Cơ quan chức năng tỉnh Tiền Giang và UBND huyện Chợ Gạo đang khẩn trương triển khai thi công xây dựng cầu Xuân Hòa bắc ngang kênh Xuân Hòa. Tuy nhiên cầu được xây dựng gần cống Xuân Hòa nên còn có ý kiến khác nhau về phương án thi công xây dựng.
Đơn vị vận hành công trình thủy lợi cho rằng không hợp lý
Cầu Xuân Hòa do Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông Tiền Giang làm chủ đầu tư, với kinh phí xây lắp khoảng 40 tỷ đồng; kinh phí giải tỏa bồi thường cho người dân trên 20 tỷ đồng. Cầu Xuân Hòa bắc qua kênh Xuân Hòa, ở vị trí cách cửa cống Xuân Hòa hơn 80 mét, có 3 nhịp, mỗi nhịp dài 33 mét; chiều rộng 12 mét.
Theo thiết kế, cầu có 2 trụ có khoảng thông thuyền hơn 15 mét nằm dưới lòng kênh. Hiện nay, công trình này đang trong giai đoạn hoàn tất công tác giải tỏa bồi thường, chuẩn bị khởi công.
Ngày 22/3/2023, ông Phan Văn Nhã – Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Tiền Giang đã ký văn bản gửi UBND tỉnh Tiền Giang và Sở Giao thông vận tải cho ý kiến về phương án điều chỉnh cầu Xuân Hòa.
Cụ thể trong văn bản nêu kiến nghị: Cho dịch chuyển vị trí xây cầu Xuân Hòa ra khỏi phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, cách phần xây đúc 30 mét; Trường hợp không dịch chuyển vị trí cầu thì cho đặt móng trụ cầu trong phạm vi bảo vệ an toàn cống Xuân Hòa nhưng phải cách phần xây đúc của cống ít nhất 10 mét.
Các ngành chức năng tỉnh Tiền Giang có liên quan đều khẳng định, quá trình làm hồ sơ, thủ tục tiến tới xây dựng cầu Xuân Hòa đều đảm bảo tính pháp lý. Quá trình khảo sát, thẩm định đều có các ngành chức năng và chính quyền địa phương. Công trình này thuộc nhóm A nên được Bộ Giao thông vận tải thẩm định chuyên ngành.
Lý giải việc không mời Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Tiền Giang trong quá trình khảo sát, thẩm định, cơ quan chức năng tỉnh Tiền Giang cho biết, trong quá trình khảo sát, thẩm định đều có đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, là cơ quan quản lý nhà nước thay mặt UBND tỉnh quản lý thủy lợi trong đó có cống Xuân Hòa nên không cần thiết phải tham khảo ý kiến đơn vị vận hành cống Xuân Hòa.
Về việc 2 trụ giữa của cầu nằm dưới kênh Xuân Hòa đã thiết kế độ thông thuyền trên 15 mét; trong khi đó bề ngang miệng cống Xuân Hòa chỉ có 8 mét; hai đế chân trụ hình chữ nhật ngang 1,2 mét và lắp đặt xuôi theo dòng nước nên không ảnh hưởng đến dòng chảy và các phương tiện lưu thông.
Hơn nữa, cống Xuân Hòa lưu lượng nước, tần suất dòng chảy không cao, không có phương tiện thủy trọng tải lớn ra vào nên cầu Xuân Hòa khi xây dựng không ảnh hưởng gì nghiêm trọng.
Ông Ưng Hồng Nghi - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, nếu dịch tuyến thì sẽ ảnh hưởng đến an toàn giao thông sau này nên không thể thực hiện. Mục tiêu là phải đảm bảo an toàn giao thông và an toàn công trình thủy lợi, do đó các đơn vị cần thống nhất với nhau, đơn vị tư vấn cần thuyết minh lại cho đơn vị quản lý cống biết để tạo sự đồng thuận.
Cần tính toán kỹ tránh lãng phí
Theo cơ quan chức năng tỉnh Tiền Giang, đến thời điểm này, mọi công tác chuẩn bị về hồ sơ, thủ tục, kể cả công tác bồi thường cho người dân để thi công cầu Xuân Hòa đã hoàn thành nên khó thay đổi công trình ở vị trí khác.
Một số chuyên gia có kinh nghiệm về thủy lợi cho hay, cầu Xuân Hòa xây dựng cách miệng cống Xuân Hòa hơn 80 mét trong điều kiện bình thường như hiện nay cũng không ảnh hưởng gì lớn. Trong khi đó khi thay đổi thiết kế, dịch chuyển vị trí sẽ kéo theo những vấn đề phát sinh; trong đó có nguồn kinh phí đầu tư thêm rất lớn, nhất là không thể thu hồi đất của dân.
Qua ý kiến của Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Tiền Giang, Sở Giao thông vận tải đã mời các ngành có liên quan như: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Sở Tài Nguyên và Môi trường; Ban quản lý Dự án các công trình Giao thông tỉnh; UBND huyện Chợ Gạo cho ý kiến về công trình xây cầu Chợ Gạo.
Chiều ngày 27/3, UBND tỉnh Tiền Giang có buổi làm việc với các Sở, ngành và Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Tiền Giang để bàn giải pháp về công trình này.
Giải pháp đưa ra có thể chọn phương án 3 (1 trong 4 phương án), là giữ nguyên tim tuyến và phạm vi giải phóng mặt bằng như hồ sơ thiết kế đã phê duyệt, điều chỉnh kéo dài chiều dài nhịp cầu (khoảng 50 mét) để dịch chuyển mố A của cầu không ảnh hưởng đến phần đá ốp lác gia cố bờ kênh của cống Xuân Hòa.
Tuy nhiên theo các ngành chức năng, phương án này phát sinh thêm chi phí ước tính hơn 10 tỷ đồng mà cũng không thay đổi gì so với thiết kế cũ; đồng thời phải mất thời gian, công sức làm lại hồ sơ, thủ tục trình Bộ Giao thông vận tải phê duyệt lại thẩm định chuyên ngành.
Theo ý kiến ông Cao Tấn Hưởng - Phó Chủ tịch UBND huyện Chợ Gạo, hiện nay công trình xây dựng cầu Xuân Hòa địa phương đã chi tiền đền bù cho các hộ dân bị giải tỏa và các hộ đã xây nhà mới ngoài ranh giới giải phóng mặt bằng. Nếu mở rộng phạm vi giải phóng mặt bằng thì phải giải tỏa lần 2, vừa tốn thêm nhiều chi phí mà không giải thích được với dân. Do đó, các giải pháp thay đổi thiết kế công trình cống Xuân Hòa trong thời điểm này đều kém khả thi.
Cầu Xuân Hòa và cống Xuân Hòa là 2 công trình phục vụ đời sống dân sinh, vì sự phát triển kinh tế - xã hội chung của địa phương. Vấn đề bảo vệ hành lang an toàn cống Xuân Hòa, đảm bảo dòng chảy là cần thiết. Song việc thi công cầu Xuân Hòa và công tác đảm bảo an toàn giao thông tại khu vực này cũng không kém phần quan trọng, tạo kết nối lưu thông giữa cầu Vàm Kỳ Hôn và tỉnh lộ 864.
Do đó, UBND tỉnh Tiền Giang cần xem xét thấu đáo, thận trọng trong việc điều chỉnh, thay đổi phương án thiết kế công trình cầu Xuân Hòa, cần dựa vào tình hình thực tế giữa cầu và cống cùng với đó là các đánh giá khoa học, thận trọng từ đó có phương án tối ưu nhất đảm bảo không lãng phí ngân sách nhà nước.