Chiều 4/1, HĐXX sơ thẩm 38 bị cáo trong vụ “đại án” Việt Á đã xét hỏi với nhóm bị cáo bị truy tố về tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.
Bỏ túi 8 tỷ đồng nhờ giới thiệu mua kit test
Khai trước tòa, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy, cựu chuyên viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam cho biết, bản thân bị cáo rất ăn năn về việc làm của mình. Thủy thừa nhận có giới thiệu cho Việt Á bán kit xét nghiệm cho Capitaland.
Theo trình bày của bị cáo Thủy, trong khi nói chuyện với bà Mai Hoàng và biết được bà Hoàng có làm công văn gửi Bộ Y tế và một số nơi nhưng chưa có trả lời để công ty trao tặng các sinh phẩm liên quan đến chống dịch. Bị cáo có nói nếu trao tặng thì bị cáo gọi Nguyễn Huỳnh (cựu Thư ký của ông Nguyễn Thanh Long) xem công văn tới chưa. Thấy Nguyễn Huỳnh thông báo chưa tới, bị cáo có gọi cho ông Nguyễn Thanh Long.
Bị cáo Thủy khai, ông Long có nói là tất cả theo quy định, nhận tại Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và có nhắn một số điện thoại. Bị cáo có liên lạc với số điện thoại này.
Ngày 7/4/2020, diễn ra buổi lễ tiếp nhận tại Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Trước ngày diễn ra, bị cáo Thủy có gọi điện thoại cho Nguyễn Huỳnh nhắc việc ông Long có lịch tham dự buổi lễ này.
Theo cáo trạng, cuối tháng 3/2020, bà Trần Vũ Mai Hoàng (em họ của bị cáo Thủy) - nhân viên Công ty Capitaland cho biết doanh nghiệp này sẽ ủng hộ Chính phủ Việt Nam hàng hóa phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19, trị giá 1 triệu USD.
Sau đó, bị cáo Thủy cùng với Nguyễn Bạch Thùy Linh, Giám đốc Công ty SNB Holdings đã gợi với bà Hoàng việc Công ty Capitaland nên mua kit xét nghiệm của Việt Á. Bà Hoàng đã báo cáo lại lãnh đạo và trả lời Thủy là công ty đồng ý mua, song phải có thư cảm ơn của Chính phủ hoặc đại diện của Chính phủ có mặt tại buổi lễ tiếp nhận.
Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Việt Á) đã đồng ý chi 40% giá trị hợp đồng. Ngày 2/4/2020, Việt Á ký hợp đồng bán 40.000 kit xét nghiệm cho Công ty Capitaland, giá trị hơn 23,5 tỷ đồng (tương đương 1 triệu USD) và được thanh toán tiền ngày hôm sau.
Liên quan đến số tiền 2 tỷ đồng đã nhận, Thủy khai đã gọi điện cho Nguyễn Bạch Thùy Linh để cảm ơn. Khi vụ Việt Á xảy ra, bị cáo lo sợ nên đem trả lại tiền cho Linh.
Về phần mình, bị cáo Nguyễn Bạch Thùy Linh khai, bị cáo không nghĩ đó là vi phạm pháp luật vì bị cáo chỉ nghĩ đó là hợp đồng kinh doanh bình thường. Khi làm việc với CQĐT, bị cáo mới nhận thức hết sai phạm.
Số tiền liên quan đến hành vi sai phạm, bị cáo đã nộp lại. “Bị cáo đang bị bệnh hiểm nghèo, bị ung thư đã đi căn lên phổi, xin HĐXX xem xét”, nữ bị cáo nói trong nước mắt.
Theo cáo trạng, Nguyễn Thị Thanh Thủy cùng Nguyễn Bạch Thùy Linh đã gợi ý Công ty Capitaland ký Hợp đồng mua kit xét nghiệm của Công ty Việt Á, trị giá 1 triệu USD với mục đích để được hưởng lợi bất chính.
