Ngành phục hồi chức năng đang gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực; nhất là nhiều địa phương chưa bố trí kinh phí cho các hoạt động này.
Tại hội nghị triển khai Quyết định số 569/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển hệ thống Phục hồi chức năng giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2050, PGS.TS Lương Ngọc Khuê - Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia cho biết, phục hồi chức năng là một trong các lĩnh vực không thể thiếu được của hệ thống y tế hoàn chỉnh.
Hiện tổ chức mạng lưới phục hồi chức năng ở nước ta đã được củng cố và phát triển từ trung ương đến địa phương. Năng lực chuyên môn kỹ thuật ngày càng được nâng cao. Cả nước có 2.431 cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề phục hồi chức năng, trong số đó, có 1.721 kỹ thuật viên.
Tuy nhiên, theo PGS Khuê, hiện ngành phục hồi chức năng cũng gặp nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất đa số còn chật hẹp, thiếu các trang thiết bị hiện đại, nhiều cơ sở phục hồi chức năng chưa tiếp cận với người khuyết tật, chưa có lối đi cho người đi xe lăn, chưa có phiên dịch ngôn ngữ ký hiệu.
Các kỹ thuật can thiệp bằng dụng cụ phục hồi chức năng chưa được bảo hiểm y tế hỗ trợ nên còn là gánh nặng với người khuyết tật và gia đình. Nhìn chung, hệ thống phục hồi chức năng tại các bệnh viện chỉ đáp ứng, tiếp cận được khoảng 20% người khuyết tật. Nhân lực phục hồi chức năng còn thấp so với thế giới: 0,25 cán bộ phục hồi chức năng/10.000 dân, trong khi Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo là 0,5-1 cán bộ phục hồi chức năng/10.000 dân.
Đặc biệt, trong khi Việt Nam là một quốc gia có nhu cầu phục hồi chức năng lớn ước tính có 7% dân số từ 2 tuổi trở lên là người khuyết tật thì một số địa phương có xu hướng sáp nhập bệnh viện phục hồi chức năng vào bệnh viện y học cổ truyền làm giảm số lượng bệnh viện phục hồi chức năng.
Kinh phí thực hiện phục hồi chức năng cho người khuyết tật của các địa phương hầu như chưa được bố trí hoặc nếu có thì rất ít địa phương bố trí kinh phí, nhất là công tác phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng…
Để từng bước tháo gỡ những khó khăn của hệ thống phục hồi chức năng, Bộ Y tế đã xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 569/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển hệ thống Phục hồi chức năng giai đoạn 2023 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, để triển khai hiệu quả Quyết định này, các Bộ, Ban, ngành, địa phương, các cơ quan trung ương và địa phương, các tổ chức có liên quan nghiên cứu và triển khai việc chỉ đạo triển khai trong phạm vi, chức năng, nhiệm vụ. Đối với địa phương, đề nghị đưa các mục tiêu, chỉ tiêu thực hiện Chương trình vào chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Các đơn vị nghiên cứu, bám sát quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu, nội dung nhiệm vụ, giải pháp và tổ chức thực hiện, nhiệm vụ cụ thể của các Bộ ngành địa phương, cơ quan đơn vị mình để xây dựng Kế hoạch thực hiện Chương trình phù hợp; bố trí đủ nguồn lực, cơ sở vật chất, thực hiện lồng ghép Chương trình này với các chương trình, nhiệm vụ, đề án, dự án khác để triển khai thực hiện tại địa phương.
UBND các cấp cũng xây dựng và tổ chức thực hiện Chương trình phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng; tạo điều kiện để cơ quan, tổ chức và cá nhân tổ chức hoặc tham gia thực hiện hoạt động phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng.