Nét phấn lay động hồn thu Độc lập

Hồi sinh lịch sử trên bảng đen

Giữa nhịp sống hiện đại với công nghệ tràn ngập lớp học, ít ai ngờ những viên phấn nhỏ bé vẫn có thể tạo nên sức lay động lớn lao. Ở Trường Hermann Gmeiner (phường Trường Vinh, Nghệ An), thầy giáo mỹ thuật Nguyễn Trí Hạnh đã nhiều năm lặng lẽ biến bảng đen thành bức tranh sống động, gợi lại những trang sử hào hùng của dân tộc.

Mỗi dịp Quốc khánh, lớp học của thầy lại trở thành không gian ký ức. Chỉ trong khoảng nửa giờ đồng hồ, từng mảng màu phấn chồng lên nhau, hòa quyện thành bức tranh: Bác Hồ với nụ cười hiền từ, lá cờ đỏ sao vàng kiêu hãnh giữa nền trời xanh, và lũ trẻ ríu rít nắm tay nhau trong ngày hội lớn.

Học trò không chỉ ngắm tranh, mà còn cảm nhận được không khí thiêng liêng của buổi sáng 2/9/1945 khi cả dân tộc hô vang hai chữ “Độc lập”.

“Em thấy lịch sử không còn xa vời, mà như đang diễn ra trước mắt. Từ tranh của thầy, chúng em hiểu rõ hơn ý nghĩa của ngày lễ lớn,” em Khánh Ly, một học sinh xúc động chia sẻ.

Nghệ thuật giản dị, thông điệp sâu sắc

Khác với những bức tranh trưng bày trong bảo tàng hay triển lãm, tranh phấn của thầy Hạnh có một đặc điểm: ngắn ngủi nhưng lắng đọng. Chỉ cần một cơn gió hay một bàn tay xóa đi, tác phẩm sẽ biến mất. Nhưng chính sự mong manh ấy khiến người xem trân trọng khoảnh khắc được chiêm ngưỡng.

Mỗi bức vẽ đều được thầy lên ý tưởng kỹ lưỡng. Trước khi đặt viên phấn lên bảng, thầy thường phác thảo sơ bộ, chọn chủ đề gắn với sự kiện trọng đại của đất nước. Với thầy, nghệ thuật không chỉ để ngắm nhìn, mà còn là phương tiện để giáo dục, để gieo vào tâm hồn học trò niềm tự hào dân tộc.

“Vẽ phấn là cuộc chơi với thời gian. Nhưng tôi tin, khoảnh khắc các em nhìn thấy bức tranh hoàn chỉnh sẽ đọng lại lâu hơn cả bức ảnh chụp. Tôi muốn các em cảm nhận lịch sử bằng trái tim, chứ không chỉ qua trang sách”, thầy Hạnh tâm sự.

Theo các nhà nghiên cứu mỹ thuật, loại hình tranh phấn ở Việt Nam chưa phổ biến, song chính sự mới mẻ này lại làm nên sức hấp dẫn.

Từ một phương tiện dạy học quen thuộc, thầy Hạnh đã sáng tạo để biến bảng đen thành cánh cửa mở ra thế giới văn hóa – lịch sử, truyền tải thông điệp giản dị nhưng sâu xa: độc lập, hòa bình và khát vọng vươn lên.

Lan tỏa tình yêu Tổ quốc từ lớp học ra cộng đồng

Từ khi những bức tranh phấn ra đời, lớp học mỹ thuật của thầy Hạnh không còn là nơi dạy vẽ thuần túy, mà trở thành điểm hẹn ký ức. Nhiều em học sinh sau giờ học đã nán lại để ngắm tranh, chụp ảnh, thậm chí thử tự tay vẽ những bức phác họa của riêng mình. Có em tái hiện cảnh rước đuốc SEA Games, có em vẽ cánh đồng lúa quê hương. Tất cả đều bắt nguồn từ cảm hứng mà thầy Hạnh khơi gợi.

Sức lan tỏa không dừng lại trong phạm vi nhà trường. Trên mạng xã hội, ảnh chụp tranh phấn của thầy đã nhận được hàng nghìn lượt chia sẻ, nhiều phụ huynh tìm đến lớp để tận mắt chiêm ngưỡng. Có người xúc động bình luận: “Thầy đã biến những bài học lịch sử khô khan thành ký ức sống động, để thế hệ trẻ thêm yêu đất nước mình”.

Đồng nghiệp gọi thầy Hạnh là “ông giáo vẽ phấn” với sự trìu mến. Trong mắt họ, thầy không chỉ là một nhà giáo tận tụy, mà còn là một nghệ sĩ biết dùng nghệ thuật để bồi đắp tâm hồn học trò.

“Giữa thời đại màn hình LED và công nghệ 3D, việc một người thầy kiên trì với những viên phấn lại càng quý giá. Chính sự mộc mạc ấy mới chạm vào trái tim nhiều thế hệ”, cô giáo chủ nhiệm lớp 7 chia sẻ.

Tri ân giản dị, tinh thần bất diệt

Mỗi bức tranh phấn, dù chỉ tồn tại trong khoảnh khắc ngắn ngủi, vẫn chứa đựng giá trị như một lời tri ân thầm lặng. Những sắc màu ấy gợi nhắc mùa thu lịch sử, khi cả dân tộc đồng lòng giành lại độc lập; đồng thời gửi đến học trò thông điệp về sự đánh đổi bằng máu xương của cha anh để có hòa bình hôm nay.

Giữa nhịp sống hối hả, đôi khi chỉ cần dừng chân bên bảng đen, ngắm nhìn những đường phấn mộc mạc, lòng người cũng chợt lắng lại, thêm yêu quê hương, biết ơn quá khứ. Và đó chính là điều quý giá mà “ông giáo làng vẽ phấn” Nguyễn Trí Hạnh đã để lại: ngọn lửa yêu nước được khơi dậy từ những điều bình dị nhất.

Từ bàn tay người thầy, những vệt phấn không chỉ khắc họa hình ảnh, mà còn chạm đến trái tim học trò, gieo vào tâm hồn niềm tự hào và trách nhiệm đối với Tổ quốc.

Nghệ thuật ấy tuy mong manh, nhưng giá trị được khắc sâu và lan tỏa, như tinh thần bất diệt của Tết Độc lập 2/9 vẫn mãi trường tồn trong dòng chảy lịch sử dân tộc.