Báo chí - người bạn đồng hành tin cậy của Tòa án trong kỷ nguyên số

PV: Thưa Chánh án, với vai trò là người đứng đầu một đơn vị trong ngành Tòa án, ông có chia sẻ gì về vai trò, tầm quan trọng của báo chí trong công tác tuyên truyền phổ biến kiến thức pháp luật cũng như trong công tác cải cách tư pháp?

Chánh án Lương Long Bình: Báo chí, với vai trò là một trong những thiết chế quan trọng của đời sống chính trị - xã hội, luôn giữ vị trí đặc biệt trong công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.

Đối với lĩnh vực tư pháp, báo chí có vai trò quan trọng trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đến nhân dân, góp phần nâng cao nhận thức pháp lý và ý thức thượng tôn pháp luật trong xã hội.

Đối với ngành Tòa án nói riêng, báo chí chính là cầu nối hiệu quả giữa hoạt động xét xử với nhân dân, góp phần bảo đảm công khai, minh bạch, và tăng cường niềm tin của người dân vào công lý.

Trong công cuộc cải cách tư pháp hiện nay, báo chí không chỉ là phương tiện truyền thông mà còn là một kênh phản biện xã hội tích cực, giúp cơ quan Tòa án tiếp nhận thông tin đa chiều, từ đó hoàn thiện hơn trong hoạt động xét xử và xây dựng hình ảnh người Thẩm phán ngày càng gần dân, hiểu dân và vì dân.

Nói cách khác, báo chí chính là “diễn đàn công lý” đồng hành cùng ngành Tòa án trong hành trình phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân.

PV: Chánh án có thể chia sẻ việc đơn vị mình đã tạo điều kiện như thế nào cho các nhà báo khi tác nghiệp tại phiên tòa?

Chánh án Lương Long Bình: Trong hoạt động tố tụng, việc bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của báo chí tại phiên tòa là một trong những nội dung cụ thể hóa nguyên tắc xét xử công khai theo quy định tại Điều 103 Hiến pháp năm 2013 và các điều khoản tương ứng trong Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân.

TAND thị xã Mộc Châu nhận thức rõ rằng, báo chí là một lực lượng đồng hành quan trọng trong việc truyền tải thông tin về hoạt động xét xử đến với quần chúng nhân dân. Do đó, chúng tôi luôn xác định việc tạo điều kiện thuận lợi cho nhà báo, phóng viên tác nghiệp tại phiên tòa là một nhiệm vụ quan trọng nhằm bảo đảm nguyên tắc xét xử công khai theo quy định của pháp luật.

Vì vậy, TAND thị xã Mộc Châu luôn phối hợp chặt chẽ với các cơ quan báo chí trước phiên tòa, cung cấp thông tin cần thiết theo quy định, tạo điều kiện bố trí khu vực tác nghiệp phù hợp, đồng thời hỗ trợ về thủ tục và đảm bảo an ninh để phóng viên thực hiện nhiệm vụ trong khuôn khổ pháp luật.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đề cao nguyên tắc cân bằng giữa quyền đưa tin và nghĩa vụ bảo mật thông tin tố tụng, nhất là trong các vụ việc liên quan đến bí mật đời tư, trẻ vị thành niên, hoặc các vụ án có yếu tố nhạy cảm, đảm bảo việc đưa tin không làm ảnh hưởng đến quá trình giải quyết vụ án hay quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự.

PV: Để việc tuyên truyền pháp luật và cải cách tư pháp có hiệu quả, đơn vị đã có sự phối hợp, triển khai cụ thể thế nào với các cơ quan báo chí nói chung và Báo Công lý nói riêng?

Chánh án Lương Long Bình: TAND thị xã Mộc Châu trong những năm qua luôn xác định công tác phối hợp với báo chí là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm lan tỏa thông tin tích cực, củng cố lòng tin của Nhân dân vào hoạt động của cơ quan tư pháp.

Đối với Báo Công lý - cơ quan ngôn luận của TANDTC, chúng tôi thường xuyên phối hợp thông tin hai chiều. Khi có các phiên tòa trọng điểm hoặc những hoạt động nổi bật của đơn vị như tổ chức đối thoại, hòa giải thành công, xét xử lưu động, tuyên truyền pháp luật tại cơ sở..., chúng tôi đều chủ động cung cấp thông tin, tài liệu và hình ảnh để báo phản ánh đầy đủ, kịp thời.

