Đất đang tranh chấp, Tòa án đang giải quyết nhưng người sử dụng đất vẫn thực hiện việc xây nhà, bất chấp sự phản đối của công dân và sự ngăn chặn của chính quyền địa phương.
Bà Bùi Thị Lan (SN 1960, trú tại phố Cấm, quận Ngô Quyền, TP. Hải Phòng) có đơn gửi Báo Công lý phản ánh về việc gia đình bà đang đề nghị Tòa án giải quyết tranh chấp về quyền sử dụng đất và vụ án đang được Tòa án thụ lý giải quyết. Tuy nhiên, người đang sử dụng mảnh đất có tranh chấp với bà Lan vẫn thực hiện việc xây dựng nhà và chính quyền địa phương chưa áp dụng biện pháp ngăn chặn kịp thời, chưa giám sát, xử lý nghiêm việc này.
Theo nội dung đơn và trình bày của bà Lan, cụ Bùi Quang Sủ và Phạm Thị Chuột (là bố mẹ đẻ của bà Lan) được thừa hưởng hưởng 5 sào 6 thước đất (tương đương khoảng 1.944m2) do tổ tiên để lại, thuộc thửa 137 tờ bản đồ số 02, tại thôn 4, xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên, TP. Hải Phòng.
Năm 1976, cụ Sủ và cụ Chuột cho vợ chồng bà Bùi Hồng Tuyết và ông Hoàng Đức Tý (là cháu của cụ Sủ, cùng trú tại xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên) khoảng 1 sào đất (tương đương khoảng 360m2) với điều kiện để lập tự, làm nơi thờ cúng.
Do có mâu thuẫn, năm 1993, cụ Chuột đã lập hợp đồng tặng cho con gái là bà Lan 1.475m2 đất, nhưng chưa làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) ngay. Đến năm 2001, cụ Chuột tiến hành lập lại hợp đồng tặng cho và thống nhất đo phần hiện trạng đất cụ đang sử dụng là 1.448m2 để làm GCNQSDĐ cho bà Lan. Phần còn lại là 295,3m2 và 38m2 ngõ đi đang do vợ chồng bà Tuyết và ông Tý sử dụng tạm thời để nguyên.
.
Thửa đất có tranh chấp
Năm 2016, bà Lan có đơn đề nghị Tòa án yêu cầu vợ chồng bà Tuyết và ông Tý phải trả lại 295,3m2 cùng với 38m2 ngõ đi, tháo dỡ công trình phụ, tường bao, ngõ đi. Đồng thời, bà Lan yêu cầu những người có quyền lợi liên quan phải di dời các ngôi mộ trên đất đi chỗ khác để trả lại đất cho gia đình bà Lan.
Về phía vợ chồng bà Tuyết và ông Tý thì yêu cầu bà Lan trả lại 110m2 ở phía sau nhà ông bà và đề nghị hủy GCNQSDĐ mà UBND huyện Thủy Nguyên đã cấp cho bà Lan năm 2001 vì đã cấp vào 110m2 mà bà Tuyết, ông Tý đang yêu cầu trả lại.
Những người có quyền lợi liên quan khác thì yêu cầu bà Lan phải trả lại 82m2 đất nằm trong GCNQSDĐ của bà Lan được cấp năm 2001 vì trên đất đang có phần mộ của gia đình người có quyền lợi liên quan.
Khi xét xử sơ thẩm, TAND TP. Hải Phòng đã quyết định giữ nguyên hiện trạng và hủy yêu cầu của bà Lan, vợ chồng bà Tuyết (ông Tý) và những người có quyền lợi liên quan khác. Theo đó, Tòa án đã tuyên xử: Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của vợ chồng bà Tuyết và ông Tý đòi bà Lan phải trả lại cho vợ chồng bà Tuyết 110m2 đất thuộc thửa 137 tờ bản đồ số 02, tại thôn 4, xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên; Không chấp nhận yêu cầu của vợ chồng bà Tuyết (ông Tý) và một số người liên quan về việc hủy GCNQSDĐ mà UBND huyện Thủy Nguyên đã cấp cho bà Lan năm 2001; Không chấp nhận yêu cầu của những người liên quan về việc đòi bà Lan phải trả lại 82m2 đất có vài ngôi mộ, nằm trong GCNQSDĐ của bà Lan; Không chấp nhận yêu cầu phản tố của bà Lan đòi vợ chồng bà Tuyết và ông Tý phải trả lại 295,3m2 cùng với 38m2 ngõ đi, tại thửa 137 tờ bản đồ số 02, thôn 4, xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên và yêu cầu những người có liên quan phải di dời phần mộ đi chỗ khác.
Không đồng ý với phán quyết nêu trên, các bên có tranh chấp đã đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xem xét, giải quyết theo quy định. Hiện tại, TAND cấp cao tại Hà Nội đã thụ lý và đang xem xét, giải quyết theo trình tự phúc thẩm. Tuy nhiên, vừa qua, vợ chồng bà Tuyết và ông Tý (là người có tranh đất với bà Lan) đã tháo dỡ căn nhà cũ và đang tiến hành xây dựng phần móng nhà mới có diện tích khoảng gần 70m2, bất chấp sự phản đối gia đình bà Lan và ngăn chặn của chính quyền địa phương. Ngay sau khi phát hiện sự việc, bà Lan đã trình báo đến UBND xã Kiền Bái, UBND huyện Thủy Nguyên và các phòng chức năng của huyện.
Theo bà Lan, đến nay, chính quyền địa phương chưa áp dụng các biện pháp nào để ngăn chặn kịp thời theo quy định, khiến vụ việc càng phức tạp. Cũng theo thông tin từ gia đình bà Lan, vợ ông Chủ tịch UBND xã Kiền Bái là người có quyền lợi liên quan trong vụ án tranh chấp đất với bà Lan nên việc xử lý xây dựng trên đất đang có tranh chấp của chính quyền địa phương có dấu hiệu không khách quan.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Trung Dung, Chủ tịch UBND xã Kiền Bái cho biết, đây là vụ việc tranh chấp có tính chất phức tạp, những người có tranh chấp về quyền sử dụng đất đều là người thân, họ hàng. Việc vợ chồng bà Tuyết và ông Tý xây dựng trên đất đang có tranh chấp, UBND xã đã tiến hành kiểm tra, lập biên bản và yêu cầu dừng thi công nhưng người sử dụng đất vẫn tiếp tục xây dựng. UBND xã đã có báo cáo trình UBND huyện Thủy Nguyên về việc dừng thi công công trình trên đất có tranh chấp của vợ chồng bà Tuyết và ông Tý.
UBND huyện Thủy Nguyên đã có văn bản giao Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm tra cụ thể, hướng dẫn UBND xã Kiền Bái ngăn chặn xử lý, không làm thay đổi hiện trạng và tránh để vụ việc diến biến phức tạp, trong khi Tòa án đang giải quyết tranh chấp.
Vẫn theo ông Dung, mặc dù vợ ông là người có quyền lợi liên quan trong tranh chấp đất với bà Lan, nhưng việc xử lý hành vi xây dựng trên đất đang có tranh chấp được giao cho ông Phó Chủ tịch UBND xã chỉ đạo xử lý nên việc xử lý là khách quan, không có sự nể nang.