Chú khỉ đột mồ côi được giải cứu ở công viên Virunga

Nằm trải dài từ bờ biển Địa Trung Hải đến các nước Đông Phi là Burundi, Rwanda, Trung Phi là nơi sinh sống của khỉ đột núi và các loài linh trưởng khác trong rừng mưa nhiệt đới. Theo một báo cáo của quỹ bảo vệ động vật hoang dã, vấn đề buôn lậu động vật hoang dã và hủy hoại sinh thái nghiêm trọng ở châu Phi từ lâu đã là đề tài "đau đầu" đối với những người bảo vệ môi trường tự nhiên. Ngay cả chính quyền địa phương ở một số khu vực còn tuyên bố bất lực trước nạn săn bắn, buôn lậu các loài thú quý hiếm.

Ông Bauma đã giải cứu một chú khỉ đột núi - Ndakasi trong một hoàn cảnh thật đặc biệt khi mẹ của Ndakasi bị bắn ở cự li gần và Ndakasi vẫn bám chặt vào người mẹ “Tôi đã bế Ndakasi để đưa về trung tâm chăm sóc, lúc đó nó mới khoảng hai tháng tuổi và cân nặng chỉ một vài kilogram”, ông Bauma kể. Mỗi chú khỉ đột là một cá thể đặc biệt bởi vì nó là một loài sắp tuyệt chủng nên những kiểm lâm ở đây cần phải chăm sóc và bảo vệ chúng khỏi bọn thợ săn.

Bauma và chú khỉ đột lúc được giải cứu chỉ vài nhưng bây giờ đã nặng tới 65 kg

Ngay từ khi cứu sống Ndakasi, ông Bauma đã muốn dành cuộc sống của mình cho chú khỉ đột này “Tôi thấy những chú khỉ đột rất thông minh. Tôi có thể hiểu được giọng nói của chúng khi chúng sợ hãi một điều gì đó”, ông chia sẻ.

Ndakasi được sinh ra trong một gia đình khỉ đột núi gọi là Rugendo. Trong hai cuộc tấn công của thợ săn năm 2007, 7 chú khỉ đột núi trong số những thành viên đã bị giết hại.

Luật pháp quy định, cấm các hoạt động xâm phạm của con người vào hệ sinh thái của công viên. Tuy nhiên, săn bắt và buôn lậu các loài thú quý hiếm đang là vấn nạn ở đây. Bauma cho biết, kiểm lâm tại Công viên Virunga phải đối mặt với những mối nguy hiểm từ bọn thợ săn và người dân địa phương bởi cuộc sống nghèo đói, nên để có thể tồn tại họ sẵn sàng khai thác tài nguyên của công viên một cách bất hợp pháp. Từ năm 1996, đã có hơn 130 cán bộ kiểm lâm bị những kẻ săn trộm sát hại khi đang làm nhiệm vụ.

Giám đốc công viên Virunga, ông Emmanuel de Merode chăm sóc một chú khỉ đột bị ốm

Bauma hiện đang phụ trách việc chăm sóc những chú khỉ đột núi mồ côi tại Trung tâm Gorilla, đặt tại trụ sở chính tại công viên ở Rumangabo. Ndakasi là chú khỉ đột đầu tiên được mang về đó chăm sóc nhưng chú khỉ đã sớm hòa nhập với Ndeze, một thành viên khác của gia đình Rugendo.

Trong năm 2010, hai chú khỉ khác là Maisha và Kaboko đã được giải cứu khỏi những tên săn trộm. Kaboko đã bị dính bẫy và mất một bàn tay. Nó qua đời vào năm 2012. Kể từ đó có thêm những chú khỉ mồ côi khác cũng được đưa về trung tâm để chăm sóc. Matabishi là một chú khỉ bị bỏ rơi bên ngoài công viên.

Không ai tin rằng Ndakasi có thể tồn tại, nhưng chú khỉ đã phát triển được 65kg và rất khỏe mạnh. “Nó như một đứa trẻ, bất cứ khi nào nó nhìn thấy tôi nó đều trèo lên lưng tôi như thể tôi là mẹ nó vậy” Bauma nói. Ở đây, các kiểm lâm viên giao tiếp với khỉ đột bằng sự kết hợp của cử chỉ và giọng nói.

Trong thực tế, giao tiếp không phải là vấn đề quan trọng, Bauma nói."Tôi thấy chúng rất thông minh và tôi có thể hiểu được bất cứ điều gì. Tôi có thể nghe bằng giọng nói của chúng nếu chúng đang sợ hãi điều gì đó, nếu chúng đang lo lắng, nếu chúng không thích thức ăn, nếu chúng cảm thấy đang gặp nguy hiểm ... Thì sẽ có những âm thanh khác nhau để ra hiệu cho chúng tôi hiểu. Chúng tôi đã chăm sóc chúng hàng ngày nên tôi có thể hiểu được tâm trạng của chúng”.

Công viên quốc gia Virunga là một trong những khu bảo tồn đa dạng sinh học lớn nhất trên hành tinh. Nó được thành lập năm 1925 chủ yếu để bảo vệ khỉ đột núi. Theo Quỹ Bảo tồn thiên nhiên thế giới (WWF), công viên này là nơi sinh sống của hơn 3.000 loài động vật, trong đó có loài khỉ đột núi đang có nguy cơ tuyệt chủng.

Công viên quốc gia Virunga bao gồm rừng, thảo nguyên, đầm lầy, núi lửa và những dãy núi Rwenzori

Theo cảnh báo của giới quan chức bảo vệ đời sống hoang dã, loài khỉ đột núi Châu Phi đang bị đe dọa nghiêm trọng. Bên cạnh đó, nạn buôn lậu khỉ đột núi con- mỗi con có giá đến 40.000USD ( khoảng 830 triệu VNĐ) cũng đang gia tăng và nếu không có biện pháp ngăn chặn loài vật này sẽ sớm bị tuyệt chủng.

Theo số liệu thống kê, trên thế giới hiện nay chỉ còn lại khoảng 790 cá thể khỉ đột núi – trong đó khoảng 480 con sống trong khu Công viên Quốc gia bảo tồn động vật hoang dã Virunga (thuộc lãnh thổ của 3 quốc gia – Cộng hòa Dân chủ Côngô, Rwanda và Uganda).