Tại tòa, các bị cáo là cựu Giám đốc và Kế toán CDC các tỉnh Nghệ An, Bình Dương đã khai nhận về những sai phạm của mình liên quan tới Việt Á.
Cựu Giám đốc CDC Nghệ An: “Phải vay” kit xét nghiệm để chống dịch
Trả lời các câu hỏi của HĐXX, bị cáo Nguyễn Văn Định (cựu Giám đốc CDC Nghệ An) cho hay, không quen biết ai ở Công ty Việt Á. Song xuất phát từ nhu cầu thực tế cấp bách, Nghệ An đối diện với dịch COVID-19, bị cáo với tư cách là Giám đốc CDC Nghệ An đã chỉ đạo việc "vay kit xét nghiệm" của Việt Á.
Cựu Giám đốc CDC Nghệ An khẳng định, trước khi vay kit xét nghiệm có gọi điện hỏi ý kiến của lãnh đạo Sở Y tế Nghệ An và nhận được sự đồng ý, tuy nhiên chỉ đạo này không có văn bản.
Cựu Giám đốc CDC Nghệ An thừa nhận việc vay kit xét nghiệm và sau đó hợp thức hóa hồ sơ để thanh toán cho Việt Á là sai phạm. Theo lời khai của bị cáo này, CDC Nghệ An ký 5 hợp đồng với Công ty Việt Á và đã thực hiện được 4, đến hợp đồng thứ 5 thì Phan Quốc Việt bị bắt.
Khi mượn kit và thanh toán hợp đồng, ông Định nói không quan tâm, không đề cập đến việc được trích phần trăm hoa hồng. Sau khi thanh toán hợp đồng, Công ty Việt Á có 2 lần chuyển tiền cho CDC Nghệ An nói là mua kit xét nghiệm nên hỗ trợ. Riêng ông Định khai nhận được nhận 185 triệu đồng từ Việt Á, thông qua cựu Kế toán trưởng của CDC Nghệ An - Nguyễn Thị Hồng Thắm.
Trước câu hỏi của chủ toạ về cáo buộc tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, cựu Giám đốc CDC Nghệ An cho rằng “hoàn toàn xác đáng”, bản thân là Giám đốc trung tâm nên phải chịu trách nhiệm.
Tuy nhiên, bị cáo cho rằng bản thân chỉ mới làm Giám đốc chưa đầy một tháng thì dịch bùng phát. Cả tỉnh Nghệ An chỉ có nguồn kit xét nghiệm Việt Á nên “đành phải vay” để chống dịch. Quá trình triển khai hoạt động chống dịch, bị cáo không có động cơ vụ lợi.
Về phần mình, Nguyễn Thị Hồng Thắm (cựu Kế toán trưởng CDC Nghệ An) khai được Việt Á trích “hoa hồng” 15% cho các hợp đồng.
Ở lần đầu tiên, cuối năm 2020, bị cáo này nhận 750 triệu đồng tiền chiết khấu hoa hồng từ Việt Á. Số tiền này, Thắm khai cất ở tủ cá nhân, sau đó đề nghị trả lại Việt Á nhưng doanh nghiệp này từ chối. Cuối cùng, 750 triệu đồng được đưa vào quỹ của CDC Nghệ An.
Ở lần tiếp theo, Việt Á đưa cho Thắm 1,4 tỷ đồng. Trong số này, Thắm khai Việt Á trích riêng cho lãnh đạo 2% (tương đương 185 triệu đồng) và Kế toán trưởng 1% (95 triệu đồng), còn lại là cho cơ quan (hơn 1,1 tỷ đồng).
Nguyễn Thị Hồng Thắm phủ nhận việc thỏa thuận chi phần trăm với Việt Á. Sau khi nhận tiền, Thắm phân chia tiền theo tỷ lệ trên cho Giám đốc CDC Nghệ An, cho bản thân và đưa lại cho Trưởng khoa Dược cất giữ.
