TAND quận Hoàn Kiếm tổ chức thành công các phiên toà xét xử trực tuyến

Đây là 2 phiên tòa hình sự đầu tiên tại TAND quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) được tiến hành xét xử trực tuyến, gồm 2 điểm cầu: Điểm cầu trung tâm là tại phòng xét xử trực tuyến (trụ sở TAND TP Hà Nội, nơi có Hội đồng xét xử, Viện Kiểm sát và điểm cầu thành phần đặt tại Trại giam Công an TP Hà Nội (nơi giam giữ các bị cáo).

Để chuẩn bị cho phiên tòa này, công tác nghiên cứu hồ sơ, chuẩn bị cơ sở vật chất và số hóa các tài liệu, văn bản, triển khai đường truyền từ 2 đầu cầu… đã được HĐXX chuẩn bị chu đáo. Đặc biệt, công tác phối hợp giữa các điểm cầu được 2 đơn vị Tòa án và Trại tạm giam thực hiện đồng bộ, thống nhất. Bị cáo trả lời các câu hỏi thẩm vấn của HĐXX, đại diện VKS… thông qua hệ thống màn hình kết nối giữa 2 điểm cầu.

Xét xử trực tuyến thành công hai vụ án ma tuý

Vụ án thứ nhất, vào khoảng 00 giờ 10 phút ngày 27/4/2022, tổ công tác Công an phường Hàng Bài làm nhiệm vụ tuần tra phát hiện Cẩn Ngọc Lân ở phường Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội điều khiển xe máy nhãn hiệu Honda Wave, không mang BKS chở Vũ Tuấn Thành (SN 2003, ở khu tập thể Viện vệ sinh dịch tễ, ngõ 3, dốc Thọ Lão, phường Đồng Nhân, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội) tại trước cửa số 32 Phố Huế, phường Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội có biểu hiện nghi vấn nên tiến hành kiểm tra.

Qua kiểm tra, Thành tự nguyện giao nộp từ trong túi áo khoác bên phải 1 túi nilông kích thước 3x4 cm chứa tinh thể màu trắng và khai là ma túy đá mua về để sử dụng. Tổ công tác đã tiến hành lập biên bản, đưa Thành và Lân cùng tang vật thu giữ về trụ sở Công an phường Hàng Bài làm việc.

Tại bản kết luận giám định của Phòng kỹ thuật hình sự - Công an thành phố Hà Nội kết luận: Tinh thể màu trắng bên trong 1 túi nilông là ma túy loại Methamphetamine, khối lượng 0,422 gam.

Tại cơ quan điều tra cũng như tại phiên toà, bị cáo Thành đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội của mình như bản cáo trạng đã truy tố đã nêu và xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt cho mình.

Theo HĐXX, hành vi “Tàng trữ trái phép chất ma túy” của Vũ Tuấn Thành là vi phạm pháp luật, xâm phạm đến chính sách độc quyền quản lý ma túy của Nhà nước, gây mất trật tự an toàn xã hội, thể hiện ý thức coi thường pháp luật. Bị cáo đã trưởng thành đáng lẽ bị cáo phải hiểu tác hại của việc sử dụng ma túy, tuy nhiên bị cáo vẫn cố ý thực hiện hành vi phạm tội lần này. Xét thấy, cần thiết phải áp dụng hình phạt tù giam cách ly các bị cáo trong một thời gian mới đủ tác dụng giáo dục, cải tạo cũng như phòng ngừa chung.

Tuy nhiên, tại cơ quan điều tra và tại phiên toà bị cáo khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải nên cần áp dụng điểm s khoản 1Điều 51 Bộ luật hình sự để xem xét giảm nhẹ hình phạt đối với bị cáo…

Với nhận định và phân tích nêu trên, HĐXX đã quyết định tuyên phạt bị cáo Vũ Tuấn Thành mức án 15 tháng tù về tội “Tàng trữ trái phép chất ma tuý”.

Cùng ngày, TAND quận Hoàn Kiếm cũng mở phiên toà xét xử trực tuyến đối với bị cáo Phùng Thành Đạt (SN 2000, trú tại phường Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng) vì đã có hành vi mua bán trái phép chất ma tuý.

Theo bản án sơ thẩm, khoảng 20 giờ ngày 25/4/2022, tổ công tác Công an phường Phan Chu Trinh làm nhiệm vụ tuần tra kiểm soát trên địa bàn phát hiện Phùng Thành Đạt đang đứng trước cửa số nhà 9 phố Trần Hưng Đạo, phường Phan Chu Trinh (Hoàn Kiếm, Hà Nội) có biểu hiện nghi vấn nên tiến hành kiểm tra.

Quá trình kiểm tra, Đạt tự nguyện giao nộp từ túi quần bên trái đang mặc ra 1 túi ni lông màu trắng kích thước khoảng 3x4 cm bên trong đựng tinh thể màu trắng. Tại chỗ, Đạt khai nhận số tinh thể màu trắng bên trong gói giấy nêu trên là ma túy “đá” đang mang đi bán cho khách. Tổ công tác tiến hành niêm phong tang vật và đưa Đạt về trụ sở Công an phường Phan Chu Trinh để giải quyết.

Tiến hành khám xét khẩn cấp tại nơi ở của Đạt ở TP Hải Phòng không phát hiện, thu giữ đồ vật, tài sản gì liên quan đến ma túy.

Theo Bản Kết luận giám định của cơ quan chức năng, chất tinh thể màu trắng bên trong 01 túi ni lông là ma túy loại Methamphetamine, khối lượng 0,590 gam.

Tại cơ quan điều tra và tại phiên toà xét xử, Đạt đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội và xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt cho mình.

