Tranh chấp di sản thừa kế tại nhà số 28 Hàng Vôi, Hoàn Kiếm, Hà Nội: Bao giờ mới có hồi kết?

Nhà đã được xác lập quyền sở hữu

Căn nhà 28 Hàng Vôi nguyên là của cụ Hoàng Huân Trung (mất năm 1950) và cụ Vũ Thị Trúc (mất năm 1977 - là ông bà nội của ông Hoàng Kim Đồng) theo bằng khoán điền thổ số 666. Do cụ Hoàng Huân Trung đã mất nên cụ Vũ Thị Trúc tiếp tục quản lý ngôi nhà này đến năm 1954 thì ủy quyền cho anh trai cụ là Vũ Trọng Quý quản lý nhà.

Tài sản là nhà 28 Hàng Vôi đang bị tranh chấp

Ngày 7/10/1957, cụ Quý ốm chết nên ngày 5/12/1957, ông Hoàng Cơ Quảng (là con trai của cụ Trung và cụ Trúc - là bố ông Hoàng Kim Đồng) đã có đơn xin được quản lý nhà 28 Hàng Vôi. Vì đang trong đơn vị tác chiến của quân đội nên ông Quảng ủy quyền cho vợ là bà Vũ Thị Tám (mẹ ông Đồng) thay mặt làm thủ tục quản lý nhà.

Năm 1959, vì điều kiện công tác, bà Vũ Thị Tám phải theo cơ quan Nhà nước, không đảm nhiệm được việc quản lý trông nom nhà nên ông Quảng có đơn đề nghị Sở Nhà cửa trước bạ đến quản lý nhà này.

Sau giải phóng miền Nam, ông Quảng về công tác ổn định tại miền Bắc đã nhiều lần làm đơn đề nghị Nhà nước trả lại nhà 28 Hàng Vôi do bố mẹ ông để lại để gia đình ông tự quản lý, trông nom. Năm 1994, ông Quảng qua đời nên ông Hoàng Kim Đồng (là con trai trưởng của ông Quảng, cháu đích tôn của cụ Trung) tiếp tục đề nghị các cơ quan chức năng xem xét, trả lại nhà của ông bà nội ông.

Ngày 26/4/1999, tại Công văn số 1736/VPCP-VII của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao Tổng Thanh tra Nhà nước xác minh, kết luận và kiến nghị biện pháp xử lý lên Thủ tướng Chính phủ.

Ngày 20/1/2000, Thanh tra Nhà nước có Kết luận số 51/TTNN-XKT báo cáo kết quả xác minh đơn xin lại nhà 28 Hàng Vôi với nội dung xác định: Nhà 28 Hàng Vôi là của các cụ Hoàng Huân Trung, Nguyễn Thị Nhân (vợ đầu cụ Huân, đã mất năm 1923) và Vũ Thị Trúc, không thuộc diện nhà cải tạo, chưa có sự kiện pháp lý nào làm thay đổi quyền sở hữu và sử dụng của cụ Hoàng Huân Trung. Hơn nữa, nhà 28 Hàng Vôi chưa bao giờ là sở hữu nhà nước, do đó Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý trả lại nhà này cho cụ Hoàng Trung Huân, các con cháu cụ Huân chỉ là người quản lý, có nghĩa vụ bảo vệ, gìn giữ, bảo tồn di sản.

Tranh chấp đòi chia thừa kế, đòi tài sản chung...

Năm 2015, bà Hoàng Kim Anh (chị gái ông Hoàng Kim Đồng) có đơn khởi kiện ra Toà đòi chia thừa kế, đòi tài sản chung hai khối tài sản do cụ Hoàng Huân Trung để lại, một khối tài sản là nhà từ đường tại xã Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội (nay là phường Đông Ngạc, Bắc Từ Liêm) và tài sản tại số 28 Hàng Vôi. Cả hai khối tài sản này đều do ông Hoàng Kim Đồng đang quản lý chung.

Tại Bản án sơ thẩm số 30/2015/DS-ST ngày 14/7/2015 của TAND TP. Hà Nội đã công nhận di sản tại phường Đông Ngạc là nơi thờ cúng, sinh hoạt tâm linh của gia tộc họ Hoàng. Đồng thời, TAND TP. Hà Nội cũng đình chỉ yêu cầu đòi chia thừa kế của bà Hoàng Kim Anh đối với di sản của cụ Hoàng Huân Trung tại 28 Hàng Vôi, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Không đồng ý với bản án sơ thẩm, bà Hoàng Kim Anh tiếp tục kháng cáo lên cấp phúc thẩm.

Tại Bản án phúc thẩm số 120/2017/DSPT ngày 8/5/2017, TAND cấp cao tại Hà Nội đã quyết định: Đình chỉ yêu cầu khởi kiện của bà Hoàng Kim Anh về việc đòi tài sản chung của vợ chồng cụ Hoàng Huân Trung để lại tại phường Đông Ngạc do bà Hoàng Kim Anh chưa có đủ điều kiện khởi kiện. Không chấp nhận yêu cầu công nhận tài sản chung của bà Hoàng Kim Anh trong vụ án dân sự. Huỷ một phần bản án sơ thẩm về phần tranh chấp chia di sản thừa kế đối với các tài sản là phần diện tích nhà ở tầng 2, diện tích đất đã xây dựng 55m2 nhà tại 28 Hàng Vôi. Chuyển hồ sơ vụ án cho TAND TP. Hà Nội giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.

Để làm rõ hơn về khối tài sản này, ngày 26/7/2017, Thanh tra Chính phủ có Văn bản số 1855/TTCP-C.I trả lời đơn của ông Hoàng Kim Đồng đề nghị Thanh tra Chính phủ giải thích Báo cáo số 51/TTNN-XKT ngày 20/1/2000 của Thanh tra Chính phủ về chủ thể được Nhà nước trả nhà tại 28 Hàng Vôi. Theo đó, một lần nữa Thanh tra Chính phủ khẳng định: Việc Nhà nước trả nhà 28 Hàng Vôi cho gia đình ông Hoàng Cơ Quảng nguyên là tài sản của cụ Hoàng Huân Trung, Nguyễn Thị Nhân và cụ Vũ Thị Trúc. Đó là tài sản chung của tất cả các con, cháu của các cụ; mọi phát sinh về quyền lợi hay chuyển dịch tài sản được thực hiện theo pháp luật về thừa kế.

Tuy nhiên, bà Kim Anh không đồng ý với Văn bản 1855 của Thanh tra Chính phủ nên tiếp tục có đơn gửi Thanh tra Chính phủ yêu cầu huỷ văn bản này.

Để bảo vệ khối di sản chung của tất cả các đồng thừa kế, mới đây, ông Hoàng Kim Đồng đã có đơn đề nghị khẩn cấp gửi Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị bác đơn của bà Hoàng Kim Anh khiếu nại và yêu cầu huỷ Văn bản số 1855 của Thanh tra Chính phủ.

Báo Công lý sẽ tiếp tục thông tin về sự việc.