Ngoài ra, nhiều cán bộ của đơn vị cũng tích cực viết bài cộng tác với Báo Công lý và các cơ quan truyền thông khác, chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn trong hoạt động xét xử, giải quyết án phức tạp, những đổi mới trong tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động Tòa án. Nhờ đó, hình ảnh người cán bộ TAND không chỉ gắn với sự nghiêm minh, chuẩn mực trong xét xử mà còn gần gũi, thân thiện và tận tâm với người dân.

PV: Chánh án có mong muốn gì với các cơ quan báo chí nói chung và Báo Công lý nói riêng trong việc tuyên truyền pháp luật và cải cách tư pháp trong thời gian tới?

Chánh án Lương Long Bình: Trong thời gian tới, với bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ và yêu cầu ngày càng cao trong công tác cải cách tư pháp, chúng tôi kỳ vọng các cơ quan báo chí nói chung và Báo Công lý nói riêng tiếp tục phát huy vai trò là người bạn đồng hành tin cậy của ngành Tòa án nói chung và TAND thị xã Mộc Châu nói riêng.

Song song với việc phản ánh trung thực, khách quan các hoạt động xét xử, chúng tôi mong các cơ quan báo chí sẽ tăng cường tuyên truyền những mô hình, cách làm hiệu quả trong cải cách tư pháp, nhân rộng điển hình tiên tiến trong ngành Tòa án. Đồng thời, tiếp tục là kênh phản ánh những tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị chính đáng của nhân dân liên quan đến công tác tư pháp, để Tòa án không ngừng hoàn thiện và phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn.

Đối với Báo Công lý, chúng tôi mong muốn báo tiếp tục là “diễn đàn pháp lý” có uy tín của ngành Tòa án, là nơi phản ánh, tổng kết những cách làm hay, mô hình sáng tạo trong cải cách tư pháp, lan tỏa hình ảnh người Thẩm phán “phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư” đến với công chúng.

Báo Công lý cũng cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng chuyên sâu cho đội ngũ phóng viên pháp luật, để họ không chỉ nắm vững kiến thức tố tụng mà còn có khả năng truyền tải các nội dung pháp luật một cách gần gũi, dễ hiểu và thuyết phục hơn.

Bên cạnh đó, hiện nay còn tồn tại một số cá nhân, tổ chức nhân danh báo chí để truyền tải thông tin sai lệch về tính chất, mức độ của các vụ án, vụ việc được xét xử tại Tòa án gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của cán bộ Tòa án và tính nghiêm minh trong hoạt động xét xử của ngành Tòa.

Vì vậy, TAND thị xã Mộc Châu xin đưa ra một số kiến nghị nhằm tăng cường tính minh bạch, khách quan trong các hoạt động tố tụng như: Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân mạo danh báo chí, lợi dụng truyền thông để đưa tin sai lệch, xuyên tạc hoạt động của Tòa án; Tăng cường truyền thông chính thống từ phía Tòa án, chủ động cung cấp thông tin chính xác, kịp thời về các vụ việc được dư luận quan tâm để định hướng đúng dư luận xã hội; Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan báo chí uy tín, đặc biệt là Báo Công lý, nhằm kịp thời phản bác thông tin sai lệch, bảo vệ uy tín ngành Tòa án và cán bộ làm công tác xét xử; Đẩy mạnh công tác truyền thông nội bộ và bồi dưỡng kỹ năng phát ngôn, cung cấp thông tin cho người phát ngôn Tòa án, giúp bảo vệ hình ảnh của đơn vị trong bối cảnh thông tin đa chiều.

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, thay mặt toàn thể cán bộ, công chức TAND thị xã Mộc Châu, tôi xin gửi tới các nhà báo, phóng viên, biên tập viên lời chúc sức khỏe, trí tuệ và tâm huyết; chúc các cơ quan báo chí ngày càng phát triển, xứng đáng là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.

PV: Xin cảm ơn Chánh án!