Chiều nay (15/10), phiên tòa xét xử sơ thẩm các bị cáo trong vụ gian lận thi cử tại Hà Giang tiếp tục được diễn ra ở phần xét hỏi.
Phản bác lời khai của cấp dưới
Theo đó, trả lời các câu hỏi của HĐXX, bị cáo Triệu Thị Chính, nguyên PGĐ Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang đã phản bác mọi lời khai của cấp dưới là Nguyễn Thanh Hoài, cũng như không nhất trí với một số nội dung trong bản cáo trạng truy tố của VKS.
Các bị cáo tại phiên tòa xét xử
Cụ thể, nguyên Phó GĐ Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang Triệu Thị Chính không đồng tình với việc VKS truy tố bị cáo tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi", theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 358 - BLHS 2015.
Nói về lời khai của bị cáo Nguyễn Thanh Hoài (nguyên Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang) đối với việc tiếp nhận tờ giấy in danh sách 13 thí sinh nhờ nâng điểm, bị cáo Chính phủ nhận sạch trơn và cho rằng 13 trường hợp này chỉ “nhờ xem điểm” chứ không phải “nhờ nâng điểm”.
Bị cáo Chính nói: “Tôi có nói với anh Hoài tại sao đối xử với tôi như thế, tôi không làm điều gì sai cả. Tôi chỉ đưa anh danh sách 13 cháu là con của một số lãnh đạo, người thân, đồng chí, đồng nghiệp. Anh Hoài nói báo cáo sếp đây là do toàn bộ thằng Lương (bị cáo Vũ Trọng Lương, Phó Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục) nhìn thấy và báo cáo với đoàn công tác của Bộ GD&ĐT”.
Danh sách 13 thí sinh này được đích thân bị cáo Chính lập và đưa cho Hoài, Chính cho biết tiếp nhận 13 thí sinh này từ những tin nhắn của 6 người gồm những người thân quen nhờ vả gồm: Ông Vũ Văn Sử (thời điểm đó là GĐ Sở GD&ĐT), chuyển tiếp tin nhắn của 3 trường hợp là con bà Triều, Phó phòng GD huyện Xín Mần; bà Lại Thị Hương, Phó Chánh VP UBND tỉnh Hà Giang; và bà Chúng Thị Chiên, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Hà Giang.
Trong số đó, tin nhắn của bà Chiên nhờ xem điểm cho con gái là Lưu Thủy Tiên, người từng tham gia kỳ thi Khoa học kỹ thuật THPT cấp quốc gia. Tại cuộc thi này, cháu Thủy Tiên có màn thuyết trình giới thiệu về Hà Giang và được Bộ GD&ĐT đánh giá là bài thuyết trình hay nhất toàn quốc.
Bị cáo Triệu Thị Chính, nguyên Phó GĐ Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang
Người tiếp theo nhắn tin cho Chính là bà Nga, công tác tại Sở Tài chính tỉnh Hà Giang; Người thứ tư nhắn tin là ông Lương Tiến Dũng, Phó bí thư huyện ủy Bắc Quang; Người thứ năm nhắn tin là ông Hòa, Phó Ban thi đua khen thưởng tỉnh Hà Giang. Người cuối cùng nhắn tin nhờ Chính là ông Hoàng Tiến Sơn, cán bộ Trường PTDT Nội trú tỉnh.
Ngoài ông Vũ Văn Sử nhắn tin nhờ 3 thí sinh, 5 người còn lại mỗi người nhắn tin nhờ xem xét cho 1 thí sinh.
Triệu Thị Chính khai ông Vũ Văn Sử là người “sống tình cảm” và nhiều lần nói chuyện bày tỏ băn khoăn muốn giúp đỡ các lãnh đạo, trong đó ông Sử đặc biệt nhấn mạnh trường hợp con gái ông Triệu Tài Vinh, Bí thư tỉnh ủy.
HĐXX đọc lại lời khai trong hồ sơ cũng như biên bản kỷ luật tại Sở GD&ĐT, trong đó Triệu Thị Chính thừa nhận giúp đỡ nâng điểm cho 13 thí sinh. Tuy nhiên, bị cáo phủ nhận và một mực cho rằng mình chỉ “xem điểm hộ”, đồng thời không biết việc Hoài và Lương nâng điểm cho hàng trăm thí sinh. Bị cáo Chính nói: “Lỗi của bị cáo là đã để tình cảm xen vào công việc”.
