Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế giải quyết các thách thức toàn cầu về biển và đại dương

Chương trình do Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì, phối hợp với Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam tổ chức tại 2 điểm cầu là Trung tâm Phát thanh–Truyền hình Quân đội (Hà Nội) và Cảng quốc tế Cam Ranh (Khánh Hòa) nhân Ngày Đại dương Thế giới (8/6) và Tuần lễ Biển và Đại dương Việt Nam.

Biển và đại dương đang phải đối mặt với nhiều thách thức

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng nếu rõ, "Mẹ thiên nhiên", trong đó có biển và đại dương, là người mẹ vĩ đại che chở, nuôi dưỡng, cho tất cả chúng ta với trái tim bao dung, lòng nhân ái và tô điểm vẻ đẹp tâm hồn. Hành động bảo vệ, ứng xử với biển, đại dương là trả nghĩa ân tình, là trách nhiệm với Mẹ thiên nhiên và cuộc sống trên Trái Đất của mỗi quốc gia, mỗi con người chúng ta.

Theo Thủ tướng, Biển và đại dương bao phủ hơn 70% bề mặt Trái Đất, là cái nôi của sự sống, mang lại nguồn tài nguyên vật chất và tinh thần vô cùng to lớn cho nhân loại; là huyết mạch giao thương quốc tế, cửa ngõ kết nối, đồng thời, đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển hòa bình, thịnh vượng của các quốc gia, dân tộc.

Thủ tướng cũng chỉ rõ, biển và đại dương của chúng ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống chưa từng có như cướp biển, buôn lậu; những hành động đơn phương vi phạm pháp luật quốc tế; biến đổi khí hậu; việc khai thái tài nguyên biển quá mức; hệ sinh thái, môi trường biển bị ô nhiễm và suy thoái, nhất là rác thải nhựa, thậm chí rác thải nhựa còn xuất hiện trong loài cá sống sâu nhất của đại dương... Điều đó đang gây ra những hệ lụy nghiêm trọng, cả trước mắt và lâu dài đối với nhân loại, có thể đe dọa sự tồn vong của nhiều quốc gia, dân tộc và cộng đồng dân cư. Và đã bao lần đại dương "nổi giận" vì cách cư xử của loài người, bao loài sinh vật biển quý hiếm đã vĩnh viễn bỏ chúng ta ra đi mãi mãi, và tình trạng này vẫn còn tiếp diễn, nhiều loài sẽ tiếp tục biến mất nếu chúng ta không hành động kịp thời.

Cùng cộng đồng quốc tế giải quyết các thách thức về biển và đại dương

Nhấn mạnh đây là vấn đề toàn cầu, toàn dân, đòi hỏi các quốc gia, dân tộc, mọi cộng đồng và mỗi người dân cần nhận thức và hành động đúng đắn vì đại dương xanh, vì an toàn, hòa bình và phát triển bền vững, Thủ tướng đề nghị:

Thứ nhất, khẩn trương thiết lập và triển khai cơ chế hợp tác khu vực, toàn cầu, chia sẻ dữ liệu, củng cố, hoàn thiện chính sách về bảo tồn các hệ sinh thái, bảo vệ môi trường và khai thác tài nguyên biển bền vững một cách thực chất, hiệu quả, đi đôi với bảo vệ và phục hồi các hệ sinh thái biển và ven biển.

Thứ hai, bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định và an ninh trên biển trên cơ sở tuân thủ pháp luật quốc tế, nhất là Hiến chương và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982), tôn trọng chủ quyền, lợi ích và các hoạt động kinh tế hợp pháp, chính đáng của các quốc gia.

Thứ ba, giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế; tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý; bảo đảm tự do, an toàn, an ninh hàng hải, hàng không trên biển. Tuân thủ quy định về các cơ chế hợp tác nghề cá trên thế giới mà các nước ven biển là thành viên, các nguyên tắc của Quy chuẩn ứng xử cho nghề cá có trách nhiệm của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc.

Thủ tướng thông tin, là một quốc gia biển bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi biến đổi khí hậu và nước biển dâng, Việt Nam đã và đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ chung tay cùng cộng đồng quốc tế hướng tới đại dương xanh, hành tinh xanh, hòa bình, ổn định, hợp tác và cùng phát triển thịnh vượng, nỗ lực hành động, tôn trọng và tuân thủ luật pháp quốc tế; chủ động tham gia các cơ chế song phương và đa phương; tích cực thúc đẩy các hoạt động hợp tác khu vực, quốc tế về biển và đại dương.

Thủ tướng khẳng định, Việt Nam cam kết thực hiện nghiêm túc các nghĩa vụ quốc tế; cắt giảm phát thải, ứng phó với biến đổi khí hậu; bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải; giải quyết các tranh chấp về biển và đại dương thông qua các biện pháp hòa bình, theo luật pháp và công ước quốc tế. Kiên quyết, kiên trì bảo vệ các quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của Việt Nam; bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; đồng thời tôn trọng quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của các nước khác.

Việt Nam sẽ thực hiện các nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước, chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về phát triển kinh tế biển bền vững gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo, tiếp tục đổi mới hệ thống chính sách, pháp luật, quy hoạch về quản trị biển và đại dương. Đẩy mạnh triển khai các giải pháp phát triển kinh tế biển trên nền tảng tăng trưởng xanh, bảo tồn đa dạng sinh học, phục hồi các hệ sinh thái biển, nhất là các rạn san hô, thảm cỏ biển, rừng ngập mặn, rừng phòng hộ ven biển dựa trên công nghệ, kỹ thuật tiên tiến, hiện đại. Xử lý tốt các nguồn gây ô nhiễm môi trường biển và đại dương, nhất là rác thải nhựa như hiện nay chúng ta đã chứng kiến.

Nhân dịp này, Thủ tướng bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự hợp tác, hỗ trợ hiệu quả về biển và đại dương của các tổ chức quốc tế, các đối tác phát triển trên thế giới.

Đồng thời, ông khẳng định chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước Việt Nam sẵn sàng hợp tác, chung tay với cộng đồng quốc tế trong giải quyết các thách thức toàn cầu về biển và đại dương, đặc biệt trong bảo vệ môi trường, khai thác hợp lý, hiệu quả, bền vững nguồn lợi kinh tế biển, góp phần bảo đảm phúc lợi tốt hơn cho người dân gắn với bảo vệ hòa bình, an ninh khu vực và quốc tế.

“Hàng nghìn năm qua, biển đã gắn liền với lịch sử dựng nước, giữ nước và đời sống của nhân dân ta, mang lại nguồn lợi vật chất, làm giàu thêm bề dày văn hóa, tinh thần của người Việt Nam chúng ta qua các thời kỳ. Càng yêu biển đảo quê hương bao nhiêu, chúng ta càng phải tăng cường truyền thông, phổ biến và vận động người dân nâng cao ý thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, bảo tồn và phát huy giá trị của biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc”, Thủ tướng phát biểu.

Để mẹ thiên nhiên mỉm cười vì hành động đẹp của chúng ta với biển và đại dương, Thủ tướng nhấn mạnh, tất cả chúng ta có trách nhiệm cùng cộng đồng quốc tế vì một đại dương xanh, một đại dương hòa bình, một đại dương đoàn kết, hợp tác và phát triển, một đại dương nuôi dưỡng cuộc sống và làm đẹp tâm hồn mỗi người. Hãy hành động thực chất, ý nghĩa và hiệu quả để cảm ơn Mẹ thiên nhiên, trong đó có biển và đại dương.