Vụ gây thất thoát hơn 3,8 triệu USD: Các bị cáo tại Bộ Y tế là đã không làm tròn vai

Theo quan điểm đối đáp của VKS, 100% các bị cáo và luật sư đều xác định cáo trạng truy tố là không oan, đúng người, đúng tội và đề nghị VKS xem xét mức hình phạt đối với các bị cáo.

Đã cân nhắc đề nghị mức án phù hợp

VKS truy tố các bị cáo tại Công ty CP Dược phẩm Cửu Long tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” với khung hình phạt từ 10 – 15 năm tù. Tuy nhiên, VKS đã cân nhắc, đánh giá mức độ, bối cảnh, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, nhân thân của từng bị cáo để đưa ra mức hình phạt phù hợp. Đề nghị đó không những thể hiện sự nghiêm minh mà còn thể hiện tính nhân văn của pháp luật.

Đối với bị cáo tại Bộ Y tế, VKS cho biết cũng đã cân nhắc đề nghị mức án phù hợp, trong đó có 3 bị cáo được hưởng án treo. Như vậy, phần đề nghị mức án của VKS đã được phân loại, có căn cứ, có cơ sở; còn quyền quyết định là ở HĐXX. VKS cũng đề nghị HĐXX cân nhắc tới đề nghị của VKS.

Đối đáp lại quan điểm của các luật sư về những nội dung trong vụ án, VKS nêu rõ tài liệu điều tra thể hiện rõ bị cáo Nguyễn Thanh Tòng (cựu Phó tổng giám đốc Công ty CP Dược phẩm Cửu Long) và Nguyễn Văn Thanh Hải (cựu Kế toán trưởng Công ty CP Dược phẩm Cửu Long) khai rằng được bị cáo Lương Văn Hóa (cựu Tổng giám đốc Công ty CP Dược phẩm Cửu Long) cho biết đã được giảm giá mua nguyên liệu.

Theo VKS, việc hạch toán giám giá từ ngày 31/3/2006, trước cả thời điểm thanh toán cuối cùng cho Mambo. Điều này cho thấy các bị cáo phía Công ty CP Dược phẩm Cửu Long nắm rõ thông tin không phải trả cho Mambo.

Theo VKS, đây là chứng cứ thiết thực xác định phía Công ty CP Dược Cửu Long được giảm giá. VKS cho rằng đây là phương thức công ty đã sử dụng để che giấu việc giảm giá. Ngoài ra, đánh giá trong vụ án này, VKS nhận thấy đến tháng 8/2006 mới có thư giãn nợ… Và thực tế, phía Công ty đã chia cổ tức.

VKS xét thấy việc này kéo dài trong thời gian dài, đến khi bị Thanh tra kiểm tra mới có hoạt động làm báo cáo gửi Bộ Y tế, nhưng thực chất là nhằm mục đích thể hiện báo cáo thanh toán rồi... nhưng bằng việc hợp thức hồ sơ. Tất cả điều này do các bị cáo dựng lên để hợp thức hồ sơ, che giấu việc giảm giá mua nguyên liệu.

Theo VKS, vụ án này xảy ra rất lâu nên cũng có những khó khăn nhất định, tài liệu nhiều, số liệu lớn nên việc các bị cáo không nhớ số liệu là điều bình thường. Tuy nhiên, lời khai của các bị cáo đều thể hiện những điểm chung, thể hiện việc các bị cáo tại Công ty CP Dược phẩm Cửu Long đều liên quan đến sai phạm đã được thể hiện rõ trong cáo trạng.

VKS cũng đánh giá các bị cáo tại Công ty CP Dược phẩm Cửu Long đều nhận tội, không quanh co, không đổ lỗi, rất bản lĩnh.

Không làm tròn vai

Liên quan đến các bị cáo trong nhóm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, theo VKS, luật sư cho rằng bị cáo Nguyễn Việt Hùng (cựu Phó cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế) không làm tròn vai trò của Trưởng đoàn kiểm tra. Sau đó bị cáo Cao Minh Quang chỉ đạo tập hợp thông tin, xin ý kiến của các đơn vị liên quan. VKS đánh giá bị cáo Hùng có vai trò cao hơn nhưng về mức độ cũng không có sự chênh lệch lớn.

Cũng tại phần đối đáp, VKS nêu rõ hậu quả có trước, hành vi có sau. Hành vi thiếu trách nhiệm của các bị cáo tại Bộ Y tế là đã không làm tròn vai; nếu được phát hiện, ngăn chặn sẽ không có vụ án này.

