Đắk Lắk: Vì sao cát xây dựng khan hiếm bất thường?

Trước thực trạng này, các cơ quan chức năng của tỉnh đã vào cuộc quyết liệt để chấn chỉnh. Theo đó, Sở Xây dựng tỉnh Đắk Lắk đã thành lập đoàn kiểm tra nhằm kiểm tra việc niêm yết giá và giá bán đối với các mỏ cát được cấp phép làm vật liệu xây dựng thông thường. Động thái này diễn ra trong bối cảnh giá cát xây dựng trên địa bàn tỉnh tăng vọt một cách bất thường.

Trước tháng 4/2025, giá một khối cát dao động từ 280.000 đến 300.000 đồng. Tuy nhiên, hiện nay giá đã tăng lên 70%, thậm chí có thời điểm tăng gấp đôi, trong khi nguồn cung lại vô cùng khan hiếm.

Theo ghi nhận, trước tình trạng khai thác cát lậu, vận chuyển cát xây dựng không có hóa đơn và tàu chưa đăng kiểm diễn ra phức tạp, cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra và bắt giữ một số đối tượng vi phạm. Sau đó hàng loạt đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã đồng loạt dừng hoạt động khai thác, kinh doanh khiến nguồn cung cát xây dựng thiếu hụt.

Ông N.V.T, chủ cơ sở kinh doanh vật liệu xây dựng tại TP. Buôn Ma Thuột, chia sẻ: "Cát khan hiếm không có nguồn để cung cấp cho các hộ dân có nhu cầu xây nhà. Nếu mua cát ở các tỉnh khác chở về thì giá đội lên quá cao nên đa số các công trình đều dừng thi công do phát sinh chi phí xây dựng".

Một nguyên nhân khiến tình trạng giá cát tăng kỷ lục và nguồn cung khan hiếm được xác định là do mùa khô năm nay mực nước sông cạn trơ đáy, nhiều tàu thuyền không thể hoạt động khai thác như bình thường; nhiều doanh nghiệp đã chủ động dừng các hoạt động khai thác và bán hàng để chấp hành quy định pháp luật; do lạm phát thị trường và nguồn nguyên liệu đầu vào tăng…

Bên cạnh đó, thống kê cho thấy, có tới 98% số lượng tàu thủy đang hoạt động khai thác cát trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk chưa đăng kiểm lại. Điều này khiến các phương tiện phải tạm dừng hoạt động để chờ làm thủ tục đăng kiểm lại theo quy định pháp luật.

Trước tình hình trên, UBND tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan chức năng thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để thanh tra, kiểm tra tình trạng tăng giá và khan hiếm cát bất thường.

Đoàn kiểm tra bao gồm đại diện các Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Công thương và Chi Cục thuế, cùng với đại diện UBND các huyện Ea Kar, Krông Pắc, Krông Bông, Lắk, Krông Ana, Ea Súp và các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, cung ứng vật liệu xây dựng tại địa bàn.

Đoàn kiểm tra sẽ tiến hành kiểm tra trong thời gian 05 ngày, mục tiêu là phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật, nhằm bình ổn thị trường cát xây dựng trên địa bàn tỉnh.

Tình trạng khan hiếm cát xây dựng tại Đắk Lắk là một vấn đề nghiêm trọng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thi công các công trình và đời sống người dân. Để giải quyết vấn đề này, cần có các giải pháp đồng bộ, đảm bảo tuân thủ các quy định về pháp luật.

Một số doanh nghiệp đề xuất nên tăng hạn mức trữ lượng khai thác cát nguyên khai hàng năm để đáp ứng nhu cầu thị trường; đẩy nhanh quá trình kiểm tra và cấp phép hoạt động cho các phương tiện khai thác cát đã hết hạn đăng kiểm. Đồng thơi tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, kinh doanh cát để kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm; minh bạch và khuyến khích khai thác cát bền vững và hợp pháp.