Cựu Giám đốc CDC Bình Dương nói "vô tình vi phạm"
Theo lời khai của bị cáo Nguyễn Thành Danh (cựu Giám đốc CDC Bình Dương) tại tòa, ông bị VKS truy tố về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” là đúng người, đúng tội. Lý do là ông đã tạm ứng kit xét nghiệm của Công ty Việt Á và Công ty VNDAT để sử dụng trước rồi sau đó hợp thức thanh toán sau, thông qua 5 gói thầu và 7 hợp đồng.
Theo ông Danh, quá trình làm việc, không có ai thoả thuận hay đưa lợi ích vật chất gì cho ông. Việc bản thân bị cáo thực hiện sử dụng trước, thanh toán sau là thực hiện chỉ đạo từ Giám đốc Sở Y tế Bình Dương.
Bị cáo Danh cho biết bản thân ý thức hành vi vi phạm của mình và cáo trạng truy tố là đúng. Tuy nhiên, bị cáo Danh nói thêm cáo trạng nói bị cáo thống nhất việc mượn hàng, thống nhất trong việc để công ty Việt Á đứng pháp nhân thay cho Công ty VNPAT để thực hiện đấu thầu là không đúng; mà bị cáo chỉ làm theo chỉ đạo.
“Bị cáo ý thức được hành vi phạm tội. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, bị cáo vô tình vi phạm pháp luật về đấu thầu, mong HĐXX xem xét”, bị cáo Danh nói.
Theo cáo trạng, Nguyễn Thành Danh đã thỏa thuận, thống nhất với Công ty Việt Á, Công ty VNDAT và chỉ đạo nhân viên CDC Bình Dương ứng kit xét nghiệm, kit tách chiết và vật tư y tế để sử dụng trước, sau đó hợp thức thủ tục để Công ty Việt Á trúng thầu; thống nhất để Công ty Việt Á đứng tên đấu thầu thay cho Công ty VNDAT để hợp thức thanh toán tiền kit tách chiết CDC đã ứng trước của VNDAT.
Ông Danh chỉ đạo nhân viên cấp dưới liên hệ, phối hợp với nhân viên Công ty Việt Á, Công ty VNDAT thông đồng, cung cấp hồ sơ kỹ thuật, báo giá cho đơn vị thẩm định giá để ban hành Chứng thư thẩm định với giá do Công ty Việt Á đề nghị, hợp thức thủ tục hồ sơ đấu thầu, thanh toán 7 hợp đồng với giá mà Công ty Việt Á, Công ty VNDAT đưa ra, gây thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước với số tiền hơn 55 tỷ đồng.
Trước sai phạm của các cán bộ CDC Bình Dương, bị cáo Tiêu Quốc Cường (cựu Phó trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính, Sở Y tế tỉnh Bình Dương) cho biết, khi dịch bùng phát, bị cáo được giao nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đối với việc CDC Bình Dương mua sinh phẩm hóa chất, vật tư tiêu hao phục vụ xét nghiệm COVID-19.
Tại tòa, bị cáo Cường khai đã nhận “cảm ơn” của Công ty Việt Á 3 lần với số tiền là 1,25 tỷ đồng. Bị cáo Cường thừa nhận truy tố của VKS trong cáo trạng là đúng do nhận thức chưa đầy đủ. Đối với số tiền 1,25 tỷ đồng, bị cáo cho biết đã nhận và giữ cho bản thân. Sau khi bị bắt, bị cáo nộp lại vào tài khoản khắc phục hậu quả vụ án của Bộ Công an.
Có ý kiến trước HĐXX, ông Ngô Phát Đạt, đại diện của Sở Y tế Bình Dương đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo là cựu cán bộ của đơn vị mình.
Trước đó, trả lời các câu hỏi của HĐXX, bị cáo Nguyễn Bạch Thùy Linh, Giám đốc Công ty SNB Holdings bật khóc nói rằng bị cáo chưa từng vi phạm pháp luật và chưa bao giờ nghĩ rằng mình lại vi phạm pháp luật. Khi làm việc với Cơ quan điều tra, bị cáo đã hiểu ra và tự nguyện chấp hành mọi yêu cầu.
Bị cáo Linh nói trong nước mắt: “Bị cáo đang bị bệnh hiểm nghèo, bị cáo bị ung thư hiện đã đi căn lên phổi, xin HĐXX xem xét”.