Vaccine và Trường học

Chủ trương mở rộng đối tượng tiêm vaccine cho trẻ từ 12-17 tuổi theo lộ trình từ lứa tuổi cao đến thấp đã được Bộ Y tế công bố từ giữa tháng 10. Theo chủ trương đó, ngày 22/10 vừa qua, TP.HCM cũng đã ban hành kế hoạch tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ từ 12-17 tuổi; ưu tiên tiêm trước cho trẻ 16-17 tuổi. Hôm nay 25/10, TP Thủ Đức theo dự kiến bắt đầu tổ chức chiến dịch tiêm vắc xin mũi 1 cho trẻ từ 16-17 tuổi và sau đó đến độ tuổi còn lại. Mũi 2 dự kiến triển khai từ ngày 25/11.

Đặt trong bức tranh tổng thể, tính đến đến 14h chiều ngày 24/10, cả nước đã tiêm 73.260.064 liều vaccine COVID-19 cho các đối tượng từ 18 tuổi trở lên. Để đạt được kết quả này là sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, lực lượng tuyến đầu chống dịch và mọi tầng lớp nhân dân. Trong đó, công tác tuyên truyền về tiêm phòng vaccine COVID-19 đã không ngừng được đẩy mạnh nhằm khơi thông nhận thức, giúp mọi người từ chỗ còn băn khoăn hồ nghi, chuyển sang tự nguyện, tự giác tham gia tiêm chủng để bảo vệ tính mạng và cộng đồng.

Có thể nói, người lớn chúng ta đã đi qua cả chặng đường với không ít những gian nan thử thách, để giờ đây cả nước có cơ sở, tự tin bước vào giai đoạn thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19.

Thế nhưng với trẻ em thì tình hình có khác. Về mặt tâm lý, trẻ em là tương lai của đất nước và trong bất kỳ gia đình dù giàu hay nghèo, thì con cái vẫn được xem là mục tiêu phấn đấu, là ước mơ và kỳ vọng của người lớn. Chính vì vậy bảo vệ các con trong môi trường ít có sự xáo trộn, an toàn luôn được coi là mục tiêu hàng đầu.

Về sinh lý và phát triển, trẻ em khác người lớn khá nhiều. Không những khác về tầm vóc, cân nặng, hình dáng bên ngoài mà quan trọng hơn là các đặc điểm sinh học bên trong của trẻ vẫn “còn đang phát triển” Mọi bộ phận, cơ quan trong mỗi đứa trẻ cần thời gian để hoàn thiện. Chính do đặc tính sinh học của trẻ em có nhiều điểm khác với người lớn, nên việc tham gia thử nghiệm lâm sàng vaccine mới không được áp dụng cho nhóm trẻ em và việc sử dụng vaccine với nhóm đối tượng này càng cần phải “cẩn trọng” hơn, để sự phát triển của các em không bị bất kỳ ảnh hưởng xấu nào.

Mặt khác, trong thời gian đại dịch bùng phát, trẻ em là nhóm đối tượng được xác định ít bị mắc COVID-19 và nếu có nhiễm virus thì tỷ lệ mắc bệnh nặng và tử vong cũng thấp hơn.

Tuy nhiên đến thời điểm này tình hình đã khác, khi đa số người lớn đã có kháng thể qua 2 con đường tiêm chủng, hoặc đã nhiễm virus, vô hình chung 1/3 tổng dân số thế giới là trẻ em lại đang trở thành nhóm yếu thế có nguy cơ nhiễm virus nhiều hơn.

Tình trạng lây nhiễm COVID-19 ở trường học đã xảy ra ở nhiều quốc gia. Tại Anh, hai tuần sau khi bắt đầu học kỳ mùa thu, trên 100.000 trẻ em đã phải nghỉ học vì mắc hoặc nghi mắc COVID-19. Hồi tháng 9, ít nhất 1.000 trường học tại 35 bang ở Mỹ đã đóng cửa khi chỉ vừa bắt đầu mở cửa dạy học trực tiếp trong năm học mới. Nhiều trường đóng cửa sau vài tuần, thậm chí có trường đóng cửa chỉ sau một ngày và tạm thời chuyển sang học trực tuyến.

