Sau 6 ngày xét xử và nghị án kéo dài, chiều nay 22/2, TAND TP Hà Nội đã tuyên án với bị cáo Giang Kim Đạt và đồng phạm trong vụ án Tham ô tài sản và Rửa tiền tại Vinashinlines.
Các bị cáo bị đưa ra xét xử gồm: Trần Văn Liêm (SN 1955, trú tại phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội) - nguyên Tổng giám đốc Tổng công ty TNHH một thành viên Vận tải viễn dương Vinashin; Giang Kim Đạt (SN 1977, trú tại phường 24, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh) - nguyên quyền Trưởng phòng Kinh doanh Vinashinlines; Trần Văn Khương (SN 1950, trú tại phường Hàng Bồ, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội) - nguyên Kế toán trưởng Vinashinlines; Giang Văn Hiển (SN 1950, trú tại phường 22, quận Bịnh Thạnh,TP Hồ Chí Minh) - bố của Giang Kim Đạt.
Theo cáo trạng, từ tháng 7/2006 đến tháng 3/2007, Trần Văn Liêm đã ký hợp đồng mua ba con tàu Vinashin Summer, Vinashin Island và Vinashin Phoenix và giao cho Giang Kim Đạt thực hiện đàm phán mua tàu.
Trong quá trình thoả thuận, Đạt đã đàm phán với công ty môi giới là Marvin Shipping LTD mua tàu Vinashin Sumer của nước Panama với giá 6,25 triệu USD và sẽ được hưởng 2% trên tổng giá trị hợp đồng mua tàu. Trong số 2%, công ty môi giới trích lại 10% và số tiền còn lại là hơn 1,9 tỉ đồng được chuyển vào tài khoản mang tên Giang Văn Hiển.
Chiếc tàu Vinashin Island được mua với giá 5,95 triệu USD của Croatia. Đạt thoả thuận với Marvin Shipping LTD để được hưởng 3,75% và cũng trích lại 10% của tổng số tiền hoa hồng. Số tiền lần này chuyển vào tài khoản của Giang Văn Hiển là hơn 3 tỉ đồng. Đối với tàu Vinashin Phoenix được mua với giá 21,55 triệu USD của Hy Lạp, Đạt cũng thoả thuận để được hưởng 2% hoa hồng.
Số tiền Marvin Shipping LTD chuyển vào tài khoản của Giang Văn Hiển là gần 6,5 tỉ đồng. Tổng số tiền “hoa hồng” từ hợp đồng mua ba con tàu nêu trên mà công ty môi giới gửi vào tài khoản mang tên Giang Văn Hiển là gần 11,5 tỉ đồng.
Các bị cáo tại phiên tòa xet xử chiều nay
Từ tháng 5/2006 đến tháng 6/2008, thông qua các công ty môi giới, Liêm, Đạt và Khương đã thoả thuận, đàm phán với các chủ tàu gửi giá cước cho thuê 9 con tàu để chiểm đoạt tiền của Vinashinlines với tổng số tiền hơn 249 tỉ đồng. Cáo trạng cho rằng, quá trình thực hiện dự án mua tàu và khai thác, kinh doanh cho thuê tàu biển, Liêm, Đạt và Khương đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt của Vinashinlines hơn 260 tỉ đồng. Trong đó, Trần Văn Liêm chiếm đoạt 3,1 tỉ đồng, Giang Kim Đạt chiếm đoạt hơn 255 tỉ đồng, Trần Văn Khương chiếm đoạt 110.000 USD.
Cơ quan điều tra xác định, Giang Văn Hiển sau khi nhận được tiền chuyển vào tài khoản của mình, đã rút tiền mặt ra đưa cho Giang Kim Đạt, đồng thời mua 40 bất động sản, mua đi bán lại 13 ô tô đứng tên mình và người thân.
Cuối tháng 8/2010, trước khi vụ án bị khởi tố, Giang Kim Đạt đã bỏ trốn ra nước ngoài, bị truy nã đặc biệt và truy nã quốc tế. Đến ngày 7/7/2015, Giang Kim Đạt mới bị bắt.
Năm 2012, Trần Văn Liêm đã phải ra hầu tòa tội Cố ý làm trái các quy định Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng. Bản án hình sự phúc thẩm ngày 30/8/2012 của Tòa phúc thẩm TANDTC đã tuyên phạt Liêm mức án 19 năm tù giam. Trong khi đang thi hành án tù, sau gần 2 tháng Giang Kim Đạt bị bắt, Liêm bị khởi tố bổ sung thêm tội danh Tham ô tài sản.
