Các chuyên gia pháp lý “hiến kế” giải pháp gỡ vướng cho BĐS nghỉ dưỡng

PV| 18/05/2022 18:04
Theo dõi Báo điện tử Công lý trên

Việc cấp bách trước mắt là cần gỡ khó cho các dự án BĐS nghỉ dưỡng hàng trăm nghìn tỉ đồng đang “mắc kẹt”, bảo đảm hài hoà lợi ích giữa doanh nghiệp, nhà đầu tư và Nhà nước.

Đây là nội dung chủ đạo ghi nhận được từ ý kiến các chuyên gia tại Hội thảo “Thị trường bất động sản du lịch Việt Nam: Những nút thắt pháp lý, thực tiễn và giải pháp tháo gỡ” do Hội Luật gia Việt Nam tổ chức ngày 06/5 mới đây tại Khánh Hòa.

1.jpg
Các chuyên gia pháp lý đóng góp nhiều giải pháp xây dựng hệ thống pháp lý cho BĐS nghỉ dưỡng

Hệ thống pháp luật điều chỉnh đối với thị trường BĐS du lịch đang bộc lộ nhiều khoảng trống. Vướng mắc được báo giới đề cập nhiều nhất liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu (sổ đỏ) trên đất ở nông thôn (đất ở không hình thành đơn vị ở) tại nhiều địa phương. Điển hình như tại Cam Ranh – Khánh Hòa, nhà đầu tư thứ cấp tại nhiều dự án nghỉ dưỡng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu (sổ đỏ) mặc dù các dự án đã được nghiệm thu và đi vào vận hành từ nhiều năm nay.

Điều đáng nói, những vướng mắc và “bế tắc” trong việc Cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu (sổ đỏ) đối với BĐS du lịch không chỉ gây tranh chấp, khiếu kiện kéo dài, làm thiệt hại cho doanh nghiệp và nhà đầu tư, mà còn khiến cả thị trường BĐS bị thiệt hại nặng nề.

Theo số liệu thống kê của VNREA, tính đến 9/2021, 239 dự án bất động sản du lịch tại 15 địa phương có tổng giá trị 681.886 tỷ đồng, tương đương 30 tỷ USD. Giải quyết được những nút thắt pháp lý sẽ khơi thông dòng vốn cho BĐS du lịch, tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Khẳng định hiệu quả tích cực của các dự án BĐS du lịch, TS. Nguyễn Văn Quyền - Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam, nguyên Phó Ban Nội chính Trung Ương cho biết, “đất ở không hình thành đơn vị ở” là thực tiễn mới phát sinh và chưa được quy định trong luật. Tuy nhiên, nó mang lại nhiều lợi ích cho thị trường bất động sản du lịch nói riêng, bất động sản nói chung, đặc biệt là sự phát triển kinh tế xã hội của nhiều địa phương. Do đó, cần phải nghiên cứu luật hoá để tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện các dự án BĐS du lịch.

0fcdd588efbb2ee577aa.jpg
Các dự án BĐS nghỉ dưỡng góp phần phát triển ngành du lịch Việt Nam Nguồn ảnh: Movenpick Cam Ranh Resort

Đưa ra giải pháp tổng thể dựa trên sự cân đối và hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và nhà đầu tư, TS. Nguyễn Thị Bích Ngọc- Trưởng phòng Đào tạo Sau đại học, giảng viên Khoa Luật Quốc tế, Đại học Luật TP.HCM nêu rõ 4 trọng tâm: Cần phải cấp sổ đỏ theo chứng nhận quyền sử dụng đất của chủ đầu tư (doanh nghiệp); Cần nhất quán trong thực thi chính sách để tạo niềm tin cho doanh nghiệp; Không nên “mổ xẻ” lỗi thuộc về ai mà phải đưa ra phương án xử lý để tháo gỡ hàng trăm nghìn tỉ bị ứ đọng ở các dự án BĐS nghỉ dưỡng; và Xem xét lại thuế đất cho loại hình đất ở nông thôn (đất ở không hình thành đơn vị ở).

Cấp sổ đỏ lâu dài cho người mua BĐS nghỉ dưỡng

Việc từ chối hoặc chậm trễ trong việc cấp quyền sở hữu lâu dài với lý do Luật Đất đai không có quy định về “đất không hình thành đơn vị ở” của chính quyền địa phương có các dự án như trên là không thỏa đáng và không thuyết phục”, ông Hoàng Thái Sơn – Giám đốc Sàn giao dịch BĐS Long Beach Land khẳng định.

