Chiều 9/11, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung các Luật có quy định liên quan đến quy hoạch. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển chủ trì phiên họp này.
Có nên bỏ phương án sử dụng đất quy hoạch tỉnh?
Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật sửa đổi, bổ sung các Luật có quy định liên quan đến quy hoạch, Ủy viên UBTVQH, Chủ nhiệm UBKT của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, tiếp thu ý kiến ĐBQH, dự thảo Luật đã thể hiện lại tên gọi của Luật là: “Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch”. Điều này thống nhất với tên gọi Luật sửa đổi, bổ sung 11 luật có quy định liên quan đến quy hoạch đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 5.
Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh
Về nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai (Điều 6 dự thảo Luật), một số ý kiến phát biểu tại tổ và hội trường đề nghị không quy định nội dung Quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quốc phòng, an ninh tại dự thảo Luật, do những nội dung này đã được quy định tại Luật Quy hoạch. Việc cùng một nội dung quản lý nhà nước nhưng lại được quy định ở nhiều Luật khác nhau là không phù hợp, sẽ gây khó khăn, phức tạp trong áp dụng pháp luật.
UBTVQH cũng cho rằng, nếu được quy định ở nhiều luật khác nhau sẽ gây khó khăn cho việc soạn thảo các văn bản hướng dẫn thi hành và quá trình áp dụng pháp luật do phải tham chiếu nhiều văn bản pháp luật khác nhau. Do vậy, UBTVQH đã tiếp thu theo hướng không quy định nội dung Quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quốc phòng, an ninh trong dự thảo luật này. Đây cũng là nguyên tắc sửa đổi khi xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật có liên quan đến quy hoạch. Các ĐB cũng nhất trí với giải trình, tiếp thu này.
Về quy hoạch đất cấp tỉnh, một số ý kiến đề nghị bỏ “Phương án quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh trong quy hoạch tỉnh” trong hệ thống quy hoạch sử dụng đất vì trái với Luật Quy hoạch.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, nội dung của Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh đã được tích hợp trong Quy hoạch tỉnh, thể hiện ở nội dung phân bổ và khoanh vùng đất đai theo khu chức năng và theo loại đất đến từng đơn vị hành chính cấp huyện để bảo đảm sự phát triển đồng bộ, cân đối nhu cầu sử dụng đất ở cấp tỉnh và đã giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết. Để đảm bảo việc triển khai nội dung trên, Luật Quy hoạch cũng đã quy định việc lập quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Do đó, việc lập thêm Phương án quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh trong quy hoạch tỉnh hoặc Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh là không cần thiết.
Ngoài ra, Luật Quy hoạch cũng không có quy định về phương án quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh trong quy hoạch tỉnh. Việc lập thêm "Phương án quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh" trong quy hoạch tỉnh tại dự thảo Luật hay quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh sẽ dẫn đến tình trạng trên địa bàn tỉnh có nhiều văn bản quản lý đất đai có cùng một nội dung và mức độ chi tiết gây khó khăn cho quá trình áp dụng và lãng phí, nhất là trường hợp cần có sự điều chỉnh việc phân bổ và khoanh vùng sử dụng đất thì phải điều chỉnh đồng thời cả quy hoạch tỉnh lẫn Phương án quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh trong quy hoạch tỉnh hay Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh.
Đa số các ý kiến tán thành với Báo cáo thẩm tra của UBKT và đề nghị không lập Quy hoạch xây dựng tỉnh vì nội dung và mức độ chi tiết của Quy hoạch xây dựng tỉnh trùng với Quy hoạch tỉnh tại Luật Quy hoạch. Các đại biểu cho rằng, việc lập riêng Quy hoạch xây dựng tỉnh sẽ dẫn đến cùng một cấp, cùng một nội dung của ngành xây dựng được lập, thẩm định đến 02 lần, tạo thêm thủ tục hành chính, gây lãng phí, trùng lặp, chồng chéo và khó khăn, phức tạp trong quá trình triển khai thực hiện.