Tại phiên tòa, vị đại diện Viện KSND thành phố Hà Nội giữ quyền công tố tại phiên tòa cho rằng: Tại tòa, các bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội, phủ nhận toàn bộ lời khai trước đó ở cơ quan điều tra nhưng đủ căn cứ truy tố bị cáo Khương, Liêm và Đạt phạm tội Tham ô tài sản và đề nghị thu hồi số tiền thiệt hại trả về cho Vinashinlines.
Đối đạp lại lời vị đại diện Viện KSND, các luật sư bào chữa cho các bị cáo đều không tán thành quan điểm trên của VKS, các luật sư bào chữa cho bị cáo Đạt cũng đề nghị Hội đồng xét xử trả hồ sơ điều tra bổ sung. Để chứng minh cho yêu cầu trả hồ sơ vụ án, luật sư Phan Trung Hoài (Đoàn luật sư TP.HCM) phân tích, trong phần kết luận, Viện KSND chưa đề cập đến bối cảnh vụ án xảy ra và nhiệm vụ của Đạt được giao tại Vinashinlines bởi trong quá trình xảy ra vụ án, Đạt cũng nhiều lần được bổ nhiệm nhưng cũng có thời điểm nghỉ việc tại công ty rồi lại tiếp tục quay về. Vì vậy, cần làm rõ sự đứt quãng trong khoảng thời gian làm việc, cần xuất trình quyết định bổ nhiệm, hợp đồng lao động của Giang Kim Đạt.
Các luật sư bào chữa cho các bị cáo Trần Văn Liêm, Trần Văn Khương, Giang Văn Hiển đều chung quan điểm đề nghị HĐXX trả hồ sơ điều tra bổ sung để làm rõ các tình tiết vì lời khai của các bị cáo còn bất hợp lý, chưa được thẩm định kỹ nên còn thiếu cơ sở xác định về nguồn tiền từ nước ngoài chuyển về. Tuy nhiên, vị đại diện Viện KSND đã không đồng tình với quan điểm của các luật sư đưa ra và vẫn giữ nguyên quan điểm của mình.
Tiếp đó, đại diện Viện KSND đã đề nghị mức án dành cho 4 bị cáo: Trần Văn Liêm mức án chung thân về tội Tham ô tài sản, với số tiền chiếm đoạt 3,1 tỷ đồng; bị cáo Giang Kim Đạt bị mức án tử hình về tội Tham ô tài sản, với số tiền chiếm đoạt hơn 255 tỷ đồng; bị cáo Trần Văn Khương bị đề nghị mức án 20 năm tù về tội Tham ô tài sản, với số tiền chiếm đoạt 110 nghìn USD và bị cáo Giang Văn Hiển bị đề nghị 8-9 năm tù về tội Rửa tiền.
Sau khi được HĐXX cho các bị cáo lần lượt nói lời sau cùng, cả Giang Kim Đạt, Trần Văn Liêm, Trần Văn Khương đều mong muốn HĐXX xem xét lại hồ sơ vụ án để đưa ra quyết định công tâm. Riêng bị cáo Giang Văn Hiển nhấn mạnh: “Tôi không bao giờ giáo dục con đi lấy tiền của nhà nước, tôi không bao giờ lấy bất cứ sợi chỉ nào của nhân dân. Tôi không rửa tiền”.
Sau khi nghị án, HĐXX cho rằng đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, các bị cáo đã lợi dụng trách nhiệm, quyền hạn để hưởng số tiền chênh lệch giá, tiền hoa hồng trong việc mua bán, cho thuê tàu. Liêm giữ vai trò chính, Đạt giữ vai trò giúp sức tích cực, Khương là đồng phạm nên cấu thành tội Tham ô tài sản.
Hành vi của Giang Văn Hiển phạm tội Rửa tiền, cần thiết phải áp dụng mức hình phạt cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội.
Tại phiên tòa các bị cáo không nhận tội. Tuy nhiên căn cứ vào lời khai tại tòa, tại cơ quan điều tra và căn cứ toàn bộ hồ sơ vụ án cùng các tình tiết liên quan, HĐXX có đủ cơ sở khẳng định các bị cáo đã phạm tội như trong cáo trạng đã nêu.
Từ nhận định trên, HĐXX quyết định tuyên phạt hai bị cáo Trần Văn Liêm và Giang Kim Đạt lĩnh án tử hình về tội Tham ô tài sản; bị cáo Trần Văn Khương lĩnh án tù chung thân về tội Tham ô tài sản và bị cáo Giang Văn Hiển lĩnh án 12 năm tù về tội Rửa tiền. Đồng thời Tòa yêu cầu các bị cáo trả lại hơn 260 tỷ đồng cho Vinashin.