Dự án cải tạo, nâng cấp QL 1A đoạn cầu Chui -cầu Đuống (phố Ngô Gia Tự, Long Biên, Hà Nội) được Bộ GTVT phê duyệt năm 2003 với tổng mức đầu tư gần 99 tỉ đồng. Tuy nhiên, sau khi được chuyển cho UBND quận Long Biên làm chủ đầu tư đã phát sinh sai phạm.
Càng chỉnh càng sai, tiền vào túi ai?
Cụ thể, sau 4 năm tạm dừng, tháng 9/2008, Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1A đoạn cầu Chui – cầu Đuống (Dự án cải tạo QL1A) được UBND TP Hà Nội giao cho UBND quận Long Biên làm chủ đầu tư thực hiện dự án này với tổng mức đầu tư 1.582,913 tỉ đồng.
Ngày 6/1/2010, UBND quận Long Biên ban hành Quyết định số 39/QĐ-UBND ủy quyền cho Ban QLDA quận Long Biên phê duyệt điều chỉnh, bổ sung thiết kế bản vẽ thi công - dự toán các công việc điều chỉnh, phát sinh trong quá trình thực hiện Dự án cải tạo QL1A mà không làm thay đổi quy mô, mục tiêu, không làm vượt tổng mức đầu tư của dự án.
Tuy nhiên theo kết luận số 1468/KL-TTCP ngày 4/9/2018n của Thanh tra Chính phủ, việc ngày 26/8/2014 Giám đốc Ban QLDA quận Long Biên ban hành Quyết định số 28/QĐ-QLDA phê duyệt bổ sung “Chi phí đo gắn tọa độ diện tích, cắm mốc giao đất, cắm mốc chia lô phục vụ chia đất tái định cư” và điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư 1.582,913 triệu đồng là trái thẩm quyền.
Theo đó, Quyết định điều chỉnh trên của Giám đốc Ban QLDA quận Long Biên đã vi phạm khoản 2, Điều 7 Nghị định 112/2009/NĐ-CP ngày 14/12/2009 về quản lý đầu tư xây dựng công trình.
Trụ sở UBND quận Long Biên
Thanh tra Chính phủ cho biết, trong quá trình điều chỉnh tổng mức đầu tư, UBND quận Long Biên ngoài việc sử dụng chi phí dự phòng, còn điều chỉnh 23,545 tỷ đồng từ chi phí giải phóng mặt bằng còn dư chuyển sang hạng mục phát sinh. BQLDA quận Long Biên đã thể hiện công tác khảo sát, thiết kế lập dự án đầu tư không đúng với thực tế, dẫn đến việc cân đối vốn không đúng với các hạng mục phê duyệt.
Thực tế Dự án được thiết kế 3 bước, do đó chi phí thiết kế bản vẽ thi công chỉ được tính bằng 55% của định mức chi phí thiết kế kỹ thuật đối với các hạng mục đã được thiết kế kỹ thuật với giá trị là 913,97 triệu đồng. Chi phí thiết kế đã được chủ đầu tư nghiệm thu là 2.079,46 triệu đồng, giá trị nghiệm thu sai quy định là 1.165,49 triệu đồng.
Đáng chú ý, đến thời điểm thanh tra, Dự án cải tạo QL1A đã hoàn thành và được đưa vào sử dụng hơn 4 năm, nhưng chưa thực hiện quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình (chậm quyết toán so với quy định 3 năm). Việc thực hiện quyết toán vốn công trình chậm so với quy định đã vi phạm Khoản 1 Khoản 3, Điều 30 Nghị định số 112/2009/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình.
Bên cạnh đó, Chủ đầu tư còn tạm ứng, thanh toán cho 2 gói thầu vượt giá trị nghiệm thu 2.626,89 triệu đồng, nhưng đến thời điểm thanh tra vẫn chưa thu hồi về ngân sách nhà nước. Việc này vi phạm vào các điều khoản trong Nghị định 48/2009/NĐ-CP về hợp đồng trong hoạt động xây dựng.
