Sáng nay, UBTVQH cho ý kiến dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi)

Dự thảo Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi) được các ĐBQH cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7. Đáng chú ý, các đại biểu đề nghị cần xem xét bổ sung vào dự thảo luật quy định về mua bán thai nhi cũng là phạm tội mua bán người.

Công ước Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em quy định: trẻ em bao gồm cả thai nhi cần được bảo vệ ngay từ khi còn trong bụng mẹ. Việc mua bán thai nhi được coi là một hình thức vi phạm nghiêm trọng quyền con người và quyền trẻ em. Tuy nhiên, pháp luật hình sự chỉ được coi là người và có quyền công dân khi đứa trẻ được sinh ra, còn ở trong bụng mẹ thì chưa được xem xét là đối tượng của hành vi phạm tội. Do vậy, cơ quan chức năng không có căn cứ pháp lý để xử lý hành vi mua bán thai nhi. Trong khi đó, số vụ phạm tội mua bán người có chiều hướng gia tăng hằng năm.

Đại tá Vũ Xuân Đại, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm, Bộ đội Biên phòng cho biết, tội phạm mua bán trẻ sơ sinh và mang thai hộ, qua thực tiễn đấu tranh của Bộ đội biên phòng ở khu vực biên giới, kết hợp với lực lượng công an đã phát hiện rất nhiều vụ việc rất nghiêm trọng. Các đối tượng này lợi dụng vào việc xuất nhập cảnh cho phép mang thai, song sang bên kia và sinh con. Tội phạm mua bán người và đặc biệt mua bán trẻ sơ sinh và mang thai hộ có chiều hướng diễn biến rất phức tạp.

Việc mua bán này không chỉ vi phạm quyền của thai nhi mà vi phạm nghiêm trọng đến phẩm giá con người. Nếu xét dưới góc độ pháp luật, hành vi của người mẹ có con bán cũng có dấu hiệu phạm tội. Việc bổ sung các hành vi trên vào tội mua bán người sẽ thể hiện sự tôn trọng và bảo vệ quyền lợi của thai nhi, phù hợp với các giá trị đạo đức và nhân văn.

Ông Nguyễn Công Long, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng, nếu như mua bán người, một người đã được sinh ra rồi- trẻ em, đưa qua biên giới sẽ rất khó khăn. Bằng các thủ đoạn rất xảo quyệt ở chỗ là mua bán sớm giai đoạn bào thai. Bởi vậy, chúng ta cần có các biện pháp để ngăn chặn. Rõ ràng luật chuyên ngành cần thiết quy định rất cụ thể để có thể tạo ra những cơ sở pháp lý để xử lý được. Muốn như vậy thì luật chuyên ngành đó phải xác định tình trạng pháp lý của thai nhi.

Việc bổ sung quy định về việc mua bán thai nhi vào dự thảo Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi) là cần thiết. Như vậy sẽ giúp các cơ quan chức năng dễ dàng áp dụng và thực thi luật; bảo đảm tính răn đe đối với các hành vi vi phạm.