Để giáo dục thực sự trở thành động lực cho sự phát triển bền vững

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa phối hợp với Văn phòng UNESCO tại Hà Nội tổ chức Hội thảo tham vấn các bên liên quan về “Sáng kiến Quốc gia Giáo dục về Phát triển Bền vững (GDPTBV) 2030”.

Mục đích chính của hội thảo là thảo luận những kết quả ban đầu, sơ đồ hóa hệ thống chính sách, pháp luật và các chương trình hiện có, cũng như những thông tin sơ bộ cho dự thảo “Sáng kiến Quốc gia Giáo dục Phát triển Bền vững” mà Bộ GD&ĐT đang chủ trì xây dựng, phù hợp với khuôn khổ toàn cầu giáo dục vì sự phát triển bền vững đến năm 2030 mà UNESCO đang thúc đẩy trên phạm vi toàn cầu.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục vì sự phát triển bền vững, góp phần thúc đẩy sự đóng góp của học tập nhằm giải quyết những thách thức của nhân loại, gắn với tính bền vững. Giáo dục vì sự phát triển bền vững trang bị cho người học ở mọi lứa tuổi kiến thức, kĩ năng, giá trị và thái độ để giải quyết những thách thức đan xen trên toàn cầu gồm biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học, sử dụng tài nguyên không bền vững, bất bình đẳng…

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc cho biết: Chính phủ Việt Nam đã có nhiều chính sách và hoạt động nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo như: Cải cách giáo dục phổ thông; đổi mới chương trình giảng dạy; xây dựng các trường đại học tiên tiến hướng đến chuẩn mực khu vực và thế giới; hỗ trợ giáo dục cho người nghèo, vùng núi, vùng sâu vùng xa; tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục và khoa học công nghệ.

Theo Báo cáo Giáo dục thế giới năm 2020 của UNESCO, Việt Nam là một trong những quốc gia có tiến bộ lớn nhất trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục toàn cầu của Liên hợp quốc. Việt Nam cũng là một trong những quốc gia có kết quả cao nhất trong kỳ thi PISA 2018.

“Tuy nhiên, để giáo dục thực sự trở thành động lực cho sự phát triển bền vững, chúng ta cần làm nhiều hơn thế. Nhằm thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị Quốc tế về giáo dục vì sự phát triển bền vững của UNESCO năm 2021, Bộ GD&ĐT đã thực hiện các bước để xây dựng sáng kiến quốc gia về giáo dục phát triển bền vững tới năm 2030, làm chiến lược bao trùm chung về giáo dục phát triển bền vững với mục đích tăng cường các nỗ lực hiện tại và thúc đẩy sự phối hợp, hướng tới tác động trên toàn quốc”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc chia sẻ.

Đặc biệt, Thứ trưởng nhấn mạnh: Phát triển bền vững không chỉ là phát triển kinh tế, xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái, mà còn phải đảm bảo những nhu cầu cơ bản của con người, trong đó phát triển vì sự hạnh phúc của loài người - đó là những điều nhân loại đang hướng tới và được đặt ra trong tương lai. Trong giáo dục, vấn đề phát triển vì sự hạnh phúc rất quan trọng và cần phải giải quyết 3 vấn đề, đó là giải quyết mối quan hệ giữa người với người, giữa con người với thiên nhiên và mối quan hệ với chính mình. Vì thế, hiện nay, Bộ GD&ĐT đang thực hiện hiệu quả chương trình “Trường học hạnh phúc”.

Đại diện UNESCO, bà Miki Nozawa, Trưởng phòng Giáo dục, UNESCO Hà Nội cho biết: Việt Nam là một trong những nước tiên phong trong tuyên bố cam kết thực hiện khung toàn cầu mới về GDPTBV 2030 tại Hội nghị Thế giới về giáo dục vì Phát triển Bền vững của UNESCO tổ chức vào tháng 5/2021 tại Béc-lin, Đức. Tại sự kiện này, Tuyên bố Béc-lin về GDPTBV đã được thông qua.

“Sở dĩ chúng ta có mặt ở đây, bởi chung một mối quan tâm về những thách thức mang tính bền vững mà hành tinh của chúng ta đang đối mặt, và tính cấp thiết cần tăng cường hành động. Và tôi tin vào sức mạnh của giáo dục có thể thay đổi cách mà chúng ta hành động. Giáo dục vì sự phát triển bền vững đang trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Chúng tôi rất vui mừng vì Bộ GD&ĐT đã khởi xướng và sẵn sàng tham gia vào quá trình này”, Bà Miki Nozawa chia sẻ.

Trình bày báo cáo rà soát tình hình GDPTBV tại Việt Nam và nội dung chính của Sáng kiến quốc gia GDPTBV 2030, GS.TS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết: Trong hơn hai thập kỉ, Việt Nam đã giành được những thành tựu nhất định trong GDPTBV thể hiện qua hàng loạt chương trình, hoạt động ở các cấp độ quốc gia và địa phương. Các chương trình chú trọng tới 5 lĩnh vực ưu tiên của GDPTBV bao gồm: Thúc đẩy chính sách (nghị quyết, chương trình, kế hoạch); Chuyển đổi môi trường học tập (đổi mới chương trình, phương pháp, đánh giá; môi trường giáo dục); Bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo (chương trình sư phạm, ETEP, chương trình tập huấn cho giáo viên); Huy động và trao quyền cho thế hệ trẻ (các chương trình đoàn thể, đoàn thanh niên); Thúc đẩy các chương trình hành động ở địa phương (các chương trình liên kết và hợp tác với địa phương).

Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã cho ý kiến đóng góp cho Báo cáo hiện trạng về Giáo dục phát triển bền vững ở Việt Nam và dự thảo Sáng kiến quốc gia về GDPTBV. Đồng thời xác định và đồng thuận về các bước tiếp theo cho Chiến lược quốc gia ESD 2030 và sự phối hợp liên ngành trong nỗ lực chung này đến năm 2030...