Sau đó, Thủy đã lợi dụng mối quan hệ cá nhân, can thiệp, tác động để Nguyễn Thanh Long có mặt tại buổi lễ trao kit xét nghiệm Công ty Capitaland ủng hộ Chính phủ Việt Nam, nên Nguyễn Thị Thanh Thủy và Nguyễn Bạch Thùy Linh được hưởng lợi 40% giá trị hợp đồng trên, với số tiền 8,085 tỉ đồng. Thủy hưởng lợi 2 tỷ đồng, Linh hưởng lợi hơn 6 tỷ đồng.
Luôn cầm sẵn 200.000 - 300.000 USD để "cảm ơn"
Trong phần xét hỏi trước đó, bị cáo Vũ Đình Hiệp, Phó Tổng Giám đốc Công ty Việt Á thừa nhận cáo buộc gây thiệt hại hơn 325 tỷ đồng.
Bị cáo Hiệp khai Công ty Việt Á sẽ tính lại một phần chia sẻ lợi ích với các đơn vị hợp tác, sau đó thông báo lại cho bộ phận kế toán để lập bảng kê mức chia sẻ lợi ích là bao nhiêu. Khi được sự đồng ý của Phan Quốc Việt, tiền sẽ được chuyển cho Hiệp, rồi Hiệp cầm tiền đi cảm ơn.
Hiệp thường cầm sẵn theo người 200.000-300.000 USD để khi nào nhận được chỉ đạo của Phan Quốc Việt sẽ đi gặp đúng người để chi.
Hoặc khi Việt yêu cầu thì ông Hiệp sẽ bảo kế toán chuẩn bị. Về số lần, số tiền thì ông Hiệp khai thời gian lâu, không nhớ cụ thể và xác nhận các lời khai trong bút lục.
Ông Hiệp cũng khai có vài lần chuẩn bị đi cảm ơn cùng Việt, lần nhiều tiền nhất là 200.000-300.000 USD, không chuẩn bị tiền VND. Những lần đưa số tiền lớn thì ông Hiệp không đi cùng nên không chuẩn bị.
Với CDC Hải Dương, sau khi ứng kit test cho tỉnh này, khi thanh toán, Việt Á cung cấp cho CDC Hải Dương bảng báo giá để CDC Hải Dương chuyển cho đơn vị thẩm định giá nhằm hoàn thiện thủ tục thầu, ban hành Chứng thư thẩm định giá theo giá Công ty Việt Á đưa ra.
Thủ tục này không được áp dụng với tất cả các địa phương mà một số địa phương tự lập báo giá.
Vẫn theo lời khai của Vũ Đình Hiệp, Việt Á đề xuất các địa phương có nhu cầu ứng kit test làm công văn đề nghị để có cơ sở ứng trước kit test rồi sau đó thanh toán cho Việt Á sau. “Bị cáo thừa nhận hành vi; còn về động cơ, mục đích bị cáo xin trình bày sau".
Theo cáo trạng, bị cáo Vũ Đình Hiệp đã trực tiếp hoặc cùng Phan Quốc Việt thông đồng với lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập các tỉnh, thành phố để các đơn vị, cơ sở y tế ứng test xét nghiệm, trang thiết bị y tế sử dụng trước rồi hợp thức hồ sơ đấu thầu để thanh quyết toán, chuyển tiền cho Công ty Việt Á/công ty trung gian theo đơn giá do Công ty Việt Á, công ty trung gian đưa ra.
Bị cáo Vũ Đình Hiệp đã giúp Phan Quốc Việt thực hiện hành vi vi phạm quy định về đấu thầu tại 10 tỉnh, thành phố gồm: Hải Dương, Bắc Giang, Nghệ An, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Hà Nội, Yên Bái, Hà Giang, Nam Định và TP.HCM, gây thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 325 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, bị cáo Hiệp còn thực hiện chỉ đạo của bị cáo Phan Quốc Việt để thỏa thuận, đưa hối lộ cho lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập để Việt Á được ưu tiên cung cấp kit test và được tạo điều kiện ký hợp đồng, thanh toán tiền theo đơn giá do Công ty Việt Á đưa ra.
Tổng cộng, bị cáo Vũ Đình Hiệp đã đưa hối lộ số tiền hơn 32 tỷ đồng cho các cá nhân tại CDC 4 tỉnh Hải Dương, Hà Giang, Nam Định và Sơn La.