Dự án Trung tâm thương mại - Đại siêu thị BigC Thanh Hóa (tỉnh Thanh Hóa) đang dính hàng loạt sai phạm từ đầu tư, quy hoạch, đất đai đến xây dựng. Ngoài nguyên nhân thuộc về Chủ đầu tư thì Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên & Môi trường và UBND TP Thanh Hóa cũng có phần trách nhiệm.
Chuỗi sai phạm kéo dài
Mới đây, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa đã có Kết luận thanh tra toàn diện, tổng thể Dự án Trung tâm thương mại – Đại siêu thị Big C (giai đoạn 2) tại TP Thanh Hóa do Công ty Cổ phần Đầu tư Quảng Long (Công ty Quảng Long) làm chủ đầu tư.
Hàng loạt sai phạm từ đầu tư, quy hoạch, đất đai rồi đến xây dựng đã được Thanh tra tỉnh làm rõ. Điều đáng nói, ngoài nguyên nhân bắt nguồn từ Chủ đầu tư, hàng loạt vi phạm lại xuất phát từ các cơ quan quản lý nhà nước như Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên & Môi trường và UBND TP Thanh Hóa.
Sở Xây dựng Thanh Hóa phải chịu trách nhiệm về công tác quy hoạch, thẩm định thiết kế và cấp phép xây dựng; Sở Tài nguyên & Môi trường chịu trách nhiệm trong việc thực hiện trình tự, thủ tục giao đất. UBND TP Thanh Hóa chịu trách nhiệm trong công tác quản lý nhà nước, thiếu giám sát, kiểm tra việc tuân thủ quy hoạch chi tiết, thiết kế đã được duyệt.
Chủ đầu tư là Công ty Quảng Long phải chịu trách nhiệm trong việc không giám sát các hộ dân tuân thủ quy hoạch chi tiết, thiết kế được duyệt; Công ty TNHH MTV Nhiệt lạnh Hải Nam chịu trách nhiệm trong việc xây dựng các hạng mục phía sau khách sạn 18 tầng không có thiết kế thẩm định, không đúng tổng mặt bằng xây dựng, không có giấy phép xây dựng.
Theo hồ sơ của Thanh tra tỉnh Thanh Hóa, Dự án Trung tâm thương mại - Đại siêu thị BigC Thanh Hóa được tỉnh Thanh Hóa đồng ý cho Công ty Quảng Long thực hiện dự án trên diện tích khoảng 7ha vào năm 2010. Sau đó Công ty Quảng Long được UBND thành phố Thanh Hóa bàn giao mặt bằng tổng diện tích 70.196m2 (ngày 11/01/2011 bàn giao 51.447,3m2; ngày 23/7/2011 bàn giao 18.748,7m2).
Được UBND tỉnh Thanh Hóa cho thuê 28.766m2 đất tại Quyết định số 1199/QĐ-UBND ngày 18/4/2011 (giai đoạn 1), được cấp GCNQSD đất ngày 18/7/2012 với diện tích 28.766m2. Diện tích thực hiện Dự án Trung tâm thương mại - Đại siêu thị Big C (giai đoạn 2) là 41.430m2.
Về công tác quy hoạch, quy hoạch điều chỉnh tại Quyết định số 1671/QĐ-UBND ngày 11/5/2015 không phù hợp với chủ trương đầu tư tại Văn bản số 3900/UBND-CN ngày 27/7/2010 và Thông báo số 137/TB-UBND ngày 19/11/2010 của Chủ tịch UBND tỉnh; không phù hợp quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 Khu đô thị mới trung tâm thành phố Thanh Hoá, tỉnh Thanh Hoá được duyệt tại Quyết định 2379/QĐ-UBND ngày 22/7/2011 “về tính chất, mục tiêu, chức năng của dự án”.
Bên cạnh đó, nội dung Quy hoạch chi tiết 1/500 điều chỉnh tại Quyết định số 1671/QĐ-UBND ngày 11/5/2015 chưa xác định khoảng lùi 2 bên khách sạn.
Việc lập quy hoạch nhà ở kết hợp thương mại dịch vụ (NP1 NP2 ) có mật độ xây dựng 100% là không đảm bảo mật độ xây dựng tối đa theo Quy chuẩn QCXDVN 01:2008 BXD ban hành kèm theo Quyết ịnh số 04/QĐ-BXD ngày 03/4/2008 của Bộ Xây dựng (tối đa 70% - 80% các căn hộ liên kế).
Về trình trình tự, thủ tục giao đất, qua kiểm tra, cơ quan chức năng cho rằng, Sở Tài nguyên & Môi trường tham mưu UBND tỉnh Thanh Hoá giao đất có thu tiền sử dụng đất cho Công ty Quảng Long tại Quyết định số 3445/QĐ-UBND ngày 18/10/2012 với diện tích 10.705m2, để sử dụng vào mục đích xây dựng nhà hỗn hợp, thời hạn sử dụng đất lâu dài là không đúng với Quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt tại Quyết định số 4060/QĐ-UBND và Quy hoạch sử dụng đất tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020 (Dự án xây dựng Trung tâm thương mại - Đại siêu thị BigC thuộc quy hoạch chỉ sử dụng cho mục đích đất thương mại dịch vụ mà không quy hoạch đất ở).
Ngoài ra, Sở Tài nguyên & Môi trường tham mưu điều chỉnh chuyển đổi mục đích sử dụng đất chưa có trong kế hoạch sử dụng đất, thực hiện điều chỉnh chuyển đổi mục đích sử dụng đất chưa được cập nhật vào kế hoạch sử dụng đất của UBND thành phố Thanh Hóa, vi phạm quy định tại Điều 52 Luật Đất đai năm 2013.
