Từ vụ nổ cục nóng điều hòa khiến 2 người thương vong tại khu đô thị Nam Vĩnh Yên, phường Khai Quang, TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, các chuyên gia cho rằng, việc lắp đặt sai vị trí hoặc để phơi nắng, phơi mưa lâu ngày sẽ tiềm ẩn những rủi ro khó lường.
Chia sẻ về nguyên lý hoạt động của điều hòa, một chuyên gia tại Hội khoa học kỹ thuật lạnh và điều hòa không khí Việt Nam (VISRAE) cho biết, điều hòa không khí có 2 bộ phận là dàn nóng và dàn lạnh. Dàn nóng được cấu tạo bởi các lá nhôm hoặc lá đồng ghép xít nhau, các ống đồng chứa môi chất lạnh đặt xuyên qua dàn lá nhôm nhằm mục đích tản nhiệt nhanh ra ngoài môi trường.
Còn dàn lạnh là một trong những bộ phận được lắp đặt bên trong nhà, tỏa ra không khí mát mẻ, tạo không gian dễ chịu cho ngôi nhà.
Trong quá trình hoạt động, cục lạnh sẽ thổi ra khí lạnh làm mát phòng, còn cục nóng thổi khí nóng được hút từ trong phòng ra bên ngoài. Với nguyên tắc trên, cục nóng của điều hòa bắt buộc phải lắp đặt ở bên ngoài phòng để làm nhiệm vụ đẩy khí nóng ra ngoài.
Các yếu tố làm cục nóng điều hòa bị cháy nổ là nhiệt độ môi trường, hoặc nhiều hộ gia đình tiết kiệm điện nên chỉ lắp một máy lạnh cho hai căn phòng sát nhau bằng cách mua máy lạnh có công suất lớn phù hợp với tổng diện tích 2 phòng để làm mát và tiết kiệm điện.
Mặc dù khả năng cục nóng điều hòa bị cháy nổ là ít gặp, tuy nhiên đã có một số vụ tai nạn xảy ra do lắp đặt cục nóng điều hòa sai vị trí, thường gặp ở các tòa chung cư.
“Vị trí tốt nhất để lắp cục nóng điều hòa là ở khu vực có mái che chắn, không bị các tác nhân bên ngoài môi trường làm ảnh hưởng, đặc biệt, tránh lắp cục nóng điều hòa ở khu vực gần cửa sổ, cửa nhôm hay đặt cục nóng ở những nơi không đảm bảo sự bằng phẳng về bề mặt, có dấu hiệu rung lắc khi vận hành. Trường hợp lắp đặt ở khu vực mái tôn nơi sản sinh ra nhiệt lượng cao như vụ việc đáng tiếc xảy ra tại khu đô thị Nam Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc là một trong những nguyên nhân dẫn đến cháy nổ nghiêm trọng”, chuyên gia bày tỏ.
Vị chuyên gia cho biết thêm, qua theo dõi clip và thông tin liên quan đến vụ nổ cục nóng ở Vĩnh Phúc, có thể thấy cục nóng điều hòa đã lắp sai vị trí là khu vực mái tôn của tòa nhà.
Lý giải điều này, chuyên gia cho biết, do trong cục nóng điều hòa tồn tại khí gas, nhờ đó giúp cho điều hòa có thể tỏa ra được luồng khí lạnh, nhằm đáp ứng nhu cầu làm mát trong căn phòng. Nếu lắp đặt ở vị trí mái tôn, phơi nắng phơi mưa lâu ngày sẽ có nguy cơ rò rỉ gas dẫn cùng với nhiệt độ nóng bên ngoài sẽ dẫn đến sự cố phát nổ.
Chuyên gia khuyến cáo, cục nóng, điều hòa cần được bảo dưỡng định kỳ. Với nhà cao tầng, ít bụi, gần hồ, chỉ cần bảo dưỡng 1 lần/năm. Nhà gần đường, nhiều bụi thì phải bảo dưỡng 2 - 3 lần năm. Bụi bẩn làm tắc nghẽn dàn nóng, khiến không giải nhiệt được dễ gây cháy.
Đặc biệt, việc vệ sinh cục nóng của điều hòa phải được thực hiện bởi thợ sửa chữa chuyên nghiệp, không nên tự ý tháo dỡ, kiểm tra để tránh những rủi ro đáng tiếc.
Ngày 21/4, tại khu đô thị Nam Vĩnh Yên phường Khai Quang, TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc xảy ra vụ nổ cục nóng điều hòa trên mái nhà khiến hai người gặp nạn.
Vào thời điểm trên, có 2 nam thanh niên leo lên một mái nhà trong khu đô thị trên để sửa điều hòa. Tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra, sửa chữa thì cục nóng điều hòa bất ngờ phát nổ khiến hai người này bị thương.
Cả hai sau đó được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc. Do vết thương nặng, một người đã tử vong sau đó, còn một người vẫn đang được cấp cứu.
Về sự cố gây nổ ở Vĩnh Phúc, chuyên gia Hội khoa học kỹ thuật lạnh và điều hòa không khí Việt Nam (VISRAE) nhận định, khả năng cao người thợ thử kín bằng khí oxi (O2), dẫn đến hơi dầu máy hòa trộn với oxi áp suất lớn, gây hiện tượng tự kích nổ của hỗn hợp dầu oxi.
Một nguyên nhân khác dẫn đến phát nổ là sự cháy đột ngột của dầu trong quá trình thu hồi gas để sửa chữa, hoặc trong quá trình thu hồi gas để di chuyển dàn nóng, có lẫn không khí ở trong hệ thống máy. Sự bốc cháy xảy ra khi nhiệt độ không khí tăng lên nhiều hơn nhiệt độ bắt lửa của dầu làm lạnh trong máy nén.
Ngoài ra, vị chuyên gia cho rằng cũng có thể do nguyên nhân nhốt gas quá lâu, khi hệ thống có rò rỉ, không khí lọt vào hòa trộn với hơi dầu máy đủ tỷ lệ cũng tự kích nổ.