Quần đảo Solomon vật lộn với sự cố tràn dầu tồi tệ nhất quốc gia

Cuộc sống đảo lộn vì thảm họa tràn dầu

“Chúng tôi không thể bơi, chúng tôi không thể ăn”: Quần đảo Solomon đang khổ sở vì sự cố tràn dầu tồi tệ nhất của quốc gia.

Sự cố tràn dầu từ tàu lớn ảnh hưởng dọc bờ biển của đảo Rennell

Vào một ngày cuối tuần bình thường, vùng biển vịnh Kangava đáng ra sẽ náo nhiệt vì trẻ em chơi đùa, nhặt vỏ ngao và dân làng ra ngoài khơi để bắt cá trong rạn san hô để ăn. Nhưng chủ nhật vừa rồi vịnh hoàn toàn vắng lặng.

Người dân địa phương không còn có thể xuống bơi trong làn nước màu xanh neon của đảo Rennell, một hòn đảo nhỏ của Nam Thái Bình Dương rộng lớn nằm ở mũi phía nam của Quần đảo Solomon. Họ không còn có thể bắt những con cá vẹt bơi trong vùng nước nông, dã ngoại trên bãi biển hoặc lấy nước ngọt từ những con suối gần biển nữa.

Lý do duy nhất đang nằm ngoài khơi kia. Bốn tuần trước, tàu chở hàng khổng lồ mang tên Hongkong MV Solomons Trader, chở 700 tấn dầu, mắc cạn trên rạn san hô Kongobainiu sau khi bị tuột neo. Bây giờ cá chết trôi nổi trong vịnh. Thủy triều có màu đen. Một “tấm chăn dầu” dày cộp bao phủ bề mặt nước và phủ lên các bãi biển, bãi đá, khúc gỗ và lá cây.

Các ngôi làng ven biển Matanga, Vangu, Lavangu và Kangava bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi sự cố tràn dầu này. Paul Neil, sống ở làng Lavungu, nói rằng trẻ em đã bị cấm không được bơi ở biển và việc câu cá cũng sẽ bị cấm trong một thời gian dài. Không có cách nào để tự tìm thức ăn theo cách riêng của mình, dân làng bây giờ phụ thuộc vào việc giao hàng từ thủ đô Honiara cách đó 150 dặm. Neil nói rằng cuộc sống địa phương hoàn toàn bị thay đổi bởi lớp dầu dày ngoài kia.

Steward Seuika, một người sống gần vịnh Kangava, cho biết dân ở đây đã buộc phải uống nước mưa sau khi nước ngọt thu được từ suối gần bờ bị nhiễm dầu. Bây giờ chúng tôi không thể sử dụng biển và rạn san hô nữa. Chúng tôi thực sự đang khổ sở vì điều đó, anh nói.

Cũng như tình trạng thiếu lương thực, một số người dân địa phương báo cáo đã bị bỏng sau khi tiếp xúc với dầu khi cố gắng làm sạch nó. Cũng có những phàn nàn rằng nhiều người đang bị mất ngủ vì mùi dầu. “Một số người báo cáo đã trải qua các vết bỏng da sau khi dầu dính trên cơ thể họ”, Mc Mcueue Bahenua, nhân viên thảm họa tỉnh, cho biết.

Một thảm họa do con người tạo ra

Người dân đảo Rennell đã quen với thiên tai. Đảo san hô từ xưa thường xuyên bị ảnh hưởng bởi lốc xoáy và ngập lụt. Nhưng bốn tuần trước thảm họa đã đến theo một hình thức khác.

Vào đầu giờ ngày 5 tháng 2, một cơn lốc xoáy diễn ra trên biển khiến một con tàu khổng lồ mắc kẹt trong rạn san hô Kongobainiu. Đó là con tàu chở dầu dài 225 mét chở bauxite từ một mỏ gần đó.

Một tuần sau khi con tàu chạy vòng quanh để thoát khỏi rạn san hô, nó đã bị san hô rạch một vết lớn ở bên hông khiến 80 tấn dầu trên tàu rò rỉ vào vùng nước nguyên sơ của vịnh. Bây giờ mảng dầu đó đã kéo dài 6 km. Vào hôm Chủ nhật vừa rồi, người ta có thể nhìn rõ vệt dầu chảy ra từ con tàu như thể nó đang chảy máu.