Việt Nam hiện có khoảng 25 triệu trẻ em, trong đó riêng tại TP.HCM có khoảng 1,8 triệu trẻ từ 5-18 tuổi. Thời gian qua, trong làn sóng dịch COVID-19 thứ 4, đã có nhiều trẻ em trở thành F0, F1, phải điều trị COVID-19 hoặc cách ly y tế.

Trong khi đó cũng mới có 25 tỉnh, thành nước ta cho học sinh tới trường học trực tiếp, các địa phương còn lại phải kết hợp học trực tuyến và trực tiếp hoặc học trực tuyến hoàn toàn. Có nghĩa là phần lớn các em học sinh vẫn buộc phải học trực tuyến ở nhà.

Học sinh ở các địa phương đủ điều kiện cho học sinh đến trường học cũng tiềm ẩn những nguy cơ rủi ro rất lớn. Mới đây, một thời gian ngắn đi học, kế hoạch đến trường của học sinh tại một số địa phương như Phú Thọ, Thanh Hóa, Kon Tum… đã phải tạm dừng vì xuất hiện FO tại một số lớp học.

Đặc biệt, tại thời điểm này việc tiêm vaccine COVID-19 cho trẻ em càng trở nên cấp bách hơn khi thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng chấp nhận sống chung với dịch bệnh, mở cửa lại xã hội, nối lại các hoạt động trong trạng thái bình thường mới, đặc biệt là mở lại trường học.

Các quốc gia trên thế giới đều lo lắng và sốt sắng việc tiêm vaccine cho trẻ em. Tất cả các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia y tế đều hướng tới làm thế nào để tiêm được vaccine COVID-19 cho trẻ, để trẻ đến trường an toàn, để trẻ em không là đối tượng yếu thế, đối tượng gặp nguy hiểm.

Nhiều quốc gia đều đã tiêm chủng vaccine cho trẻ em từ 12-17. Indonesia đứng đầu khu vực về số mũi tiêm vaccine COVID-19. Hơn 3 triệu trẻ em Indonesia đã được tiêm đủ 2 mũi vaccine Covid-19 đạt 11.6 mục tiêu tiêm chủng cho 26.705.490 trẻ em từ 12 - 17 tuổi vào cuối năm nay. Campuchia đã đạt tỷ lệ tiêm chủng 90,24% với nhóm tuổi 12-17 và 98,31% với nhóm tuổi 6-12. Khoảng 88% học sinh trung học phổ thông tại Bangkok của Thái Lan cũng đã được tiêm vaccine phòng COVID-19. Trung Quốc đến ngày 6/9, đã tiêm được hơn 160 triệu liều vaccine cho đối tượng từ 12-17 tuổi. Nước này cũng đặt mục tiêu sẽ hoàn thành toàn bộ các mũi tiêm cho trẻ từ 12-17 tuổi vào cuối tháng 10…

Bộ Y tế Việt Nam đã đưa ra lộ trình phấn đấu trong quý IV/2021 sẽ tiêm đủ 2 mũi vaccine phòng COVID-19 cho 95% trên tổng số 8,1 triệu trẻ em từ 12-17 tuổi trên cả nước. Cùng với tiến độ tiêm vaccine chung trên cả nước, ngành giáo dục, y tế có kế hoạch tổ chức tiêm vaccine chi tiết cho từng lứa tuổi, từng cấp học, từng bước mở lại môi trường an toàn, đón học sinh quay trở lại trường học.

Không thể không có những băn khoăn lo lắng nào từ phía các bậc làm cha mẹ. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm then chốt cần có sự đồng thuận, tích cực hợp tác từ phía các phụ huynh. Một lần nữa chúng ta cần có sự quyết đoán và dũng khí như chúng ta đã từng vượt qua, để đưa các con quay trở lại trường học, cùng chúng ta đến gần hơn với cuộc sống bình thường mới.

Tiêm vaccine cho trẻ em không chỉ bảo vệ chính trẻ mà còn bảo vệ cả cộng đồng. Nếu không có vaccine, khó nước nào có thể sống chung an toàn với dịch bệnh được, chứ chưa nói tới chuyện thoát khỏi đại dịch Covid-19.

Triển khai thực hiện kế hoạch tiêm vaccine an toàn cho trẻ sớm ngày nào, cánh cửa trường học của các con cũng có thể mở sớm theo lộ trình đó.