Vẫn còn ý kiến trái chiều
Theo Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh, dự thảo Luật quy định việc lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng, bao gồm quy hoạch xây dựng tỉnh theo pháp luật về xây dựng là hoàn toàn phù hợp với Luật Quy hoạch 2017. Quy hoạch xây dựng tỉnh là sự cụ thể hóa của quy hoạch tỉnh về mặt kỹ thuật chuyên ngành, nó không ngang cấp với quy hoạch tỉnh và hiện là cơ sở pháp lý quan trọng về mặt kinh tế, kỹ thuật đối với các quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, quy hoạch vùng liên huyện…
Nội dung quy hoạch xây dựng tỉnh không trùng lắp với nội dung quy hoạch tỉnh; quy hoạch xây dựng tỉnh chỉ cụ thể hóa nội dung quy hoạch tỉnh với mức độ cụ thể, chi tiết hơn để đáp ứng yêu cầu quản lý và đầu tư xây dựng. Đồng thời, với chức năng quản trị quốc gia Chính phủ cũng cho rằng quy hoạch xây dựng là quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành, để cụ thể hoá quy hoạch tỉnh, tuân thủ tính thứ bậc theo quy định của Luật Quy hoạch 2017, trong dự thảo Luật cũng quy định thẩm quyền phê duyệt đảm bảo thứ bậc này. Từ những lý do trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo và đề nghị Quốc hội cho giữ như quy định tại dự thảo Luật.
Đại biểu Đỗ Văn Sinh
ĐB Triệu Thế Hùng (Lâm Đồng) cũng cho rằng: Cần có quy hoạch xây dựng tỉnh, vì đây là khâu quan trọng trong hệ thống quy hoạch xây dựng quốc gia hiện nay. Đó là quy hoạch có tính chất kỹ thuật, có chuyên ngành sâu và đã được thực hiện theo luật chuyên ngành, giúp cụ thể hóa các định hướng sử dụng về không gian, đất đai, môi trường trên địa bàn. Còn quy hoạch tỉnh là quy hoạch chung gồm các lĩnh vực nhằm phát triển kinh tế - xã hội nằm trong không gian của một địa giới hành chính. Quy hoạch xây dựng tỉnh có vai trò trong công tác quản lý, chứa đựng các toán về hệ thống hạ tầng về kinh tế, kỹ thuật, làm cơ sở cho phát triển về xây dựng quy hoạch và có định hướng phát triển của tầm vóc đô thị, tạo sự phân cấp của hệ thống đô thị để xác định các khu chức năng, thể hiện mối quan hệ kết nối giữa các đô thị và trục đô thị mang tính chất liên vùng kinh tế theo chiến lược quốc gia.
Cũng theo ông Hùng, trên thực tế cho thấy nhiều đô thị phát triển nhưng chưa đảm bảo hài hòa các yếu tố về môi trường sinh thái nên điều này rất cần thiết. Phát triển thiếu yếu tố bền vững là do quy hoạch xây dựng của tỉnh chưa phù hợp, vì vậy, quy hoạch xây dựng tỉnh là căn cứ để địa phương có thể triển khai được các chương trình đầu tư công vào hệ thống hạ tầng kỹ thuật và nâng cấp để mở rộng hệ thống đô thị để đảm bảo theo phát triển về dân cư, mật độ lao động, nhà ở, thương mại.
Tuy nhiên, theo ĐB Đỗ Văn Sinh (Quảng Trị), quy hoạch xây dựng tỉnh lập theo phương pháp tích hợp là sự tiến bộ mà nhiều nước trên thế giới đã và đang triển khai. Quy hoạch xây dựng tỉnh là một hợp phần trong quy hoạch tỉnh. Qua hai kỳ họp và đến thời điểm này, cơ quan soạn thảo và các giải trình của Chính phủ, UBTVQH vẫn chưa chứng minh, làm rõ được sự khác nhau về nội dung giữa hai loại quy hoạch này.
Theo ĐB Sinh, nguyên tắc khi rà soát, điều chỉnh các nội dung này, phải lấy Luật Quy hoạch làm gốc, không được quy định trái và không được trùng lặp. Tất cả các nội dung của quy hoạch xây dựng tỉnh đã được chuyển vào nội dung quy hoạch tỉnh. Mặt khác, mức độ chi tiết được xác định theo tỷ lệ bản đồ của hai loại quy hoạch này là bằng nhau. Vì vậy, ĐB Sinh khẳng định, quy hoạch xây dựng tỉnh hoàn toàn trùng lặp về phạm vi, nội dung và mức độ chi tiết với quy hoạch tỉnh.