Chính quyền đang phải cố gắng hết sức để kiểm soát những gì đang trở thành thảm họa nhân tạo lớn nhất trong lịch sử quốc gia. Họ đang cố gắng trong tuyệt vọng để ngăn chặn dòng chảy của dầu trước khi nó đến phần cực nam của hòn đảo, được gọi là East Rennell. Unesco đã công nhận nơi đó là di sản đảo san hô lớn nhất trên thế giới.

Liên hợp quốc đã mô tả East Rennell - với các thành tạo đá vôi độc đáo, hồ lớn và rừng rậm - như một phòng thí nghiệm tự nhiên.

East Rennell của quần đảo Solomon được UNESCO công nhận là di sản thế giới và được xếp trong danh sách 11 thắng cảnh nổi tiêng thế giới bạn cần đến thăm trước khi nó biến mất vĩnh viễn
 

Sự tức giận và thất vọng ngày càng cao

Sự tức giận và thất vọng về phản ứng chậm chạp của công ty vận chuyển và chính quyền quần đảo Solomon trong người dân đang gia tăng.

Người ta thất vọng khi thấy King Trader và Công ty bảo hiểm Hàn Quốc, Câu lạc bộ P & I Hàn Quốc, hành động chậm chạm và vô trách nhiệm. Trong khi công ty bảo hiểm thuê một công ty trục vớt ở Quần đảo Solomon để hút sạch dầu trên tàu nhưng cho đến nay phần lớn dầu vẫn còn nguyên ở đó.

Một cuộc điều tra cũng đã được tiến hành để tìm hiểu vì sao mà con tàu này bị mắc cạn trong vịnh san hô. 

King Trader và Câu lạc bộ P & I Hàn Quốc đã xin lỗi và nói rằng tình huống này là hoàn toàn không thể chấp nhận được. Trong một tuyên bố khác, các công ty cho biết, mặc dù các vấn đề về trách nhiệm pháp lý vẫn chưa được xác định, chúng tôi vẫn bày tỏ sự hối hận sâu sắc. Bản tuyên bố nói rằng họ đã nhận thức sâu sắc về thiệt hại môi trường, và đã làm việc nhanh nhất có thể để kiểm soát sự cố tràn dầu.

Giám sát trên không của Cơ quan An toàn Hàng hải Úc đã cho thấy rất ít tiến bộ trong việc ngăn chặn rò rỉ dầu từ tàu. Các chuyên gia nói rằng hoạt động dọn dẹp có thể mất nhiều tháng. Nhưng đối với cư dân của Rennell và các rạn san hô quý giá của nó, thời gian lại rất hạn hẹp.

Nhân viên thủy sản chính của tỉnh Renbel, Job Hukaoana, cảnh báo con tàu này phải được di dời nhanh chóng vì thủy triều xuống thấp có thể gây ra nhiều vấn đề hơn nữa. Trong những tháng tới nếu có thủy triều thấp thì con tàu có thể bị lật. Nếu tàu bị lật úp trên biển, nó sẽ gây ra một thảm họa nhân tạo khổng lồ khác.

Chính quyển các khu vực lân cận và các nhóm bảo tồn khác cũng lên tiếng phàn nàn về tốc tộ làm sạch dầu của những đơn vị có trách nhiệm. Roderick Brazier, ủy viên cấp cao của Úc đến Quần đảo Solomon, nói rằng sự cố tràn dầu là một thảm họa sinh thái của Hồi giáo.

Ở vịnh Kavanga, cư dân lo lắng không biết đến bao giờ cuộc sống của họ mới trở lại bình thường và họ lại được trở lại với biển cả. Nhưng phát ngôn viên của Quần đảo Solomon, Lawrence Nodua nói rằng tình hình sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn. “Các cộng đồng xung quanh Vịnh Lughu, với ước tính khoảng 300 cư dân dọc theo bờ biển sẽ không thể có cá tươi để làm thức ăn trong thời gian không xác định”, ông nói.

Một vấn đề nghiêm trọng khác là: Việc dầu rò rỉ lan đến khu vực di sản thế giới giờ chỉ còn là vấn đề thời gian thôi.