Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố 6 luật mới

Các Luật được thông qua gồm: Luật Lâm nghiệp; Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật các tổ chức tín dụng; Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật các cơ quan đại diện Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài; Luật thủy sản; Luật quản lý nợ công; Luật quy hoạch.

Sau khi công bố, đại diện các Bộ ngành đã trình bày một số nội dung cơ bản của các Luật được thông qua.

Sẽ không còn chồng chéo trong quy hoạch

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Hiếu cho biết: Luật Quy hoạch là bước đột phá trong việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường theo định hướng XHCH, trong đó xác định quy hoạch là công cụ quan trọng để phân bổ nguồn lực theo cơ chế thị trường  và thúc đẩy việc huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, nhằm giảm bớt gánh nặng đầu tư công.

Quang cảnh buổi họp báo

Luật quy hoạch gồm 6 chương 59 Điều và 3 phụ lục với phạm vi điều chỉnh chung cho tất cả các loại quy hoạch trên phạm vi cả nước về lập, thẩm định hoặc phê duyệt, công bố, thực hiện, đánh giá, điều chỉnh quy hoạch trong hệ thống quy hoạch quốc gia; trách nhiệm quản lý Nhà nước về quy hoạch.

Hệ thống quy hoạch gồm có: Cấp quốc gia, cấp vùng, cấp tỉnh, Quy hoạch đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định. Nguyên tắc chủ yếu trong hoạt động quy hoạch, Luật quy định phải đảm bảo tính thống nhất giữa chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và đảm bảo quốc phòng an ninh; đảm bảo tính tuân thủ, tính thống nhất, kế thừa trong việc lập quy hoạch, tránh tình trạng điều chỉnh bổ sung quy hoạch tùy tiện theo tư duy nhiệm kỳ. Luật cũng quy định nguyên tắc phải có sự tham gia của các cơ quan tổ chức và đảm bảo tính công khai, minh bạch trong hoạt động quy hoạch; quy định rõ nguyên tắc sử dụng hiệu quả các nguồn lực và phân cấp, phân quyền hợp lý giữa các cơ quan để thống nhất trong quản lý Nhà nước về quy hoạch.

Thẩm quyền thẩm định và phê duyệt quy hoạch, Luật quy định Thủ tướng Chính phủ thành lập Hội đồng thẩm định quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia và quy hoạch vùng; Bộ KH&ĐT thành lập Hội đồng thẩm định để thẩm định quy hoạch tỉnh.

Đáng chú ý, Luật khắc phục được tình trạng “xin-cho” các dự án trong quy hoạch thông qua việc điều chỉnh quy hoạch một cách tuỳ tiện, làm lãng phí nguồn lực quốc gia. Các quy định của Luật này về lập, thẩm định quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh có hiệu lực thi hành từ ngày 1/3/2018.

Siết chặt điều kiện được bảo lãnh Chính phủ

Giới thiệu về điểm mới cơ bản của Luật Quản lý nợ công 2017, Thứ trưởng Bộ Tài chính  Vũ Thị Mai cho biết: Luật quản lý nợ công gồm 10 chương, 63 điều, quy định về hoạt động quản lý nợ công bao gồm huy động, sử dụng vốn vay, trả nợ và các nghiệp vụ quản lý nợ công. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2018.

So với Luật Quản lý nợ công 2009, việc cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ được quy định chặt chẽ hơn về đối tượng vay lại, điều kiện vay lại, thẩm định cho vay lại; bổ sung quy định về phương thức cho vay lại, dự phòng rủi ro cho vay lại và việc quản lý rủi ro cho vay lại.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai

Bên cạnh đó, việc quản lý bảo lãnh Chính phủ được quy định theo hướng siết chặt điều kiện được bảo lãnh Chính phủ đối với từng nhóm đối tượng, bổ sung quy định về quản lý rủi ro bảo lãnh Chính phủ. Việc quản lý nợ chính quyền địa phương được quy định chặt chẽ, xác định rõ trách nhiệm, điều kiện vay và trả nợ của chính quyền địa phương.

