Không gian trưng bày hiện vật ngoài trời Thành nhà Hồ (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) vừa được khai trương thu hút đông đảo người dân, du khách, học sinh, sinh viên tới tham quan. Mỗi hiện vật gắn liền với câu chuyện lịch sử trong dòng chảy hình thành, phát triển nhà Hồ và cả dân tộc.
Để có cái nhìn toàn diện, thu hút du khách và khẳng định vai trò lịch sử của nhà Hồ, toàn bộ hiện vật là những chân tảng được khai quật tại Di sản Thành nhà Hồ trong thời gian qua.
Trưng bày minh chứng Thành nhà Hồ là kinh đô cổ đã được xây dựng hoàn chỉnh với đầy đủ cung điện, đền đài, miếu mạo ở bên trong và được sử dụng liên tục trong suốt tiến trình lịch sử.
Cuộc khai quật, khảo cổ học trong khu vực nội thành Thành nhà Hồ đã có được nhiều kết quả quan trọng, góp phần minh chứng giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản thế giới Thành nhà Hồ. Những hiện vật thu được từ cuộc khai quật, khảo cổ học đã tự mình nói lên câu chuyện văn hóa của nhiều triều đại nối tiếp nhau trong lịch sử tồn tại và phát triển của kinh thành Tây Đô.
Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ đã xây dựng không gian trưng bày hiện vật ngoài trời với 2 phần chính.
Phần 1: Trưng bày hệ thống các hiện vật bằng đá trong đó chủ yếu là đá chân tảng có họa tiết là hình tượng đài sen - cánh sen - một trong các biểu tượng của nhà Phật.
Hình tượng hoa sen của nhà Phật được xuất hiện rất nhiều trong các công trình xây dựng từ thời nhà Lý, thể hiện tính nối tiếp của truyền thống và lịch sử dân tộc. Đôi chỗ có hình uốn lượn, hình tượng rồng, là biểu tượng của Vua, đại diện cho sức mạnh vương triều.
Một số hiện vật khác là vật liệu trang trí các hành lang của cung điện. Việc sử dụng các vật liệu bằng đá rất phù hợp và đồng bộ với vật liệu xây dựng Thành nhà Hồ là đá lớn, thể hiện sức mạnh của nhà nước phong kiến với rất nhiều tham vọng về cách tân, đổi mới. Đồng thời thể hiện trí tuệ, kỹ thuật xây dựng vượt trội trong khu vực Đông Nam Á.
Phần 2: Trưng bày các panô ảnh tấm lớn giới thiệu các hiện vật trang trí kiến trúc đẹp nhất, tiêu biểu nhất của di sản Thành nhà Hồ. Ngoài các dấu vết kiến trúc trong thành Nội, có nhiều hiện vật như ngói đầu ống có lá đề khắc hình lưỡng long rất sinh động và sắc nét; đầu chim phượng, hình chim uyên ương.
Giám đốc Trung tâm bảo tồn Di sản Thành nà Hồ, Tiến sĩ Nguyễn Bá Linh cho hay: Các hiện vật được tìm thấy tại di sản Thành nhà Hồ cũng có hình dáng, kích thước tương đồng với các hiện vật tại Hoàng Thành Thăng Long. Phù hợp với những tư liệu lịch sử đã ghi chép: các vật liệu xây dựng, vật liệu trang trí tại Thành nhà Hồ được lấy từ Hoàng Thành Thăng Long và vận chuyển vào Thanh Hóa. Qua đó càng khẳng định rõ nét hơn về tính xác thực, toàn vẹn của di sản Thành nhà Hồ.
Qua hoạt động trưng bày, triển lãm lần này sẽ giúp tất cả chúng ta có một cái nhìn sâu hơn về những nét đặc sắc của di sản mà cha ông đã để lại cho quê hương Vĩnh Lộc nói riêng và tỉnh Thanh Hóa nói chung, bổ sung vào bức tranh toàn cảnh của một di sản độc đáo, nổi bật đã được thế giới công nhận.
Năm 2011, Thành nhà Hồ được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới. Đây là niềm vinh dự lớn không chỉ của tỉnh Thanh Hoá mà còn là niềm tự hào của lãnh đạo và nhân dân huyện Vĩnh Lộc nói riêng. Trải qua hơn 10 năm được công nhận là Di sản văn hóa thế giới, Thành nhà Hồ đang ngày càng chuyển mình với những thay đổi về diện mạo và phương thức quảng bá, ngày càng khẳng định được vị thế của mình trong lòng du khách trong nước và quốc tế.