TAND TP Hồ Chí Minh: Xét xử những vụ án hàng chục ngàn bút lục, hàng trăm đương sự

Đó là những công việc thường ngày diễn ra tại Tòa Hình sự TAND TP Hồ Chí Minh mà ít người biết.

Nhiều vụ án lớn, nghiêm trọng

Năm 2019, TAND TP.HCM là đơn vị nổi bật của ngành Tòa án khi xét xử thành công nhiều “đại án” rúng động: vụ Hứa Thị Phấn và đồng phạm giai đoạn 02 (xảy ra tại Ngân hàng Đại Tín); vụ án Nguyễn Minh Hùng và đồng phạm (buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh ung thư); vụ án Trần Phương Bình và đồng phạm (xảy ra tại Ngân hàng Đông Á); vụ án Nguyễn Hữu Tín (nguyên Phó Chủ tịch UBND Tp. Hồ Chí Minh) và đồng phạm… Đó đều là các vụ án được Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đặc biệt quan tâm. Việc kịp thời đưa các bị cáo “cộm cán” ra Tòa đã giải quyết vấn đề về tiến độ xét xử các vụ án, cũng như đáp ứng được yêu cầu về chính trị.

Phiên tòa xét xử Hứa Thị Phấn

Không những kịp thời xét xử, chất lượng tranh tụng trong các “đại án” không ngừng được nâng cao. Theo dõi các phiên tòa cho thấy việc điều hành của HĐXX luôn bảo đảm tính dân chủ, công khai khách quan. Việc tranh tụng của bị cáo, người bào chữa và những người tham gia tố tụng khác luôn được đảm bảo. Các phiên tòa xét xử “đại án” đều được chủ tọa yêu cầu Kiểm sát viên thực hiện đối đáp đến cùng để làm rõ sự thật khách quan của vụ án.

Dư luận ủng hộ và đánh giá cao các bản án của TAND Tp. Hồ Chí Minh bởi luôn được lập luận chặt chẽ, thuyết phục. Hình phạt áp dụng cho các bị cáo phù hợp tương xứng với mức độ phạm tội, đảm bảo nghiêm khắc đối với đối tượng chủ mưu, cầm đầu.

Theo lãnh đạo Tòa Hình sự TAND Tp. Hồ Chí Minh, các bản án đặc biệt chú trọng đến việc thu hồi tài sản (trong các vụ án tham nhũng, kinh tế, chức vụ), thể hiện tính nhân văn sâu sắc, đảm bảo sự công bằng của pháp luật. Trong các phiên tòa xét xử các vụ án trọng điểm, TAND Tp. Hồ Chí Minh đặc biệt chú trọng phát huy quyền của Tòa án, thể hiện vai trò chủ đạo của Tòa án trong ngành tư pháp và trong công cuộc phòng chống tội phạm.

Vai trò nêu trên thể hiện sinh động qua một số phiên tòa, HĐXX đã có nhiều kiến nghị gửi đến VKSND, Cơ quan Cảnh sát điều tra để làm rõ những hành vi có dấu hiệu vi phạm để xử lý theo quy định pháp luật. Ngoài ra, HĐXX còn có các kiến nghị gửi đến các cơ quan chức năng nhằm chấn chỉnh, khắc phục những thiếu sót trong công tác quản lý…

Thành công nhờ nỗ lực cao, chỉ đạo sát sao

Tại Hội nghị triển khai công tác Tòa án năm 2020, Tòa Hình sự TAND Tp. Hồ Chí Minh đã có bản tham luận đúc rút kinh nghiệm xét xử thành công các “đại án”, được lãnh đạo TANDTC đánh giá cao.

Với thực tiễn giải quyết các “đại án”, TAND Tp. Hồ Chí Minh phân tích các yếu tố quan trọng quyết định thành công. Trước hết là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát, kịp thời từ lãnh đạo TANDTC, Ban Nội chính Trung ương… trong công tác giải quyết các vụ án trọng điểm. Cùng với đó là sự phối hợp chặt chẽ, kịp thời của liên ngành tố tụng từ trung ương đến địa phương. Điều đó giúp đơn vị tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong quá trình giải quyết án, có thể hoàn thành việc nghiên cứu, xét xử các vụ án kịp thời, đúng tiến độ.

Phiên tòa xét xử Phạm Công Danh và đồng phạm

Theo lãnh đạo Tòa hình sự, đơn vị đã nhận được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sắc từ lãnh đạo TAND Tp. Hồ Chí Minh. Ngay từ khâu phân công giải quyết án, lãnh đạo TAND Tp. Hồ Chí Minh đã chủ động họp, lựa chọn Thẩm phán, các thành viên HĐXX có đủ năng lực, bản lĩnh, am hiểu sâu nghiệp vụ. Lãnh đạo luôn quán triệt đến từng cán bộ ý nghĩa chính trị, tầm quan trọng của việc giải quyết vụ án; kịp thời hỗ trợ, sử dụng triệt để trí tuệ tập thể của Ủy ban Thẩm phán để tháo gỡ những vướng mắc cho những cán bộ được phân công trong quá trình giải quyết án.

Với sự quan tâm sâu sắc đó, tập thể và cá nhân các cán bộ được phân công đã nỗ lực không ngừng để giải quyết thành công “đại án”. Với tính phức tạp cao, lượng hồ sơ lớn, có vụ từ hàng chục đến hàng trăm ngàn bút lục (như vụ án Trần Phương Bình và đồng phạm, vụ án Hứa Thị Phấn và đồng phạm trên 60.000 bút lục), các cán bộ được phân công phải làm việc không kể ngày đêm, làm việc cả thứ bảy, chủ nhật. Phải nghiên cứu kỹ từng hồ sơ, bút lục để có thể hiểu rõ vụ án một cách tường tận và rõ ràng nhất.

Ở giai đoạn xét xử, các công tác chuẩn bị luôn được chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, dự liệu các tình huống có thể xảy ra để ứng phó kịp thời. Do các “đại án” thường có số người tham gia tố tụng rất đông, lên đến hàng trăm người (như vụ án Trần Phương Bình và đồng phạm có số người tham gia phiên tòa hơn 200 người), các tình huống phiên tòa luôn diễn biến hết sức phức tạp. Vì vậy, đòi hỏi các cán bộ giải quyết vụ án phải bản lĩnh, dày dặn kinh nghiệm nhằm xử lý sự việc một cách tốt nhất.

Thực tiễn cho thấy TAND Tp. Hồ Chí Minh đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để đảm bảo trật tự, an ninh, an toàn trước, trong và sau phiên tòa. Đơn vị luôn phối hợp, cung cấp đầy đủ thông tin về diễn biến phiên tòa đến các cơ quan báo chí, tạo điều kiện tốt nhất cho báo chí tác nghiệp…

Với nỗ lực và quyết tâm cao của Tòa Hình sự, TAND Tp. Hồ Chí Minh đã kịp thời xét xử thành công các “đại án”. Tại Hội nghị triển khai công tác Tòa án năm 2020, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình đã biểu dương thành tích ấn tượng của đơn vị. Về án hình sự, tuy lượng án thụ lý đặc biệt lớn nhưng TAND hai cấp TP. Hồ Chí Minh giải quyết được 5.877 vụ/10.181 bị cáo, đạt tỷ lệ lên đến 99,53%. Chánh án đề nghị TAND Tp. Hồ Chí Minh tiếp tục phát huy để hoàn thành thật tốt nhiệm vụ xét xử trong thời gian tới.