Đặc biệt, VKS nêu rõ nếu được giao kiểm tra mà thấy bản thân không đủ năng lực, hãy mạnh dạn từ chối, đó mới là có trách nhiệm. Nếu giao nhiệm vụ thì phải hoàn thành, nếu không thì đứng sang một bên, để người đủ năng lực làm.

Trong phần tranh luận trước đó, luật sư bào chữa cho bị cáo Cao Minh Quang gửi lời cảm ơn đến VKS khi cơ quan công tố đã đánh giá rõ vai trò, hành vi của bị cáo Quang trong vụ án này, từ đó đề nghị HĐXX cho bị cáo được hưởng án treo.

Theo phần trình bày của luật sư, sau khi VKS đề nghị áp dụng từ 30 – 36 tháng tù treo đối với bị cáo Quang, bị cáo Quang trong bệnh viện đã điện cho luật sư và nói không biết đó có đủ sức khỏe để chấp hành bản án hay không, sợ lúc về thế giới bên kia vẫn mang tội trong người.

Mong được hưởng mức án thấp hơn đề nghị của VKS

Từ đó, luật sư mong HĐXX xem xét mức án thấp hơn đề nghị của VKS. Với các tình tiết giảm nhẹ mà bị cáo đã được áp dụng, luật sư đề nghị VKS tiếp tục lắng nghe để cho thân chủ của mình là ông Cao Minh Quang được hưởng mức án treo thấp hơn đề nghị trước đó, như vậy cũng đủ sức răn đe đối với cựu Thứ trưởng…

Trong phần luận tội sáng 22/11, VKS nhận định bị cáo Cao Minh Quang đã thiếu trách nhiệm, không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao, không chỉ đạo kiểm tra để làm rõ số tiền hơn 3,8 triệu USD Công ty CP Dược phẩm Cửu Long chưa thanh toán cho nhà cung cấp nguyên liệu nên không phát hiện được Công ty CPDP Cửu Long đã giữ lại, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước. Theo VKS, bị cáo Quang đã không làm hết chức trách được giao.

Liên quan đến bị cáo Lương Văn Hóa (cựu Tổng giám đốc Công ty CP Dược phẩm Cửu Long), luật sư bào chữa đồng tình với quan điểm của VKS khi xác định bị cáo Hóa là người có trách nhiệm chính. Tuy nhiên, luật sư cho rằng thời điểm công ty mới cổ phần hóa, vốn lưu động không có, chỉ có vốn cố định, điều này thể hiện sự khó khăn của Công ty.

Cũng trong phần bào chữa, theo vị luật sư, hiện Công ty Mambo không còn hoạt động và cũng chưa có tài liệu nào thể hiện Công ty này khởi kiện, điều này vẫn còn là một dấu hỏi.

Luật sư bào chữa cho bị cáo Hóa mong HĐXX quan tâm đến nội dung “có hay không việc được giảm giá” bởi việc này vẫn chưa rõ ràng, từ đó dẫn đến suy nghĩ của bị cáo Hóa là sử dụng số tiền này để kinh doanh, đã cứu cho Dược phẩm Cửu Long vượt qua khó khăn.

Theo cáo buộc, Công ty Dược phẩm Cửu Long ký hợp đồng với Bộ Y tế sản xuất thuốc Oseltamivir phục vụ phòng chống dịch cúm A(H5N1). Trong hợp đồng có điều khoản, nếu công ty nước ngoài giảm giá, Dược phẩm Cửu Long sẽ giảm giá cho Bộ Y tế.

Thực hiện đơn hàng trên, Dược phẩm Cửu Long đã liên hệ với nhà cung cấp Mambo Overses Limited (trụ sở tại Singapore) đặt mua 520 kg nguyên liệu, trị giá 9,1 triệu USD. Quá trình giao dịch, Dược phẩm Cửu Long được đối tác giảm giá 3,8 triệu USD (hơn 61 tỉ đồng). Công ty đã sản xuất cho Bộ Y tế 5 triệu viên thuốc Oseltamivir, đơn giá 27.765,5 đồng/viên.

Trong phần luận tội, VKS khẳng định Công ty CP Dược phẩm Cửu Long phải chấp hành cơ chế quản lý giá, trợ giá, đồng thời phải cung cấp thông tin về giá. Quá trình sản xuất thuốc, các bị cáo đã không tuân thủ các quy định nêu trên, giữ lại số tiền 3,8 triệu USD, gây thiệt hại cho Nhà nước.