng dẫn công dân gửi đơn đến Tòa án nhân dân để giải quyết.
Người dân cho rằng, văn bản trả lời của Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa là chưa thỏa đáng, không khách quan vì hành vi của Hương và các đối tượng giúp sức đã cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức” nên tiếp tục gửi đơn khiếu nại tới các cơ quan tố tụng Trung ương.
Văn bản chuyển đơn của Bộ Công an
Ngày 14/8/2019, Văn phòng Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an có phiếu chuyển đơn số 795/C01-P1 đến Thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa để giải quyết.
Luật sư Nguyễn Anh Tuấn (Công ty luật TNHH Trường Lộc) cho biết: Hành vi của Phạm Thị Hương có dấu hiệu phạm vào tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 174 Bộ luật hình sự. Vì trước khi Phạm Thị Hương lấy tiền của các nạn nhân đã tự giả dối giới thiệu là cán bộ, có khả năng đưa được các nạn nhân sang nước Đức để lao động, để các nạn nhân tin tưởng đưa tiền cho Hương. Sau khi bị hại tố cáo, Hương tiếp tục dùng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả để lừa các nạn nhân là mình có khả năng trả lại tiền chứng tỏ người này tiếp tục lừa dối các nạn nhận.
Biên bản làm việc và cam kết trả lại tiền của vợ chồng Hương
Theo quy định của Điều 147, Bộ luật Tố tụng hình sự thời hạn giải quyết đơn tố giác tội phạm được quy định tại thông thường là trong thời hạn 20 ngày (trường hợp phức tạp không quá 2 tháng) kể từ ngày nhận được đơn tố giác, cơ quan điều tra phải tiến hành một số hoạt động điều tra, kiểm tra, xác minh và ra môt trong các quyết định: khởi tố; không khởi tố; tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác.
Trong vụ việc này, chị Hằng và những người khác đã chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng của các cá nhân khác nhau. Để xác định hành vi của những người nhận tiền thay Phạm Thị Hương có phạm tội hay không, cần phải xác định những người nhận tiền này biết được số tiền này do Phạm Thị Hương lừa đảo mà có được hay không? Nếu xác định được họ biết được số tiền này do Phạm Thị Hương lừa lấy của các nạn nhân thì họ là đồng phạm với người này.
Điều 17 Bộ luật hình sự quy định: “1. Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm; 2. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm; 3. Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức. Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm. Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm. Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm. Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm; 4. Người đồng phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vượt quá của người thực hành.”