UBTVQH thông qua Nghị quyết sửa đổi về phân loại đô thị và tiêu chuẩn đơn vị hành chính

Hai nghị quyết này ban hành năm 2016 đã thực hiện được hơn 5 năm.

Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính đã sửa đổi, bổ sung quy định cách tính tổng số điểm phân loại đơn vị hành chính và hồ sơ, trình tự, thủ tục phân loại đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tại những nơi không tổ chức HĐND theo quy định của Quốc hội; sửa đổi, bổ sung làm rõ quy định về cách tính điểm tăng thêm của các tiêu chuẩn phân loại đơn vị hành chính khi đạt trên mức tối thiểu và cách thức tổ chức thẩm định Hồ sơ phân loại đơn vị hành chính để thống nhất với việc phân loại đô thị (theo Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13).

Về phạm vi sửa đổi, bổ sung 2 nghị quyết, Chính phủ đề nghị Nghị quyết 1210 chỉ sửa đổi 5/15 điều, bổ sung 1 điều, bãi bỏ 1 điều và thay thế các phụ lục kèm theo. Đối với Nghị quyết 1211 chỉ sửa đổi 13/32 điều, bổ sung 4 điều và bãi bỏ 1 điều.

Trước khi thông qua, UBTVQH cũng đã thảo luận về dự thảo nghị quyết này.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn tán thành sự cần thiết bổ sung một số điều của Nghị quyết 1210 và đồng tình với Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật. Ủy ban Thường vụ đã triển khai cuộc giám sát chuyên đề về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019-2021, là cơ hội rất thuận lợi để rà soát, cập nhật, bổ sung, hoàn thiện các nội dung cần sửa đổi trong Nghị quyết 1210. Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 1210 đồng thời với việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 1211 về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất, hiệu quả quản lý nhà nước về đô thị, chất lượng đô thị.

Về phạm vi sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 1210, do nghị quyết này đã và đang phát huy giá trị tích cực nhiều mặt, vậy nên chỉ sửa, bổ sung một số điều của nghị quyết, trong đó tập trung bổ sung, làm rõ quy định về tiêu chuẩn phân loại đô thị, điều chỉnh mức quy định đối với một số tiêu chuẩn cụ thể như yêu cầu trong Nghị quyết 06 của Bộ Chính trị là phù hợp. Dự thảo vẫn giữ tiêu chí, tiêu chuẩn cơ bản, phân loại đô thị làm căn cứ cho việc thành lập đơn vị hành chính đô thị, tránh tạo ra sự xáo trộn quá lớn, thiếu nhất quán trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng nhận định: 2 dự thảo nghị quyết sửa đổi được cơ quan chủ trì soạn thảo chuẩn bị sớm, công phu.

Các tiêu chí, tiêu chuẩn phân loại đơn vị hành chính phụ thuộc vào 5 nhóm tiêu chí liên quan đến chức năng, vai trò, cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội và trình độ phát triển cơ sở hạ tầng, kiến trúc, cảnh quan đô thị có ý nghĩa rất quan trọng, nhằm bảo đảm chất lượng của đô thị chín muồi hơn.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị cho ý kiến rà soát lại xem việc sửa lần này có đáp ứng được yêu cầu đề ra hay không, như việc giảm số lượng đơn vị hành chính của cấp tỉnh và cấp huyện đáp ứng yêu cầu thực tế ra sao. Vì trong nghị quyết của Trung ương và nghị quyết Quốc hội về giám sát đối với quy hoạch vừa qua có đặt vấn đề liên quan đến nghiên cứu một cách tổng thể về đơn vị hành chính các cấp; đồng thời, có nên có thêm một số các tiêu chí gọi là điểm thưởng, ưu tiên hay không, vì tiêu chí, tiêu chuẩn đơn vị hành chính phụ thuộc vào 5 nhóm như các đồng chí nêu...

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, tiếp thu ý kiến kết luận của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và ý kiến của UBTVQH, Chính phủ đã chỉ đạo cơ quan soạn thảo bổ sung, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 về phân loại đô thị.

Cụ thể, dự thảo Nghị quyết tập trung vào một số nội dung chính như sau: nghiên cứu, điều chỉnh một số tiêu chuẩn, tiêu chí phân loại đô thị bảo đảm phù hợp với mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày của Bộ Chính trị và các Nghị quyết có liên quan của Bộ Chính trị và yêu cầu thành lập đơn vị hành chính đô thị; làm rõ việc đề xuất các mức áp dụng đối với các đô thị có yếu tố đặc thù gắn với yêu cầu bảo đảm chất lượng đô thị; rà soát quy định cách thức xác định tỷ lệ % cần đạt được theo quy định đối với một số tiêu chí, tiêu chuẩn có tính định tính, chưa lượng hóa cụ thể; điều chỉnh các tiêu chuẩn đối với đơn vị hành chính và các tiêu chí phân loại đô thị bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa hai Nghị quyết sửa đổi Nghị quyết số 1210 và Nghị quyết số 1211…

Về phân loại đô thị theo vùng miền, dự thảo Nghị quyết quy định rõ mức áp dụng khác nhau về một số tiêu chí, tiêu chuẩn như quy mô dân số, mật độ dân số, tỷ lệ lao động phi nông nghiệp và nhóm tiêu chuẩn về cơ cấu và mức độ phát triển kinh tế - xã hội, mức độ phát triển cơ sở hạ tầng đối với 6 vùng kinh tế - xã hội, đặc biệt đối với các vùng Trung du miền núi phía Bắc và vùng Tây Nguyên, vùng duyên hải miền Trung, vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Về các quy định áp dụng phân loại đô thị theo yếu tố đặc thù: dự thảo Nghị quyết quy định rõ mức áp dụng đối với các trường hợp đô thị, khu vực dự kiến hình thành đô thị: có đường biên giới quốc gia; ở hải đảo; thuộc địa bàn miền núi, vùng cao, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn hoặc chịu tác động từ biến đổi khí hậu, rủi ro thiên tai; có di sản văn hóa hoặc di sản thiên nhiên thế giới; được quy hoạch, đầu tư phát triển thành đô thị thông minh, sáng tạo, khoa học - công nghệ. Bên cạnh đó, dự thảo Nghị quyết bổ sung quy định đối với các trường hợp việc phân loại đô thị thực hiện sau khi cơ quan có thẩm quyền quyết định thành lập đơn vị hành chính đô thị.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cũng khẳng định, quá trình sửa đổi hai nghị quyết này này đã được Ủy ban Pháp luật, các Ủy ban, các cơ quan của Quốc hội sát sao, phối hợp rất chặt chẽ. Đến nay, dự thảo đã hoàn thiện và rất phù hợp, sửa đổi được những vấn đề lớn.

Về phía cơ quan soạn thảo, Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Pháp luật để hoàn thiện lại một lần cuối trước khi Chủ tịch Quốc hội ký ban hành nghị quyết này, bà Phạm Thị Thanh Trà cho biết.

UBTVQH đã biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết với tỷ lệ tán thành 100%.