Ủy ban Quốc phòng và An ninh (UBQPAN) tha thiết đề nghị UBTVQH lựa chọn Phương án 1- cấm điều khiển phương tiện mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, để bảo vệ được nhiều tính mạng, sức khỏe, tài sản cho người dân, bảo vệ nguồn lực cho xã hội, bảo vệ tuổi thọ của giống nòi.
Tiếp tục chương trình làm việc phiên họp thứ 31, sáng 15/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Kế thừa Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia
Trình bày báo cáo một số vấn đề lớn của dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Chủ nhiệm UBQPAN Lê Tấn Tới cho biết, quy định về cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, được cử tri và dư luận nhân dân đặc biệt quan tâm.
Do đây là nội dung lớn, có tác động đến toàn bộ người điều khiển phương tiện tham gia giao thông, Thường trực UBQPAN tổng hợp và đề xuất 02 phương án sau:
- Phương án 1: Quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn (kế thừa theo quy định tại khoản 6 Điều 5 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019, áp dụng đối với tất cả các loại phương tiện giao thông đường bộ).
- Phương án 2: Quy định như Luật Giao thông đường bộ năm 2008 là cấm: “Điều khiển xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn. Điều khiển xe mô tô, xe gắn máy mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở”. Đồng thời, phải sửa đổi quy định liên quan tại khoản 6 Điều 5 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019.
“Thường trực UBQPAN nhất trí với đề xuất của Chính phủ và tha thiết đề nghị UBTVQH lựa chọn Phương án 1 để báo cáo Quốc hội cho phép tiếp tục kế thừa quy định hiện hành để bảo vệ được nhiều tính mạng, sức khỏe, tài sản cho người dân, bảo vệ nguồn lực cho xã hội, bảo vệ tuổi thọ của giống nòi”, ông Tới nói.
Uống rượu, bia không thể biết lúc nào đến ngưỡng để dừng lại
Trước đó, tổng hợp các ý kiến xung quanh quy định này, Chủ nhiệm UBQPAN cho biết có 2 “loại” ý kiến.
Trong đó, loại ý kiến thứ nhất, nhất trí với dự thảo Luật là cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn. Về ưu điểm, quy định trên kế thừa từ Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và thống nhất với quy định tại khoản 6 Điều 5 của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019. Quy định trên đã được thực tiễn kiểm nghiệm phát huy kết quả tốt. Số vụ tai nạn liên quan đến rượu bia giảm. Cấm hành vi trên với mục đích phòng ngừa, làm giảm những rủi ro, thiệt hại tiềm tàng do việc sử dụng rượu, bia mà điều khiển phương tiện giao thông gây ra, được các nhà khoa học ủng hộ.
“Đến nay, quy định cấm trên đã đi vào cuộc sống, được đông đảo người dân đồng tình thực hiện và đang từng bước hình thành văn hóa “đã uống rượu, bia không lái xe”. Về nồng độ cồn nội sinh phát hiện qua hơi thở, đến thời điểm hiện nay chưa có căn cứ rõ ràng; có thể kiểm tra lại qua xét nghiệm máu để không làm sai lệnh kết quả xử lý” ông Tới nói. Về hạn chế, việc quy định cấm tuyệt đối nồng độ cồn “như vậy là nghiêm khắc và tác động đến thói quen sử dụng rượu, bia của một bộ phận người dân Việt Nam”. Ngoài ra, ảnh hưởng nhất định đến một số hoạt động văn hóa, lễ hội truyền thống của một số địa phương; giảm sức tiêu thụ đồ uống có cồn, từ đó làm ảnh hưởng nhất định các hoạt động sản xuất, nhập khẩu, phân phối, cung ứng, tiêu thụ rượu, bia của nước ta.
Đáng chú ý, theo ông Tới, loại ý kiến thứ hai, “đề nghị cân nhắc quy định trên và cần có báo cáo đánh giá, tổng kết, cơ sở khoa học để đưa ra mức giới hạn thấp nhất”.
Về ưu điểm, đáp ứng được nhu cầu của một bộ phận người dân, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người đã sử dụng rượu, bia được điều khiển phương tiện tham gia giao thông; không làm giảm sức tiêu thụ đồ uống có cồn, không làm ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất, nhập khẩu, phân phối, cung ứng, tiêu thụ rượu, bia của nước ta và cả gián tiếp cho nhiều người lao động trong chuỗi sản xuất, kinh doanh.
“Quy định ngưỡng giới hạn nồng độ cồn cho phép đối với người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ cũng tương đồng với quy định của nhiều nước trên thế giới”, ông Tới nói.
Về hạn chế, làm tăng số vụ tai nạn giao thông, kéo theo làm tăng hậu quả, thiệt hại do tai nạn giao thông gây ra như các thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản của người điều khiển phương tiện, người tham gia giao thông khác.
“Khó bảo đảm tính khả thi khi người uống rượu, bia không thể biết lúc nào đến ngưỡng để dừng lại”, Chủ nhiệm UBQPAN nhấn mạnh.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị tiếp tục nghiên cứu, làm rõ các ưu, nhược điểm nêu trên cũng như về đề xuất 2 phương án cấm này.
“Trong thảo luận hôm nay, gần như 100% ý kiến của TVQH đồng ý với phương án 1. Thậm chí, nêu rõ trong báo cáo tiếp thu, giải trình là đa số đồng ý phương án 1, kế thừa luật phòng chống tác hại của rượu bia và thuốc lá. Chỉ một số ý kiến đề nghị nghiên cứu làm rõ tính khoa học, cũng như quy định quốc tế… Do vậy, cần báo cáo thật khách quan, khoa học, cụ thể, có căn cứ pháp lý”, ông Phương nói.