Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hà Nội Lê Hồng Sơn, việc phát triển công nghiệp văn hóa là một trong những chủ trương quan trọng nhằm biến văn hóa thành động lực phát triển kinh tế - xã hội. Thành phố sẽ ưu tiên việc sử dụng lại các khu nhà máy, trụ sở, khu công nghiệp cũ để cải tạo, chuyển đổi công năng phục vụ phát triển văn hóa.
Ngày 18/4, UBND thành phố Hà Nội tổ chức Hội thảo “Giải pháp tổ chức và hoạt động của Trung tâm công nghiệp văn hóa và khu phát triển thương mại và văn hóa”. Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hà Nội Lê Hồng Sơn chủ trì hội thảo.
Tham dự hội thảo còn có lãnh đạo các đơn vị của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; lãnh đạo các sở, ban, ngành; một số quận, huyện, thị xã cùng các nhà khoa học, đại diện làng nghề, nghệ nhân, nghệ sĩ, tổ dân phố…
Lấy văn hóa làm động lực phát triển kinh tế - xã hội
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Lê Hồng Sơn cho biết, Hà Nội đang lấy ý kiến cho các dự thảo xây dựng Trung tâm công nghiệp văn hóa (CNVH) và khu phát triển thương mại – văn hóa để triển khai Luật Thủ đô (2024), nhằm tạo điều kiện phát triển Thủ đô.
Theo kế hoạch, tại kỳ họp thứ 4 của HĐND, Thành phố sẽ xem xét ban hành 2 nghị quyết này, tạo động lực phát triển Thủ đô trên nền tảng lấy văn hóa làm động lực phát triển kinh tế - xã hội.
Hiện nay, cùng với cả nước, Hà Nội đang đứng trước yêu cầu phát triển, tăng trưởng 2 con số và cần phát triển hơn nữa trong những năm tới. Để đạt được tăng trưởng bền vững, tăng trưởng xanh, Hà Nội cần phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế văn hóa trên tinh thần giữ gìn bản sắc và đổi mới sáng tạo.
"Việc phát triển công nghiệp văn hóa không mới, nhiều nước trong khu vực đã phát triển mạnh như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Thái Lan... Tuy nhiên, với Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng, việc phát triển công nghiệp văn hóa vẫn còn nhiều vấn đề cần nghiên cứu để bảo đảm tính khả thi và thực tiễn cao", ông Lê Hồng Sơn nhấn mạnh.
Tạo hành lang pháp lý để phát triển
Tại Hội thảo, các chuyên gia trong và ngoài nước đưa ra nhiều mô hình phát triển CNVH từ các quốc gia, rút ra bài học cho Hà Nội
Nêu ý kiến đóng góp tại hội thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển kinh tế - xã hội Lê Ngọc Anh cho rằng, việc phát triển CNVH đã và đang là xu hướng toàn cầu, một chiến lược phát triển quan trọng, toàn diện, bền vững, thu hút hợp tác quốc tế, tạo lợi thế cạnh tranh và đóng góp đáng kể vào GDP.
Luật Thủ đô (sửa đổi) có các nội dung thúc đẩy phát triển văn hóa, khơi dậy khát vọng “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”; khai thác hiệu quả lợi thế địa chính trị, địa kinh tế, điều kiện tự nhiên và nguồn lực phát triển; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể của Thăng Long - Hà Nội..
Từ đó, ông Lê Ngọc Anh đề xuất Hà Nội hoàn thiện cơ chế, chính sách tạo hành lang pháp lý phát triển các không gian sáng tạo và ngành CNVH có thế mạnh; chọn trọng tâm, hỗ trợ doanh nghiệp văn hóa - sáng tạo; đầu tư hạ tầng giao thông phục vụ các trung tâm; đa dạng mô hình tổ chức công - tư; cập nhật quy hoạch phù hợp với định hướng CNVH.
Ông Emmanuel Cerise – Trưởng đại diện vùng Région Ile-de-France tại Hà Nội cho biết: Ở Pháp, quản lý văn hóa gắn với phát triển kinh tế. Hiện nay, ngành CNVH mang lại cho kinh tế Pháp khoảng 110 tỷ euro. Trên toàn EU, CNVH đứng thứ 3 sau Xây dựng và Kinh doanh nhà hàng - khách sạn. Lĩnh vực CNVH gồm nghệ thuật, quảng cáo, truyền hình, báo chí, điện ảnh, trò chơi điện tử...
Ông Cerise cho rằng, Hà Nội có địa giới hành chính rộng, sức hút văn hóa lớn ở ngoại thành, có thể phát triển trung tâm CNVH hiệu quả. Hà Nội nên phát triển cả trung tâm do Nhà nước và tư nhân quản lý. Để phát huy các trung tâm CNVH, cần đầu tư hạ tầng giao thông, xây các tuyến buýt kết nối di sản, cung cấp tài liệu cho hành khách.
Từ kinh nghiệm tổ chức sự kiện văn hóa tại Pháp, ông Emmanuel Cerise đề xuất Hà Nội nên tổ chức sự kiện thường kỳ như Lễ hội thiết kế sáng tạo, hoạt động quảng bá di sản tại biệt thự 46 Hàng Bài. “Chúng tôi sẵn sàng đồng hành cùng Hà Nội trong bảo tồn, phát huy di sản và xây dựng trung tâm CNVH hiệu quả”, ông Emmanuel Cerise nói.
Phát huy sự sáng tạo, đổi mới của khu vực tư nhân
Kết luận tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hà Nội Lê Hồng Sơn khẳng định, việc phát triển CNVH là một trong những chủ trương quan trọng của Thành phố nhằm biến văn hóa thành động lực phát triển kinh tế - xã hội. Trong điều kiện hiện nay, Thành phố sẽ ưu tiên việc sử dụng lại các khu nhà máy, trụ sở, khu công nghiệp cũ để cải tạo, chuyển đổi công năng phục vụ phát triển văn hóa.
Bên cạnh đó, thành phố đã ban hành Nghị quyết về liên doanh, liên kết, nhượng quyền. Đây là cơ sở để các đơn vị thúc đẩy phát triển CNVH theo hình thức này. Thành phố sẽ chủ trương đẩy mạnh hình thức hợp tác công - tư, phát huy sự sáng tạo, đổi mới của khu vực tư nhân.
Ngoài ra, lãnh đạo thành phố lưu ý cần quan tâm đến quy hoạch chuyên ngành, tránh chồng chéo, để có thể huy động tối đa các nguồn lực cùng tham gia phát triển. Với vai trò định hướng, thành phố Hà Nội sẽ tập trung hỗ trợ về công nghệ, truyền thông, hợp tác quốc tế và phát triển thị trường. Việc phát triển trung tâm CNVH cần được thực hiện theo lộ trình với những bước đi phù hợp, chắc chắn...