Trong những ngày vừa qua, tỷ giá được điều chỉnh tăng và có thời điểm sát với trần quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).
Về vấn đề này, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình khẳng định, ngoài yếu tố tâm lý, tỷ giá tăng chủ yếu là do kỳ vọng của xã hội vào việc điều chỉnh tỷ giá của NHNN. “Tư lệnh” ngành ngân hàng cũng đã giải đáp một số thắc mắc liên quan đến gói hỗ trợ cho ngư dân bám biển, tín dụng ưu tiên cho sản xuất nông nghiệp theo chuỗi.
Thị trường ngoại hối tiếp tục ổn định
Người đứng đầu ngành ngân hàng khẳng định, tâm lý của người dân phần nào đã ảnh hưởng đến thị trường ngoại hối và thị trường vàng sau sự kiện Trung Quốc đặt giàn khoan trái phép trên thềm lục địa của nước ta thời gian qua. Tuy nhiên, sau khi có chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và sự vào cuộc nhanh chóng của NHNN thì tâm lý đó của người dân đã nhanh chóng được khắc phục. “Điều đó thể hiện ở trên toàn hệ thống ngân hàng, tiền gửi bằng ngoại tệ của người dân không tăng mà thậm chí tiếp tục giảm, tiền gửi bằng đồng Việt Nam vẫn tiếp tục tăng lên”, Thống đốc nói.
Thống đốc Nguyễn Văn Bình cũng khẳng định, trong gần 6 tháng qua, NHNN chưa tiến hành điều chỉnh tỷ giá và tỷ giá vẫn tiếp tục ổn định. Chính vì vậy, trong xã hội cũng có kỳ vọng NHNN sẽ điều chỉnh tỷ giá. Tuy nhiên, phân tích thị trường, cung – cầu và cục diện kinh tế vĩ mô có thể thấy, hiện nay quan hệ cung cầu vẫn rất được đảm bảo. Cũng theo Thống đốc, từ đầu năm đến nay, đã có xuất siêu, cán cân thanh toán thặng dư ở mức lớn, trên 10 tỷ USD và NHNN tiếp tục mua được 10 tỷ USD, dự kiến cho cả năm thì năm nay cung cầu ngoại tệ vẫn rất dồi dào.
“Chúng tôi cho rằng, điều kiện khách quan để buộc phải điều chỉnh tỷ giá là chưa có. Tuy nhiên, để khuyến khích xuất khẩu, để làm cho giá trị đồng Việt Nam không bị đánh giá quá cao, thì việc NHNN có thể xem xét việc điều chỉnh tỷ giá ở mức độ phù hợp thì cũng là một việc mà xã hội hết sức quan tâm. Từ đó có thể khẳng định, tỷ giá lên trong những ngày vừa qua chỉ là một phần nhỏ do tâm lý từ sự kiện Biển Đông, còn chủ yếu là do kỳ vọng điều chỉnh tỷ giá của thị trường. Thế nhưng, do phân tích kinh tế vĩ mô, phân tích năng lực điều hành của NHNN, chúng tôi cam kết rằng, thị trường ngoại hối vẫn tiếp tục ổn định từ nay đến cuối năm, nếu có điều chỉnh thì NHNN sẽ chủ động điều chỉnh ở mức không quá 2%”, người đứng đầu NHNN nhấn mạnh.
Khắc phục những hạn chế của chương trình vay đánh bắt xa bờ
Đối với chương trình tín dụng hỗ trợ ngư dân bám biển, Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định, cần phải làm sao để có thể khắc phục được mặt yếu kém của chương trình cho vay đánh bắt xa bờ trước đây và giúp đạt được định hướng tái cơ cấu lại ngành đánh bắt xa bờ trong tổng thể tái cấu trúc ngành nông nghiệp Việt Nam.
Thống đốc thừa nhận, với chương trình cho vay đánh bắt xa bờ trước đây, nếu đứng dưới góc độ tín dụng ngân hàng thì đó có thể là 1 chương trình không thành công bởi nợ quá hạn, nợ xấu … chiếm tỷ trọng lớn. Nhưng theo Thống đốc, đứng dưới góc độ kinh tế xã hội thì chương trình này có những mặt tích cực lớn. Nhờ chương trình này mà hiện nay đã có được đội tàu đánh bắt xa bờ tương đối lớn giúp cho ngư dân có thể bươn trải ra các vùng biển xa, đặc biệt là các vùng biển Hoàng Sa và Trường Sa. “Không những nó giúp cho chúng ta bảo vệ chủ quyền và thực hiện quyền chủ quyền của đất nước mà còn nâng cao năng lực đánh bắt xa bờ một cách đáng kể đối với ngư dân của Việt Nam và từ đó khẳng định được tiềm năng đánh bắt xa bờ của đất nước chúng ta, mở ra một hướng là chúng ta phải có định hướng lớn hơn nữa trong vấn đề đánh bắt xa bờ này”, Thống đốc nói.
Thống đốc cũng khẳng định gói này chủ yếu giúp ngư dân có tiềm năng đóng các con tàu sắt lớn hơn, vững chãi hơn để ngư dân có thể bươn xa bám biển dài ngày hơn và hoạt động đánh bắt xa bờ hiệu quả hơn. “Tuy nhiên, để thực hiện chương trình như vậy cần thời gian, trong khi chúng ta phải duy trì năng lực sản xuất, năng lực đánh bắt xa bờ của ngư dân. Do vây, một phần trong gói tín dụng này vẫn để hỗ trợ cho ngư dân trong việc hoán cải cũng như sửa chữa, nâng cấp các con tàu hiện nay”, Thống đốc khẳng định.
Nhân rộng cho vay sản xuất nông nghiệp theo chuỗi
Theo Thống đốc, trong thời gian qua, nước ta xuất hiện nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng liên kết chuỗi sản phẩm. Sơ bộ đánh giá của các cơ quan chức năng cho thấy, đây là mô hình hết sức hiệu quả và cũng sẽ là mô hình trụ cột cho quá trình tái cấu trúc ngành nông nghiệp của đất nước. Mô hình này đòi hỏi phải có sự tham gia của các hợp tác xã hoặc các doanh nghiệp. Các hợp tác xã và các doanh nghiệp này sẽ làm đầu mối để liên kết tất cả các công đoạn trong quy trình sản xuất nông nghiệp từ khâu sản xuất cho đến chế biến, tiêu thụ, từ khâu liên kết các hộ gia đình trong chuỗi sản phẩm đó cho đến khâu chế biến và tìm thị trường tiêu thụ. Do vậy, Thống đốc khẳng định: “ Tất cả các mô hình sản xuất nào, các hợp tác xã nào và doanh nghiệp nào đáp ứng được tiêu chí đó đều có quyền tiếp cận được với khoản vay ưu đãi của ngân hàng”.
“Chúng tôi cho rằng, chương trình thí điểm cho vay phục vụ sản xuất nông nghiệp theo chuỗi nhất định sẽ thành công và trên cơ sở các kết quả của chương trình thí điểm này, chúng tôi sẽ thể chế hóa nó để tạo thành cơ sở pháp lý nhân rộng ra trên toàn quốc để đáp ứng nhu cầu tái cấu trúc lại nền sản xuất nông nghiệp của đất nước theo tinh thần đã được Thủ tướng phê duyệt”, người đứng đầu NHNN khẳng định.
Đỗ Huyền