Theo quan điểm cá nhân của Giám đốc Sàn giao dịch BĐS Long Beach Land, việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu lâu dài đối với các sản phẩm BĐS được xây dựng trên dự án cấp “đất ở không hình thành đơn vị ở” sẽ phù hợp hơn so với việc cấp có thời hạn. Đối với các dự án được giao đất theo hình thức đất ở nông thôn (không hình thành đơn vị ở), Nhà nước cần phải cấp quyền sở hữu lâu dài cho các khách hàng bởi tiền thân của đất trước khi thực hiện dự án đầu tư đã có một phần là đất ở nông thôn, vì khi xây dựng nhà ở đối với đất ở nông thôn, các hộ gia đình, cá nhân cũng đã được cấp giấy chứng quyền sở hữu lâu dài không xác định thời hạn.

e87ed90ae33922677b28.jpg
Cấp sổ đỏ cho nhà đầu tư thứ cấp là biện pháp hiệu quả để khơi thông nguồn vốn đầu tư BĐS du lịch Nguồn ảnh: Movenpick Cam Ranh Resort

Gợi mở giải pháp nhằm thúc đẩy thị trường BĐS du lịch phát triển trong thời gian tới, TS. Nguyễn Văn Quyền - Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam, nguyên Phó Ban Nội chính Trung Ương cho biết: “Đối với các dự án bất động sản du lịch đã hoàn thành và đi vào sử dụng nếu khu đất phù hợp với quy hoạch sử dụng đất thì cần nhanh chóng được chuyển sang đất theo đúng với quy hoạch và được tiếp tục thực hiện khai thác đầu tư, được cấp GCN để bảo vệ quyền tài sản cho nhà đầu tư. Chủ đầu tư sẽ phải nộp bổ sung tiền đất nếu có và người mua được sử dụng đất ổn định, lâu dài”.

Đồng quan điểm, TS. Lê Trường Sơn - Phó Hiệu trưởng trường Đại học Luật TP.HCM, Trọng tài viên Trung tâm VIAC cũng nhận định: “Cần cấp quyền sở hữu cho loại hình bất động sản du lịch nghỉ dưỡng để tạo hành lang pháp lý cụ thể và sự an tâm cho nhà đầu tư với các kế hoạch đầu tư, kinh doanh”.

Theo giải pháp của Luật sư Lê Thị Tuyết Dung - Giám đốc Công ty Luật TNHH DL và Partners, Chính phủ cần ban hành một nghị định dành riêng cho bất động sản du lịch, trong đó đưa ra các khái niệm cho BĐS du lịch, kinh doanh BĐS du lịch và định nghĩa cho từng loại công trình du lịch kết hợp lưu trú. Đặc biệt các định nghĩa này phải được sử dụng một cách thống nhất trong các văn bản quy phạm pháp luật khác, tránh việc đặt tên tùy tiện.

Luật sư Lê Thị Tuyết Dung đề xuất cụ thể: “Đối với các dự án BĐS nghỉ dưỡng đã hoàn tất xây dựng, nghiệm thu và đưa vào sử dụng trước ngày Nghị định này có hiệu lực thì chủ đầu tư sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng Đất ở tại nông thôn (đất ở không hình thành đơn vị ở). Đối với người mua căn hộ/biệt thự nghỉ dưỡng sẽ được cấp Giấy chứng nhận với thời gian sử dụng ổn định lâu dài. Tuy nhiên, chủ các căn hộ sẽ không được cấp hộ khẩu hay khai báo tạm trú, sẽ không thành lập ban quản trị hay ban đại diện căn hộ, không được tính là căn nhà duy nhất để miễn thuế thu nhập cá nhân khi bán, không cho thuê để ở lâu dài, không cư trú quá 01 năm liên tục…”.

Ban hành các văn bản dưới luật để phát triển thị trường BĐS du lịch

PGS.TS. Trần Việt Dũng - Trưởng Khoa Luật Quốc tế, Đại học Luật TP.HCM “hiến kế”, cần bổ sung, sửa đổi Luật Đất đai năm 2013 về nhóm đất phi nông nghiệp nhằm định danh chính xác, cụ thể đất xây dựng các bất động sản du lịch theo hướng quy định rõ tính pháp lý (quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất) đối với của các loại đất và công trình trên đất của các sản phẩm bất động sản du lịch như resort villa, condotel, shoptel, homestay, farmstay…

Liên quan đến sửa đổi Luật Đất đai 2013, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam cũng đề xuất: “Hiện Luật Đất đai 2013 đang trong thời gian chờ sửa đổi, bổ sung. Để có thể kịp thời điều chỉnh những vướng mắc hiện có, các Bộ ngành chức năng cần có các văn bản dưới luật, như nghị định hay thông tư về việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với “đất ở không hình thành đơn vị ở” đối với bất động sản du lịch…”.

Ngoài việc đưa ra giải pháp cần định danh chính thức các loại BDS du lịch trong luật kinh doanh BĐS và luật xây dựng, TS. Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính – Tiền tệ Quốc gia kiến nghị sớm ban hành các văn bản dưới luật để hướng dẫn thống nhất các địa phương cấp giấy chứng nhận sở hữu tài sản, chuyển nhượng cho nhà đầu tư theo đúng hồ sơ pháp lý mà doanh nghiệp/ chủ đầu tư dự án đã được cơ quan quản lý nhà nước tại các địa phương cấp trước đó.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Các chuyên gia pháp lý “hiến kế” giải pháp gỡ vướng cho BĐS nghỉ dưỡng