Thay xương bả vai nhân tạo cho cậu bé 12 tuổi bị ung thư

Sau khi ca đầu tiên thay toàn bộ xương bả vai bằng vật liệu PEEK với công nghệ 3D và công bố trên Y văn tháng 9/2018 cho một bệnh nhân 16 tuổi người Trung Quốc, ngày 17/8, tại Bệnh viện K, bệnh nhân 12 tuổi bị ung thư xương bả vai được thực hiện phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ xương bả vai và thay thế bằng xương bả vai nhân tạo được làm từ vật liệu PEEK với công nghệ in 3D sản xuất hoàn toàn tại Việt Nam.

Vùng vai trái của bệnh nhi bị sưng nhẹ và đau âm ỉ từ tháng 1 năm nay. Các bác sĩ Bệnh viện K chẩn đoán bé mắc u nguyên bào thần kinh thể kém biệt hóa. Khối u gây sưng nề vùng vai trái, ấn đau tại chỗ, gây hạn chế vận động vai. K

Khối u xâm lấn phần mềm lân cận, kích thước 5x10 cm, chưa di căn xa. Bác sĩ chỉ định phẫu thuật thay xương sau khi vào 4 chu kỳ hóa chất để thu nhỏ khối u. Xương thay thế làm từ công nghệ in 3D với vật liệu PEEK.

Sau nửa năm điều trị hóa chất, khối u nhỏ lại, đỡ đau trẻ có thể cử động vai. Kíp phẫu thuật gồm PGS.TS Trần Trung Dũng - Giảng viên Trường Đại học Y Hà Nội, ê-kíp Trung tâm Phẫu thuật Khớp và Y học thể thao Bệnh viện Tâm Anh cùng Bệnh viện K, cắt bỏ toàn bộ xương bả vai và khối u, thay thế bằng xương nhân tạo.

Một ngày sau mổ, bệnh nhi ngồi dậy được, vận động vai nhẹ nhàng theo hướng dẫn. Tiến triển các ngày sau mổ thuận lợi, không có biểu hiện nhiễm trùng, biên độ vận động cải thiện dần. PGS.TS Trần Trung Dũng cho biết, kết quả bước đầu của ca phẫu thuật cho bệnh nhi này khả quan với các yêu cầu về giải phẫu và thẩm mỹ cũng như chức năng.

Theo các chuyên gia, ung thư xương bả vai khá hiếm gặp nhưng lại là thách thức rất lớn với các bác sĩ trong điều trị, không chỉ đơn thuần là điều trị ung thư cắt bỏ khối u triệt để mà còn phục hồi hoặc thay thế các phần chi thể bảo đảm chức năng vô cùng quan trọng của xương bả vai trong vận động khớp vai, thẩm mỹ cơ thể và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Sự hiếm gặp của tổn thương u xương bả vai kèm theo cấu trúc phức tạp về giải phẫu và chức năng làm cho việc cân nhắc tạo hình lại xương bả vai cho các bệnh nhân ung thư đôi khi đi vào bế tắc và không có giải pháp.

Trên thế giới, việc tạo hình xương bả vai được thực hiện từ khá lâu và một điểm thú vị là các thiết kế cũng khá đa dạng.

Tại châu Á, có khoảng hơn 10 ca được thay thế xương bả vai nhân tạo sau mổ cắt bỏ xương bả vai do ung thư trong đó có một ca được thực hiện thành công tại Việt nam đầu năm 2020.

Sự khó khăn cho phẫu thuật là xương bả vai nhân tạo không sẵn có do cấu trúc giải phẫu mỗi người khác nhau vì vậy phẫu thuật phục hồi lại đòi hỏi việc sản xuất riêng theo thông số của bệnh nhân mà khả năng ở Việt Nam trước đây chưa thể đáp ứng ngay được.