Vụ cháy chung cư Carina: Chỉ mình chủ đầu tư chịu trách nhiệm và bồi thường thiệt hại?

Vụ cháy ở chung cư Carina (Quận 8, TP HCM) là một sự kiện đau lòng. Nỗi đau cũng dần qua đi, hậu quả từng bước được khắc phục. Tuy nhiên, dư luận quan tâm về trách nhiệm các bên trước pháp luật và bồi thường thiệt hại cho người dân.  

Nguyên nhân vụ cháy là do tai nạn 

Theo CQĐT Công an TP HCM xác định, nguyên nhân vụ cháy tại chung cư Carina vào ngày 23/3/2018 là do tai nạn với thiệt hại là rất lớn. Các bên liên quan phải chịu trách nhiệm để khắc phục hậu quả sự cố trên. Chủ đầu tư, công ty quản lý vận hành tòa nhà và những cá nhân liên quan phải chịu trách nhiệm chính? Tất cả cần được mổ xẻ để phòng tránh những vụ việc tương tự sẽ xảy ra trong tương lai.

Chủ đầu tư, công ty quản lý vận hành tòa nhà và những cá nhân liên quan nào phải chịu trách nhiệm chính vụ cháy tại chung cư Carina?

Căn cứ kết luận giám định của cơ quan CSĐT vùng cháy đầu tiên là khu vực khoang để xe máy số 6. Nơi xuất phát cháy là do sự cố chạm chập trên hệ thống dây dẫn điện. Như vậy, công an TP HCM loại trừ nguyên nhân cháy do đốt phá hoại và nguyên nhân cháy do thuốc nổ, thuốc pháo và các hóa chất có khả năng tự gây cháy. Nguyên nhân chính dẫn đến vụ cháy là do trên hệ thống dây dẫn điện của xe máy đã xảy ra sự cố chập điện (ngắn mạch). Sự cố ngắn mạch phát sinh hồ quang điện mang năng lượng cao đốt cháy vỏ cách điện, làm nóng chảy lõi dây điện tạo hạt đồng nóng chảy mang nhiệt độ cao (trên 1.500 độ C). Sản phẩm vỏ cách điện cháy và hạt nóng chảy văng ra, rơi xuống gây cháy các vật liệu dễ cháy ở xung quanh, gây cháy xe máy và từ đây đám cháy lan đi các hướng gây cháy to. Kết luận này căn cứ trên kết quả giám định số 1516/C54B của Phân viện Khoa học Hình sự tại TP HCM.

Nguyên nhân vụ cháy đã rõ, trách nhiệm đền bù về tài sản, bồi thường thiệt hại vật chất, tinh thần thuộc về các bên liên quan. Theo Luật sư Nguyễn Kiều Hưng (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận định, với bản kết luận nêu trên, thì trách nhiệm đền bù về tài sản hay bồi thường thiệt hại thuộc về nhiều bên. Trong trường hợp này cần xem xét kỹ hợp đồng mà chủ đầu tư là Công ty Hùng Thanh thuê Công ty Dịch vụ địa ốc Sài Gòn (SEJCO) quản lý, vận hành như thế nào. Từ đó phân định trách nhiệm giữa chủ đầu tư và công ty quản lý vận hành trong hợp đồng phải bồi thường thiệt hại cho cư dân và khắc phục hậu quả vụ cháy.

Ai chịu trách nhiệm đền bù thiệt hại?

Theo qui định tại Thông tư 02 của BXD và Luật Xây dựng, Luật Nhà ở thì khi chủ đầu tư thuê đơn vị quản lý vận hành chung cư thì cũng phải chịu trách nhiệm khi sự cố xảy ra. Sau 2 lần thành lập Ban quản trị chung cư không thành, chủ đầu tư là Công ty Hùng Thanh không có chức năng quản lý vận hành, nên thuê Công ty cổ phần dịch vụ địa ốc Sài Gòn (SEJCO) quản lý, vận hành. Căn cứ trên hợp đồng giữa hai bên thì trách nhiệm chính được chuyển giao cho SEJCO. Trong công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC), Công ty Hùng Thanh chỉ chịu trách nhiệm thanh toán chi phí, còn hoạt động kiểm tra, giám sát.. thuộc về SEJCO.

Đến nay, chung cư Carina đang đang sửa chữa dần hoàn thiện để ổn định cuộc sống của cư dân.

Từ đó, Công ty SEJCO chịu trách nhiệm quản lý, vận hành chung cư bao gồm điều khiển toàn bộ hệ thống PCCC. Thực hiện bảo trì, bảo dưỡng, kiểm tra, phát hiện hỏng hóc và báo cáo chủ đầu tư để phê duyệt sửa chữa các hạng mục có giá trị trên 5 triệu đồng. Nếu dưới 5 triệu đồng thì tự ý sửa chữa rồi báo cáo sau.

SEJCO ký hợp đồng với Công ty TNHH dịch vụ bảo vệ Gia Khang làm dịch vụ giữ xe và bảo vệ ở chung cư Carina. Như vậy, cả ba đơn vị cùng có trách nhiệm trong việc quản lý, vận hành tòa nhà chung cư Carina, đặc biệt là SEJCO và công ty bảo vệ.

"Trong quá trình nhận chuyển giao, nếu thấy chất lượng công không được đảm bảo, hệ thống PCCC không hoạt động tốt, hoặc không hoạt động thì SEJCO yêu cầu chủ đầu tư khắc phục, sửa chữa trước khi vận hành. Trường hợp không khắc phục để xảy ra hậu quả thiệt hại nặng nề như trên thì trách nhiệm của đơn vị quản lý vận hành, bảo trì nhà chung cư là rất lớn", luật sư Huỳnh Công Thư (Đoàn Luật sư TP HCM) phân tích.

Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Thành Công (Đoàn Luật sư TP.HCM) cũng cho rằng: Hiện tại đã xác định được nguyên nhân vụ cháy do tai nạn bất cẩn, hậu quả thiệt hại do yếu kém về quản lý, hệ thống thiết bị không đúng chuẩn, kém chất lượng hay do thiết kế tòa nhà sai thì nghĩa vụ bồi thường về tính mạng, sức khỏe lẫn thiệt hại vật chất thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư tòa nhà và đơn vị quản lý.

Như vậy, có thể khẳng định trách nhiệm của chủ đầu tư và đơn vị quản lý, vận hành tòa nhà là Công ty SEJCO. Tuy nhiên, từ sau khi sự cố hỏa hoạn xảy ra, chỉ mỗi chủ đầu tư "gồng gánh" mọi vấn đề từ chăm sóc cư dân, hỗ trợ đền bù thiệt hại, khắc phục hậu quả... Thậm chí, Giám đốc Công ty Hùng Thanh đã bị khởi tố bắt tạm giam, chịu trách nhiệm hình sự. Vậy còn 2 đơn vị nêu trên vì sao đến nay vẫn được an vị, không hề có động thái nào về tham gia bồi thường thiệt hại và cả chịu trách nhiệm trong vụ án này?