Về việc thực hiện đầu tư, xây dựng; thiết kế cơ sở được thẩm định của khách sạn 18 tầng không phù hợp với Quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt tại Quyết định số 1671/QĐ-UBND ngày 11/5/2015 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá. Cấp phép xây dựng nhà ở cho Chủ đầu tư trên 04 lô đất đã chuyển quyền sử dụng đất, cho người dân tự xây nhà không đúng đối tượng.
Người dân và Chủ đầu tư xây dựng nhà không đúng thiết kế mẫu, vi phạm quy định tại điều 17, 18 Nghị định 11/2013/NĐ-CP ngày 14/01/2013 của Chính phủ về quản lý đầu tư phát triển độ thị. Chủ đầu tư xây dựng các hạng mục khác phía sau khách sạn 18 tầng, không có thiết kế được thẩm định, không đúng tổng mặt bằng xây dựng, không có giấy phép xây dựng.
Khu đất nhà ở kết hợp dịch vụ thương mại 9 lô: đã xây 5 lô (gồm: NP2-08, NP2-09, NP2-11; NP2-21; NP2-22) thì có đến 4 lô là NP2-08, NP2-11; NP2-21 và NP2-22 xây dựng không đúng thiết kế mẫu đã được thẩm định.
Khu biệt thự song lập gồm 25 lô: đã xây dựng 8 lô (lô B2-25, B2-27, B2-29; B2-02, B2-03, B2-04, B2-05, B2-08) và 01 lô đang xây dựng (B2-17), các lô xây dựng đều không đúng thiết kế mẫu đã được thẩm định. Khu biệt thự đơn lập BT-03 gồm 6 lô: đã xây dựng 3 lô (lô B3-01, B3-03, B3-06), tuy nhiên không đúng thiết kế mẫu đã được thẩm định.
Ngoài ra, khu đất nhà ở kết hợp dịch vụ thương mại 15 lô, trong đó chủ đầu tư đã xây dựng 4/15 lô (NP2-13; NP2-15, NP2-19, NP2-16) và khu biệt thự song lập BT-02 gồm 7 lô, chủ đầu tư đã xây dựng 2 lô (B2-12, B2-14), tuy nhiên, tất cả các công trình này xây dựng không đúng thiết kế mẫu đã được thẩm định.
Ngày 5/11/2015, Chủ tịch UBND tỉnh có Văn bản số 11496/UBND-KTTC về việc chấp thuận việc chuyển giao chủ đầu tư dự án thành phần (nhà khách sạn 4 sao) từ Công ty Quảng Long cho công ty con là Công ty TNHH Một thành viên Nhiệt lạnh Hải Nam.
Tại dự án thành phần (nhà khách sạn 4 sao), chủ đầu tư tiến hành xây dựng 1 bể bơi, nhà thay đồ chưa có hồ sơ thiết kế thẩm định, chưa được cấp phép xây dựng. Xây dựng khu để xe máy, 1 nhà cấp 4, 1 dãy nhà 2 tầng không đúng với tổng mặt bằng xây dựng được thẩm định, không có thiết kế thẩm định và không có giấy phép xây dựng.
Bên cạnh đó, năm 2017, Công ty Quảng Long tiến hành xây dựng 7 công trình nhà ở thuộc khu NP-01, NP-02, 1 căn biệt thự BT03 và hạ tầng kỹ thuật đang thi công, chưa đủ điều kiện khởi công. Tiếp đến, ngày 22/12/2017, chủ đầu tư đã xây dựng 9 công trình nhà ở thuộc khu NP-01, NP-02 (nhà ở kết hợp thương mại dịch vụ) nhưng chưa có giấy phép xây dựng.
Việc thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng đã được Kiểm toán Nhà nước chỉ rõ, “Dự án Đại siêu thị BigC Thanh Hóa giai đoạn 2 chưa phân bổ tiền bồi thường giải phóng mặt bằng cho diện tích đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm”.
Theo tiến độ, đến năm 2018 dự án phải hoàn thành, tuy nhiên, đến nay hạng mục nhà xây thô vẫn chưa xong, vi phạm quy định tại Điều 34 Nghị định số 11/2013/NĐ-CP ngày 14/01/2013 của Chính phủ về quản lý đầu tư phát triển đô thị.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Từ các sai phạm nêu trên, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên & Môi trường, UBND TP Thanh Hóa tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm.
UBND TP Thanh Hóa chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng tiến hành xử lý các vi phạm hành chính về trật tự xây dựng; tăng cường kiểm tra, giám sát đối với việc xây dựng của dự án.
Công ty Quảng Long, Công ty TNHH MTV Nhiệt lạnh Hải Nam cùng các chủ đầu tư thứ cấp nghiêm chỉnh chấp hành, phối với cơ quan Nhà nước để thực hiện dự án đúng theo quy hoạch, thiết kế đã được duyệt.
Ngoài sai phạm tại dự án Dự án Trung tâm Thương mại - Đại siêu thị BigC, tại MBQH khu dân cư nhà hát nhân dân phường Ba Đình, TP Thanh Hóa do Công ty Quảng Long làm chủ đầu tư cũng dính hàng loạt sai phạm về quy hoạch xây dựng.
Căn cứ các sai phạm, ngày 19/4/2022, UBND TP Thanh Hóa đã xử phạt Công ty Quảng Long 180 triệu đồng, buộc tháo dỡ các hạng mục công trình xây dựng không đúng quy hoạch đã được phê duyệt, thời gian khắc phục hậu quả là 10 ngày. Tuy nhiên, trên thực tế, các bên có liên quan không tiến hành khắc phục hậu quả, cưỡng chế đúng quy định.