Đáng chú ý, Luật đã quy định thống nhất quản lý về nợ công, giao một cơ quan là Bộ Tài chính chịu trách nhiệm trong quản lý nợ công thống nhất; tăng cường thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ, tăng thẩm quyền của tập thêm hạn chế quy định thẩm quyền của cá nhân; gắn trách nhiệm của tập thể, cá nhân với trách nhiệm quản lý huy động, sử dụng vốn vay và trả nợ công.

Đảm bảo an toàn tín dụng

Có hiệu lực thi hành từ ngày 15/1/2018, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật các Tổ chức tín dụng được sửa đổi 3 Điều, bổ sung mới 28 điều. Việc sửa đổi, bổ sung một số quy định tại luật này liên quan đến nâng cao năng lực quản trị điều hành.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Kim Anh cho biết: Luật bổ sung thêm trường hợp không cùng đảm nhiệm chức vụ đối với chức danh Chủ tịch HĐQT/HĐTV, Tổng Giám đốc của TCTD, nhằm hạn chế việc lạm dụng quyền đồng thời là người quản trị, điều hành tại TCTD và doanh nghiệp để thực hiện hoạt động đầu tư, cấp tín dụng không trên cơ sở thị trường, tạo ra rủi ro lớn cho hoạt động của TCTD.

Luật minh bạch hoá nguồn vốn góp, ngăn ngừa, hạn chế sở hữu chéo, trong đó bổ sung yêu cầu cổ đông phải chịu trách nhiệm về tính hợp pháp của nguồn vốn góp, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần tại TCTD; bổ sung quy định hạn chế một cổ đông lớn và người có liên quan tại một TCTD không được sở hữu từ 5% vốn điều lệ tại TCTD khác.

Luật bổ sung quy định về áp dụng biện pháp can thiệp sớm để xử lý sớm TCTD có dấu hiệu yếu kém nhưng chưa đến mức phải kiểm soát đặc biệt nhằm hạn chế TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài yếu kém mới phát sinh.

Đồng thời, sửa đổi, bổ sung quy định về kiểm soát đặc biệt nhằm xử lý vướng mắc, bất cập trong quá trình NHNN kiểm soát TCTD trên thực tế thời gian vừa qua, cụ thể: bổ sung thêm trường hợp xem xét đặt TCTD vào kiểm soát đặc biệt; sửa đổi, bổ sung quy định về khoản vay đặc biệt; bổ sung quy định về quản trị, điều hành và hoạt động của TCTD được kiểm soát đặc biệt; quy định cụ thể quy trình đánh giá, đối tượng đề xuất, thẩm quyền phê duyệt chủ trương phù hợp với từng TCTD được kiểm soát đặc biệt dựa trên kết quả đánh giá tổng thể thực trạng của TCTD này; quy định chi tiết về các phương án cơ cấu lại TCTD được kiểm soát đặc biệt…

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cơ quan đại diện nước Cộng hòa XHCN Việt Nam ở nước ngoài  quy định sửa đổi, bổ sung đối với 11 điều trong số 36 điều của Luật Cơ quan đại diện hiện hành. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2018.

Có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2019, Luật Lâm nghiệp có 12 chương với 108 điều, tăng 4 chương và 20 Điều so với Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004. Đây là luật quan trọng, có tác động sâu rộng đến chính trị, kinh tế - xã hội của đất nước, thu hút được sự quan tâm rộng rãi của nhân dân, đặc biệt những người làm nghề rừng.

Luật Thủy sản gồm 9 chương với 105 Điều quy định về hoạt động thủy sản; quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân hoạt động thủy sản hoặc có liên quan đến hoạt động thủy sản; quản lý nhà nước về thủy sản. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2019.