Việt Nam mỗi năm có 125.000 trường hợp mắc ung thư

Xu hướng mắc bệnh ung thư gia tăng 

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên, xu hướng mắc bệnh ung thư không những gia tăng ở Việt Nam mà còn ở hầu hết các nước trên thế giới. Theo ghi nhận của Tổ chức Ung thư toàn cầu, năm 2012 toàn thế giới có 14,1 triệu người mắc mới và có 8,2 triệu người tử vong.

Còn tại Việt Nam, trung bình mỗi năm có ít nhất 125.000 trường hợp mắc mới ung thư và dự báo tới năm 2020 sẽ có 189.000 trường hợp mắc căn bệnh hiểm nghèo này mỗi năm. Số người chết hàng năm do ung thư lên tới 82.000, chiếm 73,5% của tổng số người bệnh. Trong khi đó, tỷ lệ tử vong trung bình do ung thư trên thế giới là 59,7%. Ở các nước đang phát triển, tỷ lệ tử vong trung bình là 67,8 phần trăm và ở các nước phát triển, tỷ lệ này thấp hơn nhiều, chỉ có 49,4 phần trăm.

Chăm sóc bệnh nhân tại Bệnh viện Huyết học và Truyền máu T.Ư 

Cũng theo theo Thứ trưởng Bộ Y tế, đến năm 2015 đã có 6 bệnh viện ung bướu và 50 trung tâm, khoa và đơn vị ung bướu, nhưng chỉ đáp ứng được 70% nhu cầu điều trị. Không chỉ cơ sở điều trị, cán bộ y tế chuyên ngành ung thư hiện nay cũng thiếu trầm trọng. Nhân lực trong mạng lưới phòng chống ung thư mới đáp ứng được 60% nhu cầu.

Kết quả nghiên cứu chi phí điều trị ung thư tại các quốc gia Đông Nam Á (được tiến hành tại 8 quốc gia) cho thấy, bệnh nhân ung thư Việt Nam hiện đang phải gánh chịu những hệ lụy tài chính nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong lên đến 55% trong vòng một năm sau khi được chẩn đoán. Trong đó, việc sử dụng chi phí hộ gia đình cho điều trị dẫn đến 41% bệnh nhân sau 1 năm chẩn đoán phải đối mặt với tình trạng thâm hụt tài chính nặng nề. Thêm nữa, hầu hết bệnh nhân được chẩn đoán ung thư ở giai đoạn muộn dẫn đến tỷ lệ tử vong cao, chỉ có 14% bệnh nhân ung thư phát hiện ở giai đoạn sớm. Việt Nam cũng là một trong những quốc gia có số tử vong do ung thư lớn nhất trên thế giới.

Gánh nặng chi phí

Thứ trưởng Bộ Y tế nêu rõ, mặc dù Bộ Y tế đã nhận được sự hỗ trợ từ Chính phủ, các tổ chức trong nước và quốc tế trong các hoạt động phòng chống và kiểm soát bệnh ung thư nhưng chúng ta vẫn cần nhiều hơn nữa các nguồn lực để thực hiện được chiến lược và kế hoạch phòng chống ung thư một cách toàn diện và lâu dài.

Không chỉ có số người ung thư đang gia tăng mà việc điều trị căn bệnh này cũng rất khó khăn, tốn kém và là gánh nặng lớn cho nhiều người. Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Giám đốc Trung tâm Y học Hạt nhân và ung bướu- GS.TS Mai Trọng Khoa cho biết, sau 12 tháng điều trị ung thư (kể từ khi phát hiện bệnh), có đến 66% người bệnh phải đi vay tiền để tiếp tục cứu chữa, 34% bệnh nhân không đủ tiền mua thuốc điều trị… Ông Khoa cho biết thêm, chỉ tính riêng chi phí điều trị cho 6 bệnh ung thư thường gặp nhất đã lên tới gần 26.000 tỷ đồng, bằng 0,22% GDP năm 2012.

PGS, TS Trần Văn Thuấn, Viện trưởng Viện nghiên cứu phòng chống ung thư quốc gia, Phó Giám đốc Bệnh viện K cho rằng, hiện nay tại một số nước phát triển, y học đã chữa khỏi được trên 80% các bệnh ung thư. Có được kết quả trên là nhờ các thành tựu trong phát hiện sớm, chuẩn đoán và điều trị ung thư. Tại Việt Nam, theo thống kê, có trên 70% bệnh nhân ung thư đến khám và điều trị ở giai đoạn cuối. Chính vì vậy mà hiệu quả điều trị không cao, kéo theo đó là thời gian điều trị và chi phí tăng cao.

Theo các chuyên gia y tế, nếu không hành động ngay từ bây giờ thì trong 15 năm tới, khi số lượng bệnh nhân ung thư ở châu Á tăng lên 70%, bệnh ung thư sẽ gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ hệ thống chăm sóc sức khỏe, đời sống xã hội và nền kinh tế của các quốc gia châu Á. Ung thư đã được chính phủ và Bộ Y tế nhận định là vấn đề sức khỏe ưu tiên thể hiện qua “Chiến lược Quốc gia phòng, chống bệnh ung thư và các bệnh không lây nhiễm” giai đoạn 2015-2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và ban hành ngày 20/3/2015.

Tuy nhiên, ung thư không chỉ nên được nhìn nhận dưới góc độ sức khỏe mà còn là vấn đề liên quan đến kinh tế hộ gia đình, xã hội và cả nền kinh tế quốc gia. Do đó, Việt Nam cũng cần tăng cường thêm các chính sách nhằm kiểm soát và hạn chế các yếu tố nguy cơ như việc sử dụng thuốc lá (chủ động và bị động), vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng chống các bệnh lây nhiễm (HIV), viêm gan (HBV, HCV), viêm nhiễm đường sinh dục (HPV)…

Bên cạnh đó, chúng ta rất cần có các chương trình phối hợp đa ngành nhằm nâng cao kiến thức của các chuyên gia và của cộng đồng về bệnh ung thư. Cần đầu tư nhiều hơn vào việc phát hiện sớm một số loại ung thư phổ biến, để làm giảm chi phí điều trị ung thư cho cá nhân, hộ gia đình và xã hội. Công tác này sẽ giúp cải thiện tỷ lệ sống thêm và giảm gánh nặng kinh tế của bệnh ung thư thông qua việc giảm chi phí quản lý (cá nhân và hệ thống) và hạn chế việc mất năng suất lao động.