Ea H'Leo tìm giải pháp nâng tầm giá trị cà phê

Hội thảo với sự tham dự của các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp và nông dân để cùng nhìn lại thực trạng, nhận diện cơ hội, thách thức và thảo luận những giải pháp thiết thực, hướng tới phát triển bền vững cây cà phê Ea H'Leo.

Ngành cà phê Ea H'Leo đang đối mặt với không ít thách thức. Nhiều diện tích cà phê đã già cỗi, thoái hóa; biến đổi khí hậu gây ra thời tiết cực đoan, hạn hán, sâu bệnh gia tăng; giá cà phê thế giới biến động khó lường.

Bên cạnh đó, năng lực chế biến sâu, xây dựng thương hiệu và liên kết chuỗi giá trị giữa nông dân - doanh nghiệp - thị trường còn hạn chế, tạo áp lực cạnh tranh lớn trên thị trường quốc tế.

Trước bối cảnh đó, phát triển cà phê theo hướng bền vững được xác định là xu thế tất yếu và cấp thiết.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Y Thắng Êban, Phó Chủ tịch UBND huyện Ea H’leo, khẳng định: “Việc phát triển cà phê theo hướng bền vững là yêu cầu cấp thiết. Điều này đòi hỏi sự đổi mới từ khâu canh tác, thu hoạch, chế biến, đến bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất và nước. Hội thảo hôm nay là dịp để chúng ta cùng chia sẻ kinh nghiệm, cập nhật kiến thức khoa học – công nghệ và lắng nghe các ý kiến đóng góp từ chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp, qua đó tìm ra giải pháp thiết thực nhằm tháo gỡ khó khăn và định hướng cho ngành cà phê huyện Ea H’Leo phát triển bền vững hơn”.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Anh Đức, Phó Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị cho rằng, phát triển bền vững là đòi hỏi của thị trường về chất lượng, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc. Ông nhấn mạnh: “Muốn phát triển cây cà phê ở Ea H’Leo bền vững cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, song nếu chỉ để các hộ nông dân, doanh nghiệp tự thân vận động thì rất khó khăn, mà đòi hỏi có sự chung tay của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức hỗ trợ phát triển, cơ quan truyền thông và người tiêu dùng”.

Một trong những nội dung trọng tâm được trình bày tại hội thảo là giải pháp nâng cao năng suất và chất lượng cà phê, thích ứng với biến đổi khí hậu thông qua Canh tác cà phê thông minh (Smart Coffee Farming - SCF).

Ông Trương Hồng, Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên trình bày các giải pháp SCF đã bước đầu được áp dụng và thành công ở Tây Nguyên, đặc biệt tại Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng.

Chương trình canh tác cà phê thông minh ở 5 tỉnh Tây Nguyên và tỉnh Sơn La từ năm 2014, mang lại nhiều kết quả tích cực như tiết kiệm nước tưới (10-30%), phân bón (5-20%), chi phí phòng trừ sâu bệnh (10-30%), đồng thời tăng năng suất (5-15%) và lợi nhuận (5-15%) so với phương pháp truyền thống.

Các mô hình ứng dụng công nghệ tiên tiến cũng được giới thiệu, như hợp tác xã cà phê ứng dụng AI, blockchain để truy xuất nguồn gốc, dự đoán thị trường; nông dân sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm kết hợp bón phân qua hệ thống và cảm biến IoT để theo dõi độ ẩm đất, giúp tiết kiệm nước và tăng hiệu quả kinh tế.

Tuy nhiên, quy mô áp dụng SCF và các giải pháp công nghệ còn nhỏ lẻ, chưa tạo được sự thay đổi đột phá và thiếu đồng bộ. Ông Trương Hồng khẳng định: “SCF không chỉ là xu hướng công nghệ, mà còn là một giải pháp quan trọng giúp ngành cà phê Tây Nguyên vượt qua những thách thức trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thị trường để đảm bảo sản xuất bền vững... Đây là cuộc cách mạng xanh trong ngành cà phê”.

Tại hội thảo, các đại biểu đã cùng đánh giá toàn diện thực trạng sản xuất, chế biến, tiêu thụ cà phê Ea H’Leo, phân tích cơ hội, thách thức và chia sẻ kinh nghiệm từ các mô hình thành công.

Nhiều giải pháp cụ thể, khả thi đã được đề xuất để thúc đẩy ngành cà phê Ea H’Leo phát triển bền vững, hiệu quả, thích ứng với biến đổi khí hậu.