Đối với hạng mục trồng cây xanh do Công ty TNHH MTV Cơ điện công trình thực hiện, giá trị nghiệm thu thanh toán là 5.924,95 triệu đồng. Tuy nhiên, UBND quận Long Biên thực hiện không đúng chỉ đạo của UBND TP Hà Nội, tự ý thay đổi thiết kế đã được duyệt về chủng loại cây xanh 2 bên tuyến đường từ cây hoàng lan, phượng vũ thành cây long não, dẫn đến cây trồng bị chết nhiều, gây lãng phí ngân sách nhà nước 4.283,74 triệu đồng.
Đoạn đường sai phạm trong thi công theo kết luận Thanh tra
UBND quận Long Biên “tạo điều kiện” cho nhà thầu “rút ruột” ngân sách?!
Theo Thanh tra Chính phủ, việc UBND quận Long Biên chấp thuận điều chỉnh lùi thời gian khởi công các gói thầu số 3, 4 sau thời gian hợp đồng có hiệu lực hơn 1 năm. Thời gian thực hiện gói thầu xây lắp số 1, 2, 3, 4 đã hết hiệu lực thực hiện theo hợp đồng đã ký, nhưng chủ đầu tư không tiến hành gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng theo quy định, việc này vi phạm Nghị định 48/2009/NĐ-CP về hợp đồng trong hoạt động xây dựng.
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện dự án Chủ đầu tư đã vi phạm nghiêm trọng trong công tác tổ chức đấu thầu và vi phạm các quy định về Luật đầu tư công, một số cá nhân có dấu hiệu phạm tội hình sự.
Cụ thể theo kết luận của Thanh tra Chính phủ: “Việc phân chia thành nhiều gói thầu nhỏ là chưa bảo đảm tính đồng bộ của dự án, chia nhỏ gói thầu tư vấn giám sát từ số 21 đến 26 và gói thầu tư vấn khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công chia làm 2 gói thầu (số 19, 20) để chỉ định thầu là thiếu cạnh tranh trong đấu thầu, vi phạm Luật Đấu thầu 2005”.
Bên cạnh đó, theo Kết luận thanh tra, nhà thầu đã tự ý thay đổi biện pháp thi công, thuê các nhà thầu phụ thực hiện không báo cáo, không có sự chấp thuận của chủ đầu tư, không tuân thủ hợp đồng đã ký kết, hưởng chênh lệch số tiền 687,19 triệu đồng.
Kết luận thanh tra về những sai phạm của dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1A ( Đoạn Cầu Chui, Cầu Đuống, quận Long Biên)
Trong công tác vận chuyển đất do phá dỡ, dọn dẹp công trường theo dự toán, dự thầu, hợp đồng áp dụng đất cấp IV. Theo quy định phân loại đất trong định mức tại Văn bản 1776/BXD-VP ngàỵ 16/8/2007 của Bộ Xây dựng, loại đất trên áp dụng đất cấp III. Việc áp dụng đất cấp IV không đúng quy định, Đoàn thanh tra tính toán điều chỉnh từ đất cấp IV về đất cấp III phát sinh giá trị chênh lệch là 796,26 triệu đồng.
Trước những sai phạm được Thanh tra Chính phủ nêu trên, UBND quận Long Biên và BQLDA quận Long Biên sẽ lý giải ra sao? Liệu có sự liên kết thiếu minh bạch nào giữa chủ đầu tư là UBND quận Long Biên và các nhà thầu hay không?
Sau khi Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm tại Dự án cải tạo QL1A, UBND quận Long Biên sẽ chịu trách nhiệm như thế nào và có phương hướng gì để khắc phục hậu quả?
Báo Công lý sẽ tiếp tục tìm hiểu và thông tin tới bạn đọc.