Sau khi nghị án, căn cứ vào toàn bộ hồ sơ vụ án, các tình tiết liên quan cũng như diễn biến tại phiên toà, HĐXX đã quyết định tuyên phạt bị cáo Phùng Thành Đạt mức án 28 tháng tù về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”.

Xét xử trực tuyến đảm bảo được các nguyên tắc của tố tụng

Chia sẻ về công tác xét xử trực tuyến với phóng viên Báo Công lý,  Thẩm phán Nguyễn Thị Lệ Hằng, người tham gia trực tiếp xét xử trực tuyến vụ án “Mua bán trái phép chất ma tuý" nêu trên cho biết, xét xử trực tuyến là việc tổ chức xét xử trực tiếp có sự hỗ trợ từ các thiết bị điện tử và phần mềm ứng dụng truyền hình trực tuyến được thiết lập, kết nối với nhau thông qua môi trường mạng.

Xét xử trực tuyến có thể đảm bảo được các nguyên tắc cơ bản của tố tụng, trong đó nguyên tắc tranh tụng là nguyên tắc được quan tâm nhất trong giai đoạn hiện nay.  Trong tố tụng, rất chú trọng tới việc tranh luận tại phiên tòa và việc tranh luận không chỉ thể hiện thông qua lời nói mà còn thông qua cử chỉ, biểu cảm... Dù trong xét xử trực tuyến, những người tiến hành tố tụng không tiếp xúc trực tiếp với bị cáo, đương sự, người tham gia tố tụng khác nhưng cũng không ảnh hưởng đến chất lượng tranh luận.

Bởi HĐXX vẫn tương tác trực tiếp với bị cáo, đương sự thông qua các thiết bị mạng. Hai bên vẫn theo dõi được diễn biến phản ứng của nhau thông qua màn hình lớn. Đôi khi việc theo dõi qua màn hình lớn thì các biểu cảm còn rõ ràng để nhận ra hơn là xét xử trực tiếp nếu khoảng cách giữa HĐXX với bị cáo, đương sự bị xa.

Xét xử trực tuyến các giọng nói được thu và phát qua các thiết bị, có thể điều chỉnh khuyếch đại nên ngữ điệu và giọng nói của những người tham gia tố tụng, người tiến hành tố tụng cũng rõ ràng hơn, dễ nhận biết được cảm xúc trong những câu trả lời, đối đáp, từ đó HĐXX có thể nắm được diễn biến tâm lý của bị cáo, đương sự và người tham gia tố tụng khác.

Đảm bảo tính khách quan trong quá trình xét xử

Cùng chia sẻ về việc lần đầu tiên tham gia xét xử trực tuyến, Thẩm phán Phạm Đồng Trưng cho biết, việc xét xử trực tuyến vẫn đảm bảo tính công khai, đảm bảo các trình tự thủ tục tố tụng, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo, bị hại những người tham gia tố tụng khác.

Xét xử trực tuyến làm giảm các chi phí cho đương sự, cho Nhà nước, cụ thể đối với các vụ án hình sự sẽ giảm các thủ tục trích xuất, dẫn giải bị cáo từ trại giam đến Tòa án và từ đó giảm thời gian tố tụng (đặc biệt trong thời gian diễn ra dịch bệnh covid việc xét xử trực tuyến còn đảm bảo phòng chống dịch bệnh, tránh tập trung đông người).

Đối với vụ án hành chính, việc tham gia tố tụng của người bị kiện(người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính Nhà nước) sẽ thuận lợi vì họ có thể tham gia phiên tòa tại nơi có trụ sở của cơ quan hành chính Nhà nước, có bộ phận giúp việc, thuận lợi cho việc cung cấp các tài liệu chứng cứ tại phiên tòa.

Thông qua việc xét xử trực tuyến, những người tham gia phiên tòa truy cập, khai thác tài liệu xét xử trực tuyến được lưu trữ trên không gian mạng, thực hiện việc kiểm tra, đánh giá chất lượng xét xử. Tòa án có thể quản lý hồ sơ, tài liệu xét xử trực tuyến theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, việc tổ chức phiên tòa trực tuyến còn đảm bảo tính khách quan trong quá trình xét xử, đối với những vụ án có người làm chứng việc họ đối diện với bị cáo sẽ làm họ phân tâm hoặc khai báo không đầy đủ. Khi xét xử trực tuyến, họ ở một điểm cầu thành phần, không trực tiếp tiếp xúc với bị cáo do đó họ vô tư, khác quan khi khai báo.

Việc xét xử trực tuyến nhằm nâng cao trình độ ứng dụng công nghệ thông tin của các cán bộ Tòa án, thuận lợi cho việc hòa nhập, tăng tính thích ứng với thời đại công nghệ hiện đại của thế giới. Tuy nhiên, Việc tổ chức xét xử trực tuyến mới được thực hiện, cơ sở vật chất chưa đồng bộ do vậy trong quá trình xét xử đường truyền chưa đảm bảo dẫn đến hình ảnh và âm thanh của phiên tòa đôi khi bị gián đoạn

Cũng theo Thẩm phán Phạm Đồng Trưng, việc xét xử trực tuyến phù hợp với các vụ án hình sự, dân sự, hành chính xét xử theo thủ tực thông thường, có tình tiết, tính chất đơn giản, tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã rõ ràng.

Vì những vụ án này đảm bảo trong quá trình xét xử không xảy ra các tình huống phải hoãn phiên tòa, hay tạm dừng phiên tòa để thu thập tài liệu chứng cứ, bổ sung người tham gia tố tụng. Đảm bảo phiên tòa diễn ra liên tục.