Tại phiên tòa chiều nay, cầm trên tay bài thi của thí sinh, bị cáo Chính diễn giải vì sao không thể can thiệp vào bài thi môn văn, đồng thời phản bác quan điểm của VKS khi cho rằng Hoài đã thống nhất cùng với Chính nâng điểm môn văn cho 12 thí sinh. Bị cáo Chính nói: “Môn văn là môn học sinh làm bài trên giấy, quy trình chấm là chấm bằng tay, không chấm bằng máy. Quy trình vô cùng chặt chẽ, một bài văn được coi là hoàn thành khi giám thị hoàn thành 3 phiếu điểm chấm lần 1, chấm lần 2 và biên bản thống nhất. Trong các phiếu này đều có số phách, điểm bằng chữ, riêng biên bản chấm thi thống nhất giữa hai giám thị, ngoài chữ ký hai giám thị còn có chữ ký của trưởng môn và trưởng ban là tôi”.
Toàn cảnh phiên tòa xét xử
Nguyên PGĐ Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang Triệu Thị Chính tiếp tục: “Trong quá trình chấm, phách được bảo vệ chặt chẽ, người làm phách được cách ly tuyệt đối 3 vòng. Không có bất kỳ một thành viên nào có thể biết được bài văn nào là của em nào, chỉ biết được nếu lột khóa phách và điều này đã xảy ra ở điểm thi tỉnh Hòa Bình. Riêng Hà Giang tuyệt đối không có chuyện lột khóa phách. Cán bộ chấm thi thứ nhất và hai không biết mình chấm bài nào, và khi cán bộ chấm thi thứ hai chấm lại lần hai thì không chấm lại túi đã chấm lần 1.
Quy chế ghi rõ nếu có điểm không khớp giữa hai cán bộ chấm thi thì trưởng môn phải yêu cầu điều chỉnh theo quy chế, nếu dưới 1,5 điểm chênh lệch thì quyền điều chỉnh thuộc về cán bộ chấm thi.
Việc nhập điểm phải nhập vào khóa phách chứ không ai được nhập điểm vào phần mềm. Sau khi ghép phách xong mới in bảng điểm ra phần mềm xem có khớp hay không”.
Từ quy chế trên, Chính cho rằng việc Hoài nói sửa bài thi vào lúc này, tức là mọi việc đã an bài, là không thể, vì phải gọi ít nhất 2 giáo viên trưởng môn và cuối cùng cả bị cáo Chính mới ký được bản này. Trong khi đó, nếu tiếp tục chữa trên phần mềm sẽ lưu lại lịch sử đã sửa sau khi ghép phách.
Tiết lộ danh tính “Lão Phật gia”
Trước đó, tại phiên tòa xét xử chiều qua, bị cáo Nguyễn Thanh Hoài khẳng định mẩu giấy ghi chữ “Lão Phật gia” kèm số báo danh của một thí sinh không liên quan đến kỳ thi THPT Quốc gia năm 2018.
Theo đó, làm rõ chi tiết Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Giang đã thu một mẩu giấy ghi chữ “Lão Phật gia” kèm số báo danh của một thí sinh, bị cáo Nguyễn Thanh Hoài, Trưởng phòng Khảo thí, Sở GD&ĐT khẳng định mẩu giấy này không liên quan đến kỳ thi THPT Quốc gia năm 2018.
Theo lời khai của bị cáo Hoài thể hiện “Lão Phật gia” là nguyên Chủ tịch Công đoàn Giáo dục Hà Giang, đã nghỉ hưu từ năm 2012, mẩu giấy này có từ kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 do “Lão Phật gia” nhờ xem điểm”. Cũng tại phiên tòa, bị cáo Hoài nhiều lần khẳng định không hề nhận tiền và cũng không được hứa hẹn, không bị ép buộc khi thực hiện việc nâng điểm thi cho các thí sinh.
“Việc bị cáo nhờ bị cáo Vũ Trọng Lương hoàn toàn là tình cảm chứ không phải là nhiệm vụ”, bị cáo Hoài nói. Việc nâng điểm này phụ thuộc vào môn xét tuyển vào trường đại học mà thí sinh đã đăng ký. Những người nhờ bị cáo nâng điểm cũng chỉ nhờ những môn nằm trong tổ hợp xét tuyển vào đại học. Ngoài ra, có 3 - 4 trường hợp nhờ nâng điểm để chống